شاحيزادا: ارسىز انشىلەردى جارنامالايتىن تەلەارنالاردى جازالاۋ كەرەك
اقپاراتتىق اگەنتتىككە سۇحبات بەرگەن ءوزىن تولعاندىرىپ جۇرگەن ماسەلە جايىندا سىر شەرتتى.
- شاحيزادا حانىم، كۇننەن كۇنگە قۇلپىرىپ، جاسارىپ باراسىز. مۇنىڭ سىرى نەدە؟
- ەشقانداي دا جاسىرىن قۇپيا - سىرى جوق. ءوزىم ەس بىلگەلى سۇلۋلىققا قۇمارمىن. ال، حالىقتىڭ الدىندا جۇرگەندىكتەن بۇل جاۋاپكەرشىلىك ەكى ەسەلەنەدى. ءبىزدى ءبىرى سىناپ قارايدى، ءبىرى سىيلاپ قارايدى. سوندىقتان، ۇنەمى ادەمى بولىپ ءجۇرۋىمىز كەرەك. كەز-كەلگەن ادامنىڭ ىشكى جانى سۇلۋ بولسا، كوزى جايناپ، ءجۇزى جارقىراپ تۇرادى. مۇنداي جانى تازا جاندارعا ءتىپتى، وپا-دالاپتاردىڭ دا ەشقانداي قاجەتتىلىگى دە بولمايدى. ءوزىم كۇندە تاڭەرتەڭ بولمە تەمپەراتۋراسىندا ءبىر ستاقان سۋ ىشەمىن.
بۇل اعزامىزدىڭ دۇرىس جۇمىس جاساۋىن قامتيدى. اعزاسى دۇرىس ادامنىڭ بەتى تازا، كوڭىل- كۇيىك كوتەرىڭكى بولادى. ودان بولەك سپورتپەن اينالىسامىن. جاس ەمەسپىن. كوسمەتولوگقا دا بارامىن. وتا جاساتقان ەمەسپىن، ءبىراق دامىعان ءبىزدىڭ زاماندا ءتۇرلى- ءتۇرلى پروتسەدۋرالار بار. سولاردى كوسمەتولوگ ماماننىڭ كەڭەسىمەن جاساپ تۇرامىن.
- تۋعان كۇنىڭىز دە جاقىنداپ قالدى. دايىندىق قالاي؟
- اللا قالاسا، سىزدەردى مىندەتتى تۇردە شاقىرامىن. تۋعان كۇنىمنىڭ قارساڭىندا رەسپۋبليكا سارايىندا جەكە كەشىمدى بەرگەنىم كورەرمەن ەسىندە شىعار. بيىل دا تۋعان كۇنىمدى ەرەكشە وتكىزۋدى جوسپارلاپ ءجۇرمىن. ءوزىمنىڭ تۋعان كۇنىم مەن ەكىنشى نەمەرەمنىڭ تۇساۋكەسەر تويىن جاسايمىن. قازىر دايىندىق ۇستىندەمىز. سەبەبى، تويدىڭ بولارىنان، بولادىسى قىزىق عوي. كىمدى شاقىرامىز، قانداي وزگەشەلىكتەر بولادى، كىم اسابا بولادى، قايدا جاسايمىز دەگەندەي كوپ سۇراقتاردىڭ شەشۋىن رەت- رەتىمەن تابۋدامىز.
- قوس نەمەرەڭىزدىڭ تاربيەسىنە قانشالىقتى ءمان بەرەسىز؟
- نەمەرە بالادان دا ءتاتتى بولادى ەكەن. ۇرىسا المايمىن. تەك ەركەلەتىپ، سۇراعانىن الىپ بەرۋگە دايىنمىن. ساعىنىپ قالا بەرەمىن. ءار قىلىقتارى، بىلدىرلاعان تىلدەرى مەن ءۇشىن تىم ءتاتتى. الايدا، ءار نارسە ءوز ورنىمەن بولۋ كەرەك. كاۋسار قىزىم تەلەفون دەسە ەسى شىعىپ كەتەدى. اكە- شەشەسى بەرمەگەنگە قويمايدى. جەر تەۋىپ جاتىپ جىلاۋى ابدەن مۇمكىن. ال، مەنىڭ تەلەفون بەرمەيتىنىمدى بىلەدى. سوندىقتان، ءتىپتى، سۇرامايدى دا. بالالارىما: «تەلەفونمەن بىرگە قۇشاقتاسىپ ۇيىقتايسىزدار ما؟ الدە ىشىنە كىرىپ كەتەسىزدەر مە، وزدەرىڭ بىلىڭدەر. ءبىراق، مىنا ەكى بالانى تەلەفونعا ۇيرەتپەڭدەر» دەپ ءجيى ايتامىن.
- تەلەفون دەگەننەن شىعادى، ءوزىڭىز ۇيالى تەلەفوننىڭ ماركالارىنا قانشالىقتى قۇمارسىز؟
- «ويباي، مىناداي تەلەفون شىعىپتى، الۋ كەرەكپىن» دەپ تەلەفون قۋمايمىن. الايدا، ورتامنىڭ الدى بولماسام دا ورتاسى بولۋعا تىرىسامىن. ءقازىر سوڭعى شىققان قىمبات تەلەفونداردىڭ ءبىرىن ۇستاپ ءجۇرمىن.
- ساتىپ الدىڭىز با؟ قانشاعا الدىڭىز؟
- مۇنى ماعان ۇلىم ايتتى. «ماما وسىنداي تەلەفون شىعىپتى. ءوزىڭىزدى ەسكى عوي. وسىنى الساڭىزشى» دەدى. سودان جارايدى دەپ دۇكەنگە باردىق. الاتىن كەزدە ءبولىپ تولەيتىن - راسسروچكا دەگەن پالە ارقىلى الدىم. التى اي ءبولىپ تولەۋ كەرەك بولدىم. «جارايدى، باستىسى نەسيە ەمەس قوي»، - دەگەن ويىم العاشقى ايدان باستاپ كۇرت وزگەردى. ءوزىمدى بىرەۋگە قارىز سەزىنىپ، ءار ايدىڭ قارىز تولەيتىن كۇنىنە دەيىن ۋايىمداپ ءجۇردىم. التى ايدان سوڭ «ۋف» دەپ تەرەڭ دەم الدىم دا، ەندى مۇلدەم نەسيەگە دە، ءبولىپ تولەۋگە دە جاقىنداماۋعا ۋادە ەتتىم.
- بۇعان دەيىن نەسيە الىپ كوردىڭىز بە؟
- جوق، ومىرىمدە العان العاشقى نەسيەم وسى بولاتىن. بۇعان دەيىن ەشقاشان العان ەمەسپىن. ءتىپتى، پاتەرىم جوق كەزدە دە تالاي نەسيەمەن پاتەر الۋ مۇمكىندىگى تۋعان ەدى. مەن باس تارتتىم. ورىس كەمپىرلەردىڭ ءۇيىن جالداپ تۇرسام دا، كرەديت دەگەندى المايمىن دەگەن شەشىممەن ءومىر ءسۇردىم. شۇكىر، ءوزىمنىڭ ماڭداي تەرىمنىڭ ارقاسىندا قولىم ءوز پاتەرىمە جەتتى. كەيىن كولىكسىز جۇرگەن كەزدە دە تالاي دوستارىم ارزان پايىزبەن نەسيە الىپ، كولىك ساتىپ ال دەپ ايتاتىن. مەن كەلىسپەدىم. بىرەۋگە قارىز بولعانشا، جاياۋ جۇرگەنىم دۇرىس دەپ شەشتىم. ەسەسىنە، ەشكىمگە قارىز بولمادىم. ۋاقىتى كەلىپ، اقشا جينالعان كەزدە ساتىپ الدىم. كرەديت دەگەن ءسوزدى ءوز باسىم «كىرەدى ءيت» دەپ تۇسىنەمىن. ءار وتباسىنىڭ شىرقىن بۇزىپ، شاڭىراعىن شايقالتاتىن مۇنداي ءيت-كرەديتتەن اۋلاق بولۋ كەرەك. «كرەديتكە جاقىنداماڭدار» دەپ ءوزىمنىڭ باۋىرلارىم مەن بالالارىما ءجيى ايتىپ جۇرەمىن. ەلگە ماقتانۋ ءۇشىن كرەديتكە كولىك العانشا، جان تىنىشتىعى ءۇشىن جاياۋ جۇرگەن ابزال.
- قارىز بەرۋگە قالاي قارايسىز؟
- قارىز بەرمەۋگە جانە الماۋعا تىرىسامىن. قارىز دەگەن كۇلىپ بارىپ، جىلاپ قايتاتىن اقشا عوي. مۇنداي اقشا ەكى جاققا دا بەرەكە اكەلمەيدى. سوندىقتان، شىنىمەن جاقىندارىمنىڭ مۇقتاجدىعىن كورسەم سىيلىققا دەپ قوماقتى قارجى بولسا دا بەرە الامىن. ءبىراق، قارىزعا سۇراسا بەرمەيمىن.
- قوعامدا قانداي ماسەلەگە جانىڭىز اشيدى؟
- عالامتورداعى ەكى كىشكەنتاي قىزدىڭ ورەسكەل قىلىقتارىن كورگەندە قاتتى جۇرەگىم اۋىردى. ولار بالا عوي. بالالىقپەن نە ىستەگەندەرىن تۇسىنبەيتىن شىعار. ءبىراق، سونى تاراتۋشىلار ناعىز ارسىزدار ەكەن. ءقازىر عالامتور دەگەن ءبارىنىڭ قولجەتىمدى ەرمەگى بولىپ قالدى. ەڭبەكتەگەن بالادان، ەڭكەيگەن شالعا دەيىن وسى عالامتوردىڭ قۇلى بولعان زامان عوي. وسىنى ويلاعان كەزدە، بولاشاق ۇرپاعىمنىڭ ەرتەڭى ءۇشىن الاڭدايمىن.
ءبىراق، ءبارى تىكەلەي تاربيەگە بايلانىستى دەپ ويلايمىن. مىسالى، مەن ءوزىمنىڭ نەمەرەلەرىم ەرتەڭگى كۇنى مۇنداي قاتەلىك جىبەرەدى دەپ ويلامايمىن. سەبەبى، مەن ولاردىڭ اكەسىنە جاقسى تاربيە بەردىم. ۇلىم مەن ار مەن ۇياتتى، ادامگەرشىلىكتى، جاماندىق پەن جاقسىلىقتى جاقسى اجىراتا الادى. اكەسىنىڭ تاربيەسىنە قاراپ بوي تۇزەگەن ۇل - قىزدا ءاردايىم ءتارتىپتى، يناباتتى بولادى دەپ بىلەمىن.
- كىشكەنتاي قىزداردىڭ مۇنداي قاتەلىگىنە ءوزىڭىزدىڭ ارىپتەستەرىڭىزدىڭ دە كەي ارەكەتتەرى تۇرتكى بولدى دەپ ويلامايسىز با؟ مىسالى، قازىر جارتىلاي جالاڭاشتاناتىن ءانشى كوپ. ول ازداي، بەينەبايانداردا «ەركەك پەن ايەلدىڭ ءسۇيىسۋى زاڭدىلىق» دەپ اشىق كادرلار تۇسىرەتىن بولعان. مۇنى كورگەن بالالار «انا ءانشى سولاي جاسادى. بارىنە ۇنادى. ياعني ماعان دا بولادى» دەپ ويلاۋى ابدەن مۇمكىن عوي.
- بىلمەيمىن. ءوز باسىم ۇياتسىز بەينەبايان تۇسىرگەن ەمەسپىن. الايدا، «بارىنە ونەر يەلەرى كىنالى» دەۋ قاتەلىك بولار. مۇمكىن، سونداي ارسىز انشىلەر مەن بەينەكليپتەردى جارنامالايتىن ارنالاردى جازاعا تارتۋ كەرەك شىعار. جارايدى، وتاندىق ارنانى، ءانشىنى جازاعا تارتتىق دەلىك. ال، الەمدىك ارنالار مەن انشىلەردى نە ىستەيمىز؟ قازىر عالامتوردى اشساڭىز مۇنداي ۇياتسىز، اشىق-شاشىق دۇنيەلەر تولىپ جاتىر. ولاردىڭ ءبارىن جازعىرۋعا ءبىزدىڭ شامامىز كەلە مە ەكەن؟! مەنىڭشە، اتا-انالار وزگەنى كىنالاعاندى قويىپ، بالا تاربيەسىنە وزدەرى مۇقيات كوڭىل ءبولۋ كەرەك سياقتى. قازىر كوپتەگەن اتا-انالار تاڭنان كەشكە دەيىن جۇمىستا نەمەسە وزدەرى تەلەفوننىڭ ىشىندە، بالا-شاعاسى تەلەديداردىڭ الدىندا. سوسىن ارينە، ول بالا ويىنا كەلگەندى جاسايدى. سوندىقتان، اركىم ءوز تاربيەسىنەن باستاۋ كەرەك دەپ ويلايمىن.
دەرەككوز Stan.kz
