شاقشام - اشىق اسپان استىنداعى تاڭعاجايىپ مۋزەي - فوتو
ءبىز شاقشام اۋلىنا ارنايى ساپارمەن بارعان قازاقپاراتتىڭ مەنشىكتى ءتىلشىسىنىڭ تاريحي مەكەننەن جاسالعان ارنايى فوتورەپورتاجىن ۇسىنامىز.
تاريحتان سىر شەرتەتىن كونە بۇيىمدار مۇندا جەتىم قالمايدى. اۋىل تۇرعىندارى تاۋىپ العان ارحەولوگيالىق ولجاسىن جەرگىلىكتى جەكەمەنشىك مۋزەي يەسى دانيار حۋسانوۆقا اكەپ بەرەدى. ول بالا كۇنىنەن تاريحقا، ارحەولوگياعا دەن قويىپ، تاريحي زاتتاردان كوللەكسيا جيناپ كەلەدى.
1994 -جىلى دانياردىڭ كورشىسى ءۇي سالماق بولىپ ورنىن تەگىستەردە سوناۋ ХІ-ХІІ عاسىرلارعا تيەسىلى كارىز جۇيەسىنىڭ بولشەكتەرىن تاۋىپ، قازىپ الادى. ساز قۇبىرلاردىڭ كوپ جەرى جويىلىپ كەتكەنمەن، قالعان بولىگى جاقسى ساقتالعان.
اۋىل بالالارى دا كەيدە ويناپ ءجۇرىپ كونە بۇيىمدار تاۋىپ الادى. بىردە سونداعى مەكتەپ وقۋشىسى مۋزەيگە جەبەنىڭ ۇشىن اكەلەدى. جەبە تابىلعان جەردى قايتا بارىپ قازعاندا، ХІ-ХІІ عاسىرلاردا جاسالعان تاعى بىرنەشە جەبە تابىلادى.
III- IV عاسىرلاردا جاسالعان قۇمىرالار شاقشام جەرىنەن ءجيى تابىلىپ جاتادى.
دانيار حۋسانوۆ 17 ك گ كۇمىس تەڭگە سالىنعان قۇمىرانىڭ تابىلۋ تاريحى تۋرالى تامسانا اڭگىمەلەپ بەردى. ونى عالىمدار شايباني حاننىڭ تۇسىندا كومىلىپ قالعان بولۋ كەرەك دەپ جورامالدايدى. دانيار قۇمىرا تولى كۇمىس تەڭگەنىڭ ءبىر بولىگىن كوللەكسياسىندا قالدىرىپ، قالعانىن مەملەكەتتىك مۋزەيگە تاپسىرىپتى.
جەرگىلىكتى مۋزەي يەسى مىس كوللەكسياسىن دا ماقتان ەتەدى. ساماۋرىنداردىڭ الۋان ءتۇرى، XVIII- XIX عاسىرلاردا مىس پەن قولادان جاسالعان تاڭعاجايىپ قۇمىرالاردىڭ بىرىگەيلىگى كوزدىڭ جاۋىن الادى.
دانيار حۋسانوۆ كوللەكسياسىنىڭ قۇنىن شامالاي المايدى. ءوزىنىڭ ايتۋىنشا، XVII عاسىردىڭ كۇمىس قۇمىراسىن ءبىر اۆتوماشيناعا الماسۋعا بولادى. وتكەن جىلى ءۇي- مۋزەيگە كەلگەن نەمىس ساياحاتشىسى وسىلاي دەگەن ەكەن.
دەگەنمەن، دانيار كوللەكسياسىن ساتقىسى كەلمەيدى، كەرىسىنشە تۇتاس مۋزەي اشۋدى جوسپارلاپ وتىر. ويتكەنى كونە بۇيىمداردى ءۇي جاعدايىندا ساقتاعاندا ۋاقىت وتە كەلە ساپاسى بۇزىلىپ، توزىپ كەتۋى مۇمكىن.
