يران حالقى نەنى تالاپ ەتىپ جاتىر؟
كەيىن «مەن ءوز باۋىرىمدى ولتىرگەن ادامدى ولتىرەمىن!»، «ديكتاتورعا - ءولىم!»، «سيريا مەن گازانى اسىراعانىمىز جەتەدى، ءوز حالقىڭنىڭ جاعدايىنا قاراڭدار!» دەگەن سياقتى ساياسي ۇراندار كوتەرە باستادى.
العاشىندا بەيبىت تۇردە باستالعان شەرۋلەر سوڭى پوليتسيامەن قاقتىعىستارعا ۇلاستى. شەرۋگە شىققاندار اراسىنان بىرەۋلەر پوليتسيا بولىمدەرىنە شابۋىل جاساپ، قارۋ- جاراق يەلەنۋگە تىرىستى. قاقتىعىستار كەزىندە شەرۋشىلەردەن 20-دان اسا ادام قازا بولدى، كۇش قۇرىلىمدارىنان ءبىر وفيتسەر وققا ۇشتى، 3-ەۋى جاراقات الدى. العاشقى ەكى- ءۇش كۇننىڭ ىشىندە عانا 1000-نان اسا ادام قاماۋعا الىندى.
يراندا باستالعان بۇل وقيعاعا اشىقتان- اشىق «الاقايلاپ» جاتقاندار بار. مىسالى، ا ق ش پرەزيدەنتى «تۆيتتەردەگى» پاراقشاسىندا يران ءۇشىن وزگەرىستەر ۋاقىتى كەلدى دەپ، ءوزىنىڭ ونى قولدايتىنىن ءبىلدىردى. ۇلى بريتانيا، يزرايل، سونداي- اق ساۋد ارابياسى سياقتى يرانمەن بۇرىننان قىرعي- قاباق ەلدەر دە بۇل وتە دۇرىس بولدى دەگەندەي سىڭاي تانىتىپ وتىر. ياعني ولار يران بيلىگىنىڭ قۇلاۋىنا مۇددەلى ەكەندەرىن جاسىرمايدى.
ال رەسەيگە يراندا قازىرگى بيلىككە قارسىلاردىڭ كۇش الۋى اسا جايسىز تيەرى انىق. ويتكەنى يران يسلام رەسپۋبليكاسىنىڭ رەسەيگە سىرتقى ساياساتتا كوپ جاعدايدا وداقتاس بولىپ كەلگەنى بەلگىلى. ياعني يراندا بيلىك باتىسشىلداردىڭ قولىنا وتسە، وندا رەسەيدى قىسپاققا العان شەڭبەر تاعى دا تارىلا تۇسپەك.
... يران يسلام رەسپۋبليكاسىنىڭ حالقى 80 ميلليونداي ادام، ونىڭ 50 پايىزدان استامىن جەرگىلىكتى ۇلت وكىلدەرى - پارسىلار قۇرايدى. حالىقتىڭ 16 پايىزى - ءازىربايجاندار، 10 پايىزى - كۇردىلەر، ودان باسقا دا كوپتەگەن ۇلت پەن ۇلىس وكىلدەرى ءومىر سۇرۋدە. مەملەكەتتىك ءدىنى - يسلامنىڭ شييتتىك اعىمى، ونى حالىقتىڭ 85 پايىزى ۇستانادى.
بۇل ەلدى راحبار (جوعارعى باسقارۋشى) باسقارادى. قازىرگى راحبار - اياتوللا الي حامەنەي (ءازىربايجان ۇلتىنان). ول - قارۋلى كۇشتەردىڭ باس قولباسشىسى، اسكەري بارلاۋدىڭ باستىعى - مەملەكەت باسشىسى. ءدىني لاۋازىمىنىڭ اتاۋى «اللانىڭ نىشانى، كورىنىسى» دەگەنگە ساياتىن ءدىن مامانى - اياتوللا بۇل ەلدىڭ جالپى ساياساتىن جۇرگىزىپ وتىرادى.
پرەزيدەنت - كونستيتۋتسيا كەپىلى، اتقارۋشى بيلىك باسشىسى. ول ىشكى- سىرتقى ساياساتتاعى ىستەردى راحباردىڭ ماقۇلداۋىمەن جۇرگىزىپ وتىرادى. قازىرگى پرەزيدەنت - حاسان روۋحاني.
د. نۇرپەيىس
Zamana.kz
