قازاقستاندا امۋر جولبارىستارىن ءوسىرۋ: ەت ساتىپ الۋعا شىعىن شىقپايدى
قازاقستان دالاسىندا جولبارىستاردى ءوسىرۋ بويىنشا «قازاقپارات» ح ا ا- نىڭ رەسمي ساۋال حاتىنا جاۋاپ بەرگەن ق ر اشم ورمان شارۋاشىلىعى جانە جانۋارلار دۇنيەسى كوميتەتىنەن وسىنداي جاۋاپ كەلدى، دەپ حابارلايدى «قازاقپارات» ح ا ا ءتىلشىسى.
ەسكە سالا كەتسەك، وتكەن ايدىڭ باسىندا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى ىلە- بالقاش رەزەرۆاتىندا امۋر جولبارىستارىن وسىرۋگە بايلانىستى ءوز الاڭداۋشىلىقتارىن بىلدىرگەن بولاتىن. ناقتىراق ايتقاندا، ماجىلىسمەندەر «كۇنىنە 5-6 كەلى ەت جەيتىن جولبارىستى اسىراۋ بىزگە ءتيىمدى مە؟» دەگەن ماسەلە كوتەرگەن ەدى.
«ب ا ق ارقىلى 200 امۋر جولبارىسىن ىلە- بالقاشقا جىبەرىلەدى دەگەن اقپاراتتى وقىپ جاتىرمىز. وعان ءبىز قانشالىقتى مۇقتاجبىز؟ قانشالىقتى بۇل حالقىمىزعا نەمەسە تابيعاتىمىزعا كەرەك؟ ول جىبەرەتىن ايماقتا تۇرىپ جاتقان حالىق بار. ول ەلدىڭ شارۋاشىلىعى دا جوق ەمەس. البەتتە، جولبارىستىڭ جىبەرىلۋى تۋريزمدى دامىتۋعا سەرپىن بەرەتىن شىعار، دەگەنمەن جولبارىستى اسىراۋعا كەتەتىن قاراجات از ەمەس دەپ ويلايمىن. رەسەيدەگى ءبىر مالىمەتكە قاراساق، ءبىر كىرپىنى اسىراۋعا 83 تەڭگە كەتەدى ەكەن. ەسەكتىڭ كۇندىك كۇتىم باعاسى 85 تەڭگە. جولبارىستىڭ كۇندەلىكتى جەيتىن 5-6 كەلى ەتىن ءبىزدىڭ وتباسىلار ءبىر ايدا جەي مە، جەمەي مە؟ جولبارىس ءوسىرۋ بىزگە قانشالىقتى قاجەت؟»، - دەگەن ەدى ماجىلىسمەن ەرجان قۇدايبەرگەن.
«2017 -جىلدىڭ 8 - قىركۇيەگىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا جولبارىستى قايتا جەرسىندىرۋ باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا قر اۋىل شارۋاشىلىعى مينيسترلىگى مەن دۇنيەجۇزىلىك جابايى تابيعات قورى (WWF) اراسىندا ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋمعا قول قويىلدى. جولبارىستى قايتا جەرسىندىرۋ بويىنشا جۇمىستار كەشەندى، ۇزاق مەرزىمدى سيپاتقا يە ەكەنىن اتاپ ءوتۋ قاجەت»، - دەپ حابارلايدى رەداكسيانىڭ رەسمي ساۋالىنا جاۋاپ بەرگەن ۆەدومستۆودان.
كوميتەت كەلتىرگەن مالىمەتكە سۇيەنسەك، قازىرگى ۋاقىتتا جولبارىستى قايتا جەرسىندىرۋ بويىنشا ءىس- شارالاردى ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا قازاقستان تاراپى رەسەيدىڭ دۇنيەجۇزىلىك جابايى تابيعات قورىمەن (WWF) بىرلەسىپ، جولبارىستاردى قالپىنا كەلتىرۋ باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا ءبىرىنشى كەزەكتەگى ءىس- شارالاردى جاساۋدا. ناقتىراق ايتقاندا، توعايلى جايىلما ورمانداردى جانە جابايى تۇياقتى جانۋارلاردىڭ سانىن قالپىنا كەلتىرۋ، تابيعاتتى قورعاۋ، جەرگىلىكتى حالىققا قولداۋ كورسەتۋ، اعارتۋشىلىق قىزمەت جانە تاعى باسقا ءىس- شارالار كەشەنى قولعا الىنىپ جاتىر.
«جاقىن ارادا ىلە- بالقاش وڭىرىنە جولبارىستاردى اكەلۋ جانە جىبەرۋ تۋرالى ماسەلە ءىس- جۇزىندە قويىلىپ وتىرعان جوق. بۇل ورايدا جوسپاردا كوزدەلگەن ءىس- شارالاردى جۇزەگە اسىرۋعا باعىتتالعان قاراجاتتى رەسەيدىڭ دۇنيەجۇزىلىك جابايى تابيعات قورى (WWF) بولەدى دەپ جوسپارلانىپ وتىر. ىلە- بالقاش رەزەرۆاتىنىڭ جالپى اۋدانى 415,7 مىڭ گا اۋماقتى قۇرايدى. بۇل اۋماقتا ەلدىمەكەندەر جوق. ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە، جولبارىستىڭ بۇرىنعى مەكەندەۋ ورىندارىن جانە ونىڭ ازىقتانۋ بازاسىن تولىق قالپىنا كەلتىرۋ جوسپارلانعان. ال بۇل جۇمىس وتە ۇزاق ۋاقىتتى الادى»، - دەلىنگەن جاۋاپ حاتتا.
كوميتەتتەن سونىمەن بىرگە، ىلە- بالقاش رەزەرۆاتىندا جولبارىستىڭ جوسپارلاناتىن سانى ونىڭ مەكەندەۋى ءۇشىن جاسالعان جاعدايلارعا تىكەلەي بايلانىستى ەكەنىن حابارلايدى. سوندىقتان، باستاپقى كەزەڭدەردە رەزەرۆاتقا قانشا جولبارىستىڭ جىبەرىلەتىنىن ءدوپ باسىپ ايتۋ مۇمكىن ەمەس.
«جولبارىستاردىڭ نەگىزگى قورەگى تۇياقتى جانۋارلار بولىپ تابىلادى. وسىعان بايلانىستى جوعارىدا كورسەتىلگەن جوسپاردا جابايى تۇياقتى جانۋارلاردىڭ سانىن قالپىنا كەلتىرۋ بويىنشا ءبىرقاتار ءىس- شارالار قاراستىرىلعان. بۇل ەت
ونىمدەرىن ساتىپ الۋعا شىعىن جۇمسالمايتىنىن بىلدىرەدى»، - دەلىنگەن ق ر ا ش م ورمان شارۋاشىلىعى جانە جانۋارلار دۇنيەسى كوميتەتىنىڭ جاۋاپ حاتىندا.
اۆتور: ايان بەكەن ۇلى