قىزىل ورامالدى مۇعالىم. اڭگىمە
باۋىرجان بايبەك الماتىعا اكىم بولىپ كەلگەننەن كەيىن كوپ ۇزاماي، ولاردىڭ بارلىعى ساپاسى سىن كوتەرمەيدى دەگەن جەلەۋمەن، قالا كوشەلەرىنەن زىم-زيا جوق بولدى. مەن سىزدەرگە «وڭاي» جول كارتاسى ەنگىزىلمەي تۇرعان شاقتا ترامۆايدا كەزدەسكەن ءبىر كەلىنشەكتىڭ اڭگىمەسىن ايتىپ بەرەيىن.
- وتىرا بەرىڭىز، وتىرا بەرىڭىز. مەن تۇرىپ تۇرا بەرەمىن. مەكتەپتە التى ساعات تۇرەگەپ تۇرىپ ابدەن ۇيرەنىپ العانبىز عوي. ءجارايدى قويمادىڭىز عوي، وتىرسام وتىرايىن. اۋىلعا بارعاندا الماتىدا ءالى دە ايەلدەرگە ورىن بەرەتىن ەركەكتەر بار ەكەن دەسەم، سەنبەيتىن شىعار.
ءما ءا، مەن ءسىزدى ءبىر جەردەن كورگەن سياقتىمىن. ءسىز اكتەر ەمەسسىز با، ءيا. قاي كينودا ويناۋشى ەدىڭىز؟ الدە باسقا جەردەن كوردىم با؟ ەە- ە- ە- ە، ەندى ەسىمە ءتۇستىڭىز، جۋرناليسسىز عوي، ءيا. ءسىز دە ترامبايمەن جۇرەسىز بە نە؟ قويىڭىزشى، سىزدەردى جۇرتتىڭ بارلىعى باي دەپ ويلايدى عوي. ينستاگرامدا جوقسىز عوي. تىركەلىپ المايسىز با، تانىمالداردىڭ ءبارى سوندا عوي. ەڭ پودپيشيگى(وقىرمانى) كوپ بايان ەسەنتايەۆا. مەن ءوزىم پابىشەنيەگە (مۇعالىمدەردى دامىتۋ) كەلگەم. وي، كەلۋىمنىڭ ءوزى قىزىق بولدى عوي. نەگىزىندە ايگۇل كەلۋى كەرەك بولاتىن. ىبىرايەۆا ايگۇل شە، تاريحتان ساباق بەرەتىن. ول جاعدايىم كوتەرمەيدى دەگەسىن، دەرەكتىرگە ءبىر قويىن بەرىپ ءوزىم ۇشتىم. ايگۇلدىڭ جاعدايى كەلمەيدى ەمەس، كەلەدى. پروستو ونىڭ كۇيەۋى سۇمدىق قىزعانشاق. «قالاعا بارىپ، ەسكى ماحابباتتارىڭمەن كەزدەسەتىن شىعارسىڭ»، - دەپ باسىن قاتىرعان كورىنەدى. بارامىن، باراتىن بولدىم دەگەننىڭ وزىندە وسىنشا قىرعىن بولدىق، بارىپ كەلسەم، اجىراسىپ تىنارمىز، - دەپ قورىقتى. سودان كەيىن مەن بارامىن دەدىم. مەنىڭ كۇيەۋىم قىزعانشاق ەمەس. بارساڭ بار دەدى. ءوزى اپارامىن دەپ جۇرگەلى بەس جىل ءوتتى. جىلدا بىردەڭە شىعىپ قالادى دا كەلە الماي قالامىز. وسى جولى رەتى كەلىپ تۇرعاسىن جىبەردى. ايتتىم عوي، كۇيەۋىم تۇك تە قىزعانشاق ەمەس، ماعان سەنەدى. ءبىراق، ەنەم ءناشار. ون كۇندە نەنىڭ وقۋىن تۇگەسپەكسىڭ دەپ قيقاڭداماق بولىپ ەدى، بارماسام جۇمىستان شىعارىپ جىبەرەدى ەكەن دەپ ەدىم، اۋزىن جاپتى. ەندى ۇيدەگى جالعىز تابىس كوزى مەنمىن عوي. مەن جۇمىستان شىعىپ قالسام، قارىزعا بەلشەدەن باتارمىز. جۇمىستان شىعارىپ جىبەرەدى ەكەن دەگەندى ەستىگەندەگى ءتۇرىن كورسەڭىز عوي. بۇرىنعى ءتۇرى دە جەتىسىپ تۇرماعان، انانى ەستىگەندە ۆاشە ءبىر ءتۇرلى بولىپ كەتتى عوي. سودان قويشى ايتەۋىر، اساي-مۇسەيىمدى جيناپ الىپ تايىپ تۇردىم. الماتىنى ساعىنىپ قالىپپىن. وسى پابىشەنيە بولماعاندا بۇل دا جوق ەدى. تۇك وزگەرمەگەن سياقتى. ءبىراق، پروپكا سۇمدىق ەكەن ءيا. ەلدىڭ بارىندە ماشينا بار ما دەيم. جۇرتتىڭ ءبارى بايىپ كەتكەندە ءسىز ءناعىپ ترامبايمەن ءجۇرسىز. كوپ سويلەپ كەتتىم با؟ كوپ سويلەپ كەتسەم كەشىرىڭىز، ءوزىم وسىنداي اشىق اداممىن. مەنى اۋىلدا ءبارى زىپىلداق زايرا دەيدى. كىليشكام عوي. ءوزىم جەمپيدى(قىزدار ينيستيتۋتىن) بىتىرگەم. ديپلوممەن اۋىلعا باعدارلاماسىمەن اپكەمنىڭ اۋىلىنا بارعام عوي. پراتسەنسىز كرەديت الىپ، ونى اۋىلعا اكەمە جىبەرگەم. ۋاقىتى بىتكەندە قايتادان قالاعا كەلەم دەگەم عوي. اتامنىڭ باسى ما؟ مۇعالىمدەر كۇنىندە جەزدەمنىڭ جيەن ءىنىسىنىڭ ۇيىنەن ءبىراق شىققاسىڭ عوي... ءبىراق، تۇك وكىنبەيمىن. قازىر ءبىر بالامىز بار.
ەكىنشىسىن كوتەرەيىن دەسەم، ەنەم قويا تۇر دەيدى. ەندى ۇيدەگى جالعىز تابىس كوزى بولعان سوڭ... ونىڭ ۇستىنە مەنىڭ ساعاتىم كوپ قوي. ءسويتىپ ەنەمنىڭ ارقاسىندا جىلدا قىسىر قالىپ ءجۇرمىز. ءبىزدىڭ ۇيدە ەنەم نە ايتسا، سول زاڭ. مەكتەپتە نۇرسارا، ۇيدە گۇلسارا باستىق. نۇرسارا مەكتەپتىڭ دەرەكتىرى، گۇلسارا ەنەم عوي. باسىندا ەنەمە شىداي المايتىنمىن، كەيىننەن ۇيرەنىپ كەتتىم. العاش كەلىن بولىپ تۇسكەندە: «كەلىن، سەن ەندى بەتى اشىلعان ادامسىڭ، ءجۇزىڭدى تومەن سالما جانە ەشكىمنىڭ بەتىنە تىك قاراما، سەن ايەل ادامسىڭ»، - دەپ اقىل ايتقاندا قايدا قارارىمدى بىلمەي قالعام. سول ەنەمنىڭ ارقاسى عوي، مۇعالىم بولساق تا ورامالدى باسىمىزدان تاستاماي جۇرگەنىمىز. الماتىدا ەشكىم ورامال تاقپايتىن بوپتى عوي. مەنىڭ اۋىلدان كەلگەنىم بىردەن ءبىلىنىپ تۇرعان شىعار ءيا. ويبۋ، قۇرسىن سىزبەن ساپىلداپ تۇرعاندا استانوپكىمنەن ءوتىپ كەتپەيىن. مىناۋ جاروكىبا عوي ءيا. ۋتەپىبادان تۇسەتىن ەدىم. ەكى استانپكا ءوتىپ كەتتىم با نە؟ ويباي، نەگە ايتپايسىز. قۇرسىن، ساۋ بولىڭىز. اعا، اعا توقتاڭىزشى، ءتۇسىپ قالايىن...
... ول كەزدە بۇل ولكەدە ترامۆايلار شىعىستان باتىسقا قاراي، باتىستان شىعىسقا قاراي جۇيتكىپ جاتاتىن...
جازۋشى بەيبىت سارىبايدىڭ جەلىدەگى پاراقشاسىنان الىندى
