قىتايدا قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى ونەرىن ايگىلەگەن كورمە ءوتتى - شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق- قا شولۋ
***
قىتايدا قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى ونەرىن ايگىلەگەن كورمە ءوتتى - «التاي اقپارات» سايتى
قىتايدىڭ التاي قالاسىندا قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى ونەرىن ايگىلەگەن، كەستە، قولونەر بۇيىمدارى جانە ۇلتتىق كيىمدەر مەن ۇلتتىق تاعامدار قويىلعان كورمە ءوتتى، دەپ حابارلايدى kz.ts.cn/altai سايتى.
«اتالعان سالتاناتتى شارا شىمىلدىعى حالقىمىزدىڭ ءداستۇرى بويىنشا شاشۋ شاشىلىپ، التاي قالاسىنىڭ ونەر ۇجىمى دايىنداعان «اقبايان» انىمەن اشىلدى. شارادا حالىقتىڭ كوز الدىندا تىگىلگەن قولكەستە، ويۋلى سىرماق جانە ءتۇرلى ۇلتتىق تاعامدار، اعاش ويما، اسەم تاستار كورەرمەندەر كوزايىمىنا اينالدى. ەرەكشە قولونەر تۋىندىلارى ارنايى تاعايىندالعان قازىلار القاسىنىڭ شەشىمىمەن باعالانىپ، سىيلاندى. بۇل شارا ۇلتتىق ونەرىمىزدى قوعامعا دارىپتەۋمەن قاتار، ايەل كاسىپكەرلەردىڭ ەڭبەگىن باعالاپ، كاسىپ كوزىن اشىپ، پايدا تابۋعا كومەكتەسۋدى كوزدەگەن. سونداي-اق اتالعان شارا قىتاي حالىق وكىلدەرىنىڭ كەزەكتى 19- قۇرىلتايىنىڭ قارساڭىندا ءوتىپ وتىر»، - دەپ جازادى قىتايلىق دەرەككوز.
بايان-ولگەي ايماعىنا ە ق ى ۇ وكىلدەر كەلدى - ulgiinews.mn
ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنان كەلگەن وكىلدەر، ۇلت ازشىلىعى ماسەلەسىنە بايلانىستى ايماق باسشىلارىمەن كەزدەسۋ جاسادى، - دەپ حابارلايدى موڭعولياداعى ulgiinews.mn اقپاراتتىق پورتالى.
«ايماق اكىمى عىلىمحان ايىپ ۇلى ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك جانە ىنتىماقتاستىق ۇيىمىنىڭ از ۇلتتار ىستەرى جونىندەگى جوعارعى كوميسسارىنىڭ ساياسي اعا كەڭەسشىسى م. فۋماگاللي، زاڭ اعا كەڭەسشىسى ل. حاگيركا قاتارلى وكىلدەردى قابىلدادى. كەزدەسۋدىڭ بارىسىندا عىلىمحان ايىپ ۇلى ءسوز الىپ، مارتەبەلى مەيمانداردى ۇلت ازشىلىعىنىڭ جاعدايىمەن تانىسقالى كەلگەندەرىنە العىسىن ءبىلدىردى. ول ءوز سوزىندە: «ايماعىمىزدا 102 مىڭ حالىق بار ونىڭ 95 پايىزى ۇلت ازشىلىعى - قازاقتار، قالعان 5 پايىزى ۋريانحاي، دورۆود، تۆا تايپالارىنىڭ ازاماتتارى. ەل ازاماتتارىنىڭ قۇقىقتارى زاڭمەن قورعالعان» دەپ اتاپ ءوتتى.
ءوز كەزەگىندە ە ق ى ۇ جوعارعى كوميسسارى م. فۋماگاللي؛ «ءبىزدى ىستىق ىقىلاسپەن قارسى الىپ، ناقتى ءارى ەگجەي-تەگجەيلى اقپارت بەرگەندەرىڭىزگە العىسىمدى بىلدىرگىم كەلەدى. ە ق ى ۇ از ۇلتتار ىستەرى جونىندەگى جوعارعى كوميسسار قىزمەتى 1993-جىلى نيدەرلاندىنىڭ گااگا قالاسىندا قۇرىلدى. نەگىزگى ماقسات: مۇشە مەملەكەتتەر نەمەسە كورشى ەلدەردىڭ اراسىنداعى ۇلت ازشىلىقتارىن قامتيتىن شيەلەنىستەر مەن قاقتىعىستاردى بولدىرماۋ، سونداي-اق ديپلوماتيالىق جولمەن شەكتەۋگە جانە شەشۋگە قولداۋ كورسەتەدى. مىندەتتەمەلەرىمىزدى ورىنداۋ ءۇشىن اتالمىش ەل مەن ەلدى مەكەندەردى ارالاپ، ناقتى جاعدايمەن تانىسامىز. ءبىز موڭعوليا ەلىنە ۇلت ازشىلىعى سانالاتىن حالىقتىڭ تۇرمىس تىرشىلىگىمەن تانىسۋ ءۇشىن، تۇسىنىك الۋ ماقساتىندا كەلدىك» دەدى»، - دەپ جازادى اتالعان سايت.
التايدا قوس وركەشى بالاداي، قومدى تۇيەلەردى تاڭداۋدان جارىس ءوتتى - تيانشاننەت
ق ح ر التاي ايماعىنىڭ بۋرىلتوعاي اۋدانىندا قازاق مادەنيەتى مەن تۇرمىس-تىرشىلىگىندە ەرەكشە ورنى بار، ءتورت تۇلىكتىڭ باسى ويسىلقارا تۇقىمىن تاڭداپ، سىناۋدان جارىس ءوتتى، دەپ جازادى «تيانشاننەت» اقپاراتتىق پورتالى.
ۇلىڭگىر كولىنىڭ بويىندا وتكەن تۇيە شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى كوزدەگەن اتالعان شارادا قوس وركەشى بالاداي، ءىرى، قومدى تۇيەلەردى تاڭداپ، باعالاۋمەن قاتار، شۇبات ىشۋدەن، ساپالى شۇبات ءونىمىن تاڭداۋدان دا باسەكە ۇيىمداستىرىلدى. شاراعا جەرگىلىكتى تۇرعىندار مەن قىتايدىڭ شاڭحاي، جياڭسۋ، گۋاڭدۇڭ سەكىلدى ءىرى ورتالىقتارىنان كەلگەن تۋريستەر ارنايى قاتىسىپ، تاماشالادى.
وزبەكستان رەسەي مەن قازاقستاننان 1 ميلليون توننا مۇناي ساتىپ الادى - «فارس» اقپارات اگەنتتىگى
وزبەكستاننىڭ «وزبەك مۇناي-گاز» اكتسيونەرلىك كومپانياسىنىڭ باسشىسى: «تاشكەنت 2018-جىلى ءوز مۇناي وندەۋ زاۋىتتارىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن رەسەي مەن قازاقستاننان 1 ميلليون تونناعا دەيىن مۇناي يمپورتتاۋدى جوسپارلاپ وتىر»، - دەدى.
Fars اقپارات اگەنتتىگىنىڭ حابارلاۋىنشا، «وزبەك مۇناي-گاز» اكتسيونەرلىك كومپانياسىنىڭ باسشىسى الىشەر سۇلتانوۆ: «تاشكەنت وسى ايدا 30 مىڭ توننا مۇناي يمپورتتاۋدى جوسپارلاپ وتىر. بۇل كورسەتكىش وسى جىلدىڭ اياعىنا دەيىن 200 مىڭ تونناعا ارتادى. بۇل باعدارلاما وزبەكستاننىڭ قازاقستانمەن مۇناي كەلىسىمىنە قول قويىپ، رەسەيمەن وسى سالادا ىنتىماقتاستىقتى ارتتىرۋ جونىندە كەڭەسىپ جاتقان جاعدايدا جاسالىپ وتىر. «سىناق تۇرىندە مۇناي تاسىمالداۋ ومبى-پاۆلودار- شىمكەنت مۇناي قۇبىرلارى ارقىلى، ودان ارى تەمىر جول تاسىمالى ارقىلى وزبەكستانعا جەتكىزىلەدى. مۇناي تاسىمالداۋ رەسەيدىڭ ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى مەن «ترانسنەفت» كومپانياسى ارقىلى جۇزەگە اسادى دەپ جوسپارلانىپ وتىر»، - دەدى.
بۇدان بۇرىن «ترانسنەفت» كومپانياسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى سەرگەي اندرونوۆ «ترۋبوپروۆودنىي ترانسپورت نەفتي» جۋرنالىنا بەرگەن سۇحباتىندا وزبەكستان مەن قىرعىزستانعا قازاقستان جەرى ارقىلى جىلىنا 500 مىڭ توننا كولەمىندە مۇناي تاسىمالداۋ مۇمكىندىگىن راستاعان بولاتىن»، - دەپ جازادى parstoday اقپارات اگەنتتىگى.
ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى جاڭادان 11 اۋەجاي سالۋدى جوسپارلاپ وتىر - «جەنمين جيباو» (People Daily)
ق ح ر ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى اۋە تاسىمالىن بەلسەندى دامىتۋ ماقساتىندا جەرگىلىكتى جەردە جاڭادان 11 اۋەجاي سالۋدى كوزدەپ وتىر، دەپ حابارلايدى قىتايلىق kazakh.people.com سايتى.
«بيىلعى جىلى ءبىز قۇلجا اۋەجايىن كەڭەيتىپ سالۋ مەن موڭعولكۇرە اۋدانىندا سالىنىپ جاتقان جاڭا اۋەجاي قۇرىلىسىن تەزدەتىپ ءبىتىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. سونداي-اق، كۇيتۇن قالاسىنداعى حالىقارالىق اۋەجاي مەن قورعاس اۋەجايىن جانە نىلقى اۋدانىنىڭ تاڭبالى، تەكەس اۋدانىنىڭ قاراجون، توعىزتاراۋ اۋدانىننىڭ كولدەنەڭ جايلاۋلارىندا تىكۇشاقتارعا ارنالعان اۋەجاي قۇرىلىستارىن سالۋدىڭ دايىندىق جۇمىستارى بەلسەندى ءجۇرىپ جاتىر. وبلىسىمىزدا وسىنداي جاڭادان 11 اۋەجاي سالۋدى كوزدەپ وتىرمىز»، - دەيدى ىلە قازاق اۆتونوميالى وبىلىستىق دامىتۋ جانە رەفورمالاۋ كوميتەتىنىڭ لاۋازىمدى قىزمەتكەرى جياڭ فۋچىڭ.
اتالعان اقپارات كوزىنىڭ جازۋىنشا، بۇل اۋەجايلاردىڭ باسىم بولەگى تۋريستەردىڭ جەكە ۇشاقتارمەن ۇشىپ-قونۋىنا، ۇشاقپەن تۋريستەردى تاسىمالداۋعا، زات تاسىمالداۋعا ارنالعان.
سونىمەن بىرگە اۋە ساياحاتى، اۋەدەن ۆيدەوعا ءتۇسىرۋ، ەگىن شارۋاشىلىعى مەن ورمان شارۋاشىلىعى ءۇشىن اۋەدەن ءدارى سەبۋ مىندەتتەرىن دە اتقارادى.
قازاقستان مەن وزبەكستان اراسىندا مۇناي قۇبىر جەلىسى سالىنادى - ت ر ت پورتالى
قازاقستان مەن وزبەكستان ەكى ەل اراسىنا شىمكەنت-جىزاق قۇبىر جەلىسىن سالادى جانە 2021-جىلى ىسكە قوسادى. بۇل تۋرالى تۇركيا راديو تەلەديدار پورتالى حابارلايدى.
«قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ وتكەن اپتاداعى وزبەكستانعا ساپارى بارىسىندا ەكى ەل ۇكىمەتى اراسىندا قول قويىلعان كەلىسىم جىل سايىن 5 ميلليون توننا ايدايتىن مۇناي قۇبىر جەلىسىنىڭ سالىنۋىن كوزدەيدى. كەلىسىمگە قاراعاندا، ەكى ەل شىمكەنت-جىزاق مۇناي قۇبىر جەلىسى قۇرىلىسىن سالاتىن ءوز وكىلەتتى مەكەمەلەرىنىڭ جۇمىسى ءۇشىن ىڭعايلى شارتتاردى قامتاماسىز ەتەدى»، دەپ جازادى اتالعان دەرەككوز.
موڭعوليالىق وقۋشىلارى مەملەكەت تۋىن گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگىزبەك - kaznews.mn
ۇلانباتار قالاسىنداعى حوببي ورتا مەكتەبىنىڭ ۇستازدارى مەن وقۋشىلارى قاعازدان موڭعوليانىڭ مەملەكەتتىك تۋىن جاساپ شىقتى، - دەپ جازادى kaznews.mn جاڭالىقتار سايتى.
«ولار كولەمى جاعىنان الەمدەگى ەڭ ۇلكەن 1,152 م. ك ۆ بولاتىن مەملەكەتتىك تۋدى گيننەستىڭ رەكوردتار كىتابىنا ەنگىزۋ ءۇشىن ەڭبەكتەنىپ جاتىر»، - دەپ حابارلايدى اتالعان سايت.
باقىتجول كاكەش