مەملەكەت ءدارى- دارمەكتى قالاي ارزانداتادى
ق ر دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى فارماتسيا كوميتەتىنىڭ وكىلى ارنۇر نۇرتايەۆتىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە كەيبىر ءدارىحانالار باعانىڭ ۇستەمەسىن 200-300 پايىزعا دەيىن كوتەرىپ جاتادى. ونى مينيسترلىك تە جاقسى بىلەدى. سول سەبەپتى جاڭا زاڭنىڭ اياسىندا ءدارى- دارمەكتەردىڭ كوتەرمە جانە بولشەك ساۋداسىنا شەكتى باعانى ەنگىزۋدى كوزدەيدى.
«اتالعان شارا قالاي ىسكە اسادى؟ بىرىنشىدەن، ءدارى- دارمەكتى شىعارۋشى كاسىپورىندار ءوز باعالارىن تىركەيدى. بۇل دەگەنىمىز، زاۋىت ءاربىر پرەپاراتتىڭ باعاسىن اشىق كورسەتەدى. ەكىنشىدەن، كاسىپورىندار بولشەك ساۋدانىڭ باعاسىن، ياعني ءدارى- دارمەكتىڭ حالىققا جەتكەن كەزدەگى باعانى تىركەيدى. ونىڭ ىشىندە تاسىمالداۋ، كەدەندىك راسىمدەر، ساپانى تەكسەرۋ مەن ماركەتينگكە كەتكەن شىعىندار كىرەتىن بولادى. وسى اقپاراتتاردىڭ نەگىزىندە كوتەرمە جانە بولشەك ساۋدانىڭ شەكتى باعاسى بەكىتىلەدى. ودان جوعارى كوتەرۋگە تىيىم سالىنادى. تومەن تۇسىرۋگە بولادى. ال ودان جوعارى كوتەرۋگە رۇقسات جوق»، - دەدى نۇرتايەۆ بۇگىن استانادا ءدارى- دارمەكتەردى ۇتىمدى پايدالانۋعا ارنالعان حالىقارالىق كونفەرەنسيادا.
كوميتەت وكىلىنىڭ سوزىنە قاراعاندا، قازىرگى كەزدە ءدارى- دارمەكتەردىڭ شەكتى باعاسىن ورناتۋعا ارنالعان زاڭ جوباسى باسقا مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قاراۋىنا جىبەرىلدى. جاقىن ارادا اتالعان قۇجاتتى ۇكىمەتكە تانىستىرۋ جوسپارلانىپ وتىر.
بۇگىندە الەم بويىنشا جالعان ءدارى- دارمەكتەردىڭ ساۋداسى قىزىپ تۇر. قازاقستاندا دا ونداي پروبلەما بار. قازىرگى كەزدە دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى جالعان پرەپاراتتارعا قارسى ارنايى جۇيەنى ەنگىزىپ جاتىر.
«بىزگە كەلەتىن ءدارى- دارمەكتىڭ ءاربىر قاپتاماسىندا ارنايى كود بولۋى شارت. بىلايشا ايتقاندا، اكسيزدىك ماركالار جۇيەسى ءتارىزدى. ونى الكوگول مەن تەمەكى ونىمدەرى سالاسىندا قولدانادى. وسىلايشا، ءدارىنىڭ ءاربىر قاپتاماسى ەسەپكە الىنادى. دەمەك، قۇزىرەتتى مەملەكەتتىك ورگان دا، فارماتسيا كوميتەتى دە قولدان جاسالعان ءدارى- دارمەكتەردى انىقتاي الادى. بۇنىڭ بارلىعى باقىلاۋدا بولادى»، - دەدى فارماتسيا كوميتەتىنىڭ وكىلى ارنۇر نۇرتايەۆ بۇگىن استانادا ءدارى- دارمەكتەردى ءتيىمدى پايدالانۋ ماسەلەلەرىنە ارنالعان حالىقارالىق كونفەرەنسيادا.
بۇدان بولەك، ءدارى- دارمەك شىعارۋشى كومپانيالاردى تەكسەرۋ شارالارى كۇشەيتىلەدى. بۇرىن ونداي كاسىپورىندار ءبىر رەت قانا ينسپەكسيادان وتسە، الداعى ۋاقىتتا ءۇش جىلدا ءبىر رەت تەكسەرىلەتىن بولادى. وسىنىڭ ارقاسىندا مەديتسينالىق پرەپاراتتاردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ جوسپارلانعان.
ايتا كەتكەن ءجون، قازىرگى كەزدە رەسپۋبليكا بويىنشا 10 مىڭ ءدارىحانا بار. ولاردىڭ بارلىعى ءدارى- دارمەكتىڭ 8 مىڭنان استام ءتۇرىن ساتىپ جاتىر. بۇگىنگى كونفەرەنسيادا پروفەسسور قۇلجانوۆ ءدارى- دارمەكتىڭ قىمباتشىلىعىن ءبىر مىسالمەن دالەلدەپ بەردى.