تۇيمەبايەۆ وڭىردەگى وزەن سۋىن ءتيىمدى پايدالانۋدى تاپسىردى -فوتو
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى بيىك تاۋلى ايماقتارىندا 40 مۇزداق كول انىقتالىپ وتىر. ال ولاردىڭ ەرۋىنەن قۇرالاتىن وگەم وزەنىن ءۇش اۋداندا تۇراتىن 700 مىڭ تۇرعىندى اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانۋدا.
وسى رەتتە وگەم ترانس شەكارالىق وزەنگە جاتاتىندىقتان وزبەكستانمەن الدىن الا كەلىسسوزدەر جۇرگىزىلىپ، سۋدى بىرىگىپ پايدالانۋعا قول جەتكىزىلگەن بولاتىن. ەندىگى ماسەلە - اۋىز سۋ تارتۋعا باعىتتالعان جوبانى ىسكە اسىرۋدى عىلىمي تۇرعىدان دۇرىس جوسپارلاۋ كەرەك. بۇگىن بۇل تۋرالى 3340 - 3500 مەتر بيىكتىكتەگى وگەم جوتاسىنىڭ اقسۋ تاۋىنداعى وزەن سۋلار مەن مۇزداق كولدەردىڭ جاعدايىن تىكۇشاقپەن شولىپ شىققان وبلىس اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ ءمالىم ەتتى.
ەڭ الدىمەن وبلىس اكىمى مىنگەن تىكۇشاق بادام وزەنىن بويلاي ۇشىپ، تولەبي، تۇلكىباس اۋداندارىنداعى تاۋلى القاپتاردى بارلاپ شىقتى. ءسويتىپ، تاۋلى القاپتارداعى مۇزداق كولدەر ۇستىمەن اۋەدەن شولۋ جاسادى. تاۋلى توبەسىندەگى كولدە وبلىس اكىمىنىڭ توراعالىعىمەن ءماجىلىس ءوتتى. وندا وڭىرىمىزدەگى تاسقىن سۋدىڭ الدىن الۋ، قوسىمشا شاعىن قويمالاردىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ، وگەم وزەنىنىڭ سۋىن ءتيىمدى پايدالانۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.
كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلە بويىنشا بايانداما جاساعان وبلىستىق توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى نۇربولات دەربىسوۆ وزەن- كولدەردەگى تاسقىننىڭ الدىن الۋ شارالارىنىڭ بارىسىنا توقتالدى. «وبلىس اۋماعىنداعى وزەن- كولدەردە 86,95 شاقىرىمدىق قورعانىس دامبالارى ورناتىلعان. بۇگىندە ولارداعى قاۋىپسىزدىك جاعدايلارى ءجىتى قاداعالاۋدا»، - دەيدى ول.
تاۋلى القاپتارداعى مۇزداق كولدەردىڭ بۇگىنگى جاي- كۇيى تۋرالى ق ر ءى ءى م ت ج ك «قاز سەلدەن قورعاۋ» و ق و ايماقتىق پايدالانۋ تەحنيكالىق باسقارماسى فيليالىنىڭ ديرەكتورى ەربول ءالزاق ءبىرقاتار وزەكتى ماسەلەلەردى باياندادى.
ونىڭ ايتىۋنشا، وتكەن جىلعى زەرتتەۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىندە وبلىستىڭ تاۋلى ايماقتارىندا 40 مۇزداق كولدىڭ بار ەكەنى انىقتالعان. ونىڭ ىشىندە 7- ءى كومىلگەن كولدەر ساناتىنا جاتادى.
«وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اۋماعىندا قارجانتاۋ، وگەم جانە مايدانتال تاۋلى جوتالارىنا بيىل 1 رەت اەروۆيزۋالدى جانە 4 رەت جەرءۇستى زەرتتەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلگەن. جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا مۇزدىق كولدەردەن ءتونىپ تۇرعان ءقاۋىپ جوق ەكەندىگى انىقتالىپ وتىر»، - دەدى ە. ءالزاق.
اعىمداعى جىلعا وبلىس بيۋدجەتى تاراپىنان اەروۆيزۋالدى جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە 32 ميللين تەڭگە قاراستىرىلسا، بۇگىنگى كۇنگە ونىڭ 19 ميلليون تەڭگەسى يگەرىلگەن.
ءماجىلىس بارىسىندا ءوڭىر باسشىسى وبلىس اۋماعىنداعى تاسقىن سۋدىڭ الدىن الۋ، وزەن- كولدەر مەن بوگەتتەردىڭ قازىرگى احۋالىن باقىلاۋ، تاۋ بوكتەرىندەگى مۇزداق كولدەردى باقىلاۋ بويىنشا جاۋاپتى سالا باسشىلارىنا تاپسىرما بەردى. سونداي- اق وگەم وزەنىنەن سارى اعاش، ماقتارال، قازىعۇرت اۋداندارىنا اۋىز سۋ تارتۋ ماقساتىنداعى جۇمىستاردى دا نازاردا ۇستاۋدى تاپسىردى.
«وبلىسىمىزدا جىلدا كوكتەمگى مەزگىلدەردە تاسقىن سۋدان قاۋىپ تونەدى. وسى رەتتە الداعى جىلى 30 شاعىن سۋ قويمالارىنىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. سونىمەن قاتار وگەم وزەنىنىڭ سۋىن اۋىز سۋ رەتىندە پايدالانۋدى قولعا الىپ وتىرمىز. ول ءۇشىن وزەن بوكتەرىنەن گيدروەلەكتروستانسياسىنىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزىپ، سۋ قۇبىرلارىن تاۋ ۇستىمەن الىپ ءوتۋ كەرەك. بۇل رەتتە عالىمدار مەن ءتيىستى سالا ماماندارىمەن تىڭعىلىقتى جۇمىس جاساپ، ىسكە اسىرىلاتىن جوبانىڭ قۇرىلىسىن ساپالى ءارى ءتيىمدى ەتىپ ازىرلەۋدى تاپسىرامىن»، - دەدى ج. تۇيمەبايەۆ.
ەسكە سالا كەتەيىك، بيىلعى جىلدىڭ 15 - اقپانىندا قازاقستان مەن وزبەكستان ۇكىمەتى وكىلدەرىنىڭ ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى بىرلەسكەن جۇمىس توبى باسقوسقان بولاتىن. اتالعان ماجىلىستە وگەم وزەنىنەن سەكۋندىنا 3-3,5 تەكشە مەترگە دەيىن سۋدى الىپ، قازىعۇرت، سارى اعاش، ماقتاارال اۋدانى تۇرعىندارىنا اۋىز سۋ رەتىندە پايدالانۋ ماسەلەسى قارالىپ، وڭ شەشىمىن تاپتى.
