نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: جول - تۋريزمدى دامىتۋدىڭ نەگىزگى شارتى
«ەتەك- جەڭىمىزدى جيناپ، ەكونوميكامىزدى جوندەپ، قاراجات جيناعاننان كەيىن بۇل ماسەلەگە (تۋريزمدى دامىتۋعا) دە كەلدىك. وعان دەيىن ورىسشا ايتقاندا «نە دو ەتوگو» بولدى. الدىمەن ەلدىڭ جاعدايىن تۇزەپ، ەلگە جۇمىس بەرىپ، ەكونوميكامىزدى كوتەرۋ كەرەك بولدى. ەندى بۇل سالاعا دا جاقىندادىق، قولعا الاتىن كەز كەلدى. دۇنيەجۇزىندە تۋريزم بارلىق الەمدىك ەكونوميكانىڭ 10 پايىزىن قۇرايدى. بۇل وتە ۇلكەن كولەم. بىزدە ءالى وتە از. مىسالى ءبىز 2025 -جىلعا دەيىن ەكونوميكامىزدىڭ 8 پايىزىن تۋريزمنەن الامىز دەپ وتىرمىز. ول ءۇشىن وتە كوپ جۇمىس ىستەۋ كەرەك. رۋحاني جاڭعىرۋ، ەكونوميكامىزدى تۇزەۋ، ينفراقۇرىلىم، «نۇرلى جول» - بارلىعى وسىعان بايلانىستى. قازاقستاندا كورەتىن جەرلەر، باراتىن جەرلەر كوپ.
دالانىڭ ءوزى، تاۋدىڭ ءوزى باسقا ەلدەر ءۇشىن وتە قىزىقتى. كورسەتە ءبىلۋىمىز كەرەك. مىنا جۇرگىزىپ جاتقان «نۇرلى جول» باعدارلاماسىنىڭ ماعىناسىن قازاق ءالى تۇسىنگەن جوق. ءبىز تاريحىمىزدا، ەش ۋاقىتتا ۇلان- عايىر جەرىمىزدە مۇنداي جولدار سالعانىمىز جوق. مىسالى وڭتۇستىكتىڭ ازاماتتارى مۇنداي داڭعىل جولمەن ءومىر باقي ءجۇرىپ كوردى مە؟ قازىر شىمكەنتتەن الماتىعا كەلۋ، شىمكەنتتەن اقتوبەگە جەتۋ كوزدى اشىپ- جۇمعانشا.
استانا مەن بۋرابايدىڭ اراسىنداعىداي جولدار سالىندى. ول جول - قىتايدىڭ شەكاراسىنان الماتىنى، جامبىلدى، وڭتۇستىك قازاقستاندى، قىزىلوردانى، اقتوبەنى باسىپ ءوتىپ، رەسەيگە شىقتى، 2700 شاقىرىم»، - دەدى ەلباسى.
وسى رەتتە مەملەكەت باسشىسى «نۇرلى جول» باعدارلاماسى اياسىندا استانادان كۇننىڭ ساۋلەسىندەي بارلىق وڭىرگە جولدار سالىنىپ جاتقانىن اتاپ ءوتتى.
«ونى اقپارات قۇرالدارىنان ءار ۋاقىتتا كورسەتىپ وتىرۋ كەرەك دەپ ىلعي ايتامىن. بۇل ۇرپاقتان- ۇرپاققا جەتەتىن ماسەلە. ەلدىڭ ىشكى ەكونوميكاسى دامۋ ءۇشىن قارىم- قاتىناس بولۋ كەرەك، ول جىلدام بولۋى ءتيىس. تالگو پويىزى جۇرە باستاعان كەزگە دەيىن استانادان الماتىعا 26 ساعات جۇرەتىن ەدىك، قازىر 11 ساعاتتا جەتەمىز. استانادان پاۆلودار، پاۆلوداردان سەمەيگە، سەمەيدەن وسكەمەنگە دەيىن جول سالىنىپ جاتىر. استانادان قاراعاندىعا دەيىن جول ءتۇستى. قاراعاندىدان الماتىعا دەيىن جەتكىزەمىز. استانادان قوستاناي ارقىلى اقتوبەگە، اقتوبەدەن اتىراۋعا سالامىز. سالىنىپ جاتقان ىشكى جولداردى ايتىپ وتىرعانىم جوق. ورالدان تومەن قاراي جول تۇسەدى. سوندا ەلدىڭ ەلورداسى بۇكىل قازاقستان جەرىمەن بايلانىستا بولادى. ول جولاۋشىلاردىڭ جول جۇرۋىنە پايدالى ەكەنى راس. جاڭاعى ايتىپ وتىرعان ءتۋريزمدى دامىتۋدىڭ نەگىزگى شارتى - وسى. ەگەر كەلگەن ادامدار قازاقستاندى شارلاپ جۇرە الاتىن بولسا، مىناداي جولمەن ءجۇرۋدىڭ ءوزى قانداي راحات. قانداي ماشيناڭ بولسا دا، 150 شاقىرىممەن جۇيتكىپ وتىراسىڭ. سول جولدىڭ بويىندا نەشە ءتۇرلى قوناقۇيلەر، شاعىن بيزنەس داميدى»، - دەدى ق ر پرەزيدەنتى.
ەلباسى نەبارى 2 جىلدىڭ ىشىندە قىتايدان - كاسپي تەڭىزىنە دەيىن تەمىرجول سالىنعانىن دا ەسكە سالىپ ءوتتى.
«جۇرت بايقاماي دا قالدى. ءبىز ەكى جىلدىڭ ىشىندە قىتايدان باستاپ جەزقازعان ارقىلى كاسپييگە دەيىن 1500 شاقىرىم تەمىرجول سالدىق. كەڭەس وداعىندا بام دەپ بۇكىل وداققا شۋىلداتىپ، كومسومولدىق قۇرىلىس دەپ بارلىعىن جينادى. ءبىز ۇندەمەستەن-اق 1500 شاقىرىم جول سالىپ تاستادىق. سول جولدىڭ بويىندا يەن دالادا، بەتپاق دالادا ستانسيالار، تۇرعىن ۇيلەر، اۋىلدار، تاماقتاناتىن جەرلەر، كولىك توقتايتىن جەرلەر پايدا بولدى. بەتپاق دالادا ءومىر پايدا بولدى. جول - ەكونوميكانى جوعارى كوتەرەتىن ەڭ كۇردەلى ماسەلە. ءبىزدىڭ قازىر سالىپ جاتقان جولدارىمىز بالالارىمىزعا، نەمەرەلەرىمىزگە، شوبەرەلەرىمىزگە جەتەدى»، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
قازاقستان پرەزيدەنتى تۋريزمدى دامىتۋ ءۇشىن جول، ينفراقۇرىلىم، ساپالى قىزمەت قاجەت ەكەندىگىن اتاپ ءوتىپ، ولار دۇرىس جولعا قويىلعاندا مول قارجى تابۋعا بولاتىنىن ايتتى.
«تۋريزم اۋەجايدان، تەمىرجول ۆوكزالىنان باستالادى. وزدەرىڭىز كورگەن اۋەجايدى سالدىق. ءۇش ميلليوندىق اۋەجايدى 8 ميلليون ادام قابىلدايتىنداي جاسادىق. ول تەرمينال دۇنيەجۇزىندەگى ەڭ ۇزدىك تەحنولوگيامەن جابدىقتالعان. ال تەمىر جول ۆوكزالىنىڭ (استانانىڭ نۇرلى جول تەمىر جول ۆوكزالى) اۋقىمى ماسكەۋدەگى قىزىل الاڭمەن بىردەي. سونى كورگەندە «قازاقستاننىڭ مىناداي جاعدايى، مۇمكىنشىلىگى بار، بارۋعا بولادى، كەلگەن قوناقتاردى جاقسى قارسى الادى، جاتاتىن جەرى، كورەتىن دۇنيەسى بار ەكەن» دەيدى. قازىر مادەنيەت مينيسترلىگىنىڭ ىشىنەن ارنايى تۋريزم جونىندە كوميتەت، كومپانيا قۇرىپ، وسى ءىستى قولعا الايىق دەپ وتىرمىز»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
