استانادا تۇركولوگيا مۋزەيى اشىلدى
وندا قۋعىن- سۇرگىنگە ۇشىراعان تۇركولوگتاردىڭ مۇراسى قويىلعان، دەپ حابارلايدى قازاقپارات. «2009 -جىلى قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تۇركى اكادەمياسىن قۇرۋ تۋرالى باستاما كوتەرگەندە، اكادەميا جانىندا كىتاپحانا جانە مۋزەي بولسىن دەگەن ەدى. ءبىز سول مۋزەيدى 2010 -جىلى قۇرا باستادىق. بۇگىن، 25 -مامىر تۇركى اكادەمياسىنىڭ دۇنيەگە كەلگەنىنە تۋرا 7 جىل تولىپ وتىر. سودان بەرى ءبىزدىڭ مۋزەي دامىدى، بىزگە كىتاپحانالار سىيلاعان قۇجاتتار، تۇركولوگتاردىڭ وزدەرى بەرگەن زاتتار، ماتەريالدىق مۇرالار جيناقتالدى. سوندىقتان وسىدان ەكى جىل بۇرىن تۇركولوگيا مۋزەيىن اشساق دەگەن ورتاق بايلامعا كەلدىك. سەبەبى تۇركى الەمىنىڭ مادەني مۇرالارى بۇگىنگە دەيىن زەرتتەلۋدە، ءبىراق ولاردى زەرتتەۋشى تۇلعالار تۋرالى مالىمەتتەر جوقتىڭ قاسى. وسى ورايدا بىزدەر ولاردىڭ تۇتىنعان زاتتارى، قۇجاتتارى، قولجازبالارى تۇراتىن تۇركولوگيا مۋزەيىن اشۋ جونىندەگى باستامانى جالعاستىرىپ، 26 مامىر كۇنى استانادا وتەتىن «ۇلى دالا» Ⅱ گۋمانيتارلىق عىلىمدار فورۋمىنىڭ قارساڭىندا وسى مۋزەيدى اشىپ وتىرمىز»، - دەپ توقتالدى «ەگەمەن قازاقستان» گازەتى ا ق باسقارما ءتوراعاسى، حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى.
وسى ورايدا ول بۇگىندە تۇركى تاريحىن زەرتتەۋشى تۇلعالاردىڭ تاعدىرى كوپشىلىكتى قىزىقتىرىپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى. «كوپتەگەن تۇركولوگتاردىڭ تاعدىرى قيىن بولعانىن بىلەمىز. مىسالى، ولاردىڭ كوپشىلىگى 1926 -جىلى باكۋدە وتكەن تۇركولوگيا كونگرەسىنەن كەيىن اتىلىپ كەتكەن، قۋعىن- سۇرگىنگە ۇشىراعان. ءبىزدىڭ مۋزەيدە وسى قيىندىقتاردى باستارىنان وتكەرگەن تۇركولوگتاردىڭ قۇجاتتارىن كورۋگە بولادى. بۇل تۇرعىدا ولاردىڭ سول كەزدەردە قانداي اۋىرتپالىقپەن جۇمىس ىستەگەنىن كورە الاسىزدار. سوندىقتان تانىستىرىلىپ وتىرعان مۇرانىڭ بارلىعى بۇگىنگى عالىمدارعا ۇلكەن ونەگە دەپ ويلايمىن»، - دەدى د. قىدىرالى سالتاناتتى شاراعا كەلگەن جۋرناليستەرمەن اڭگىمەلەسە وتىرىپ.
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، جيناقتالعان ەكسپوناتتار وتە كوپ. تۇركى تانۋ سالاسىندا العاش رەت ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان ەكسپوزيتسيادا ايگىلى تۇركىتانۋشى عالىمدار ءابدۋالي قايدار، ءابجان قۇرىشجانوۆ، ءامىر ءناجىپ، رابيعا سىزدىقوۆا مەن وسمان فيكري سەرتكايانىڭ جانە باسقا دا عالىمداردىڭ جەكە تۇتىنعان دۇنيەلەرى، بۇرىن-سوڭدى ەش جەردە جاريالانباعان كۇندەلىكتەرى مەن قولجازبالارى ۇسىنىلعان.
«بولاشاقتا اكادەميانىڭ مۋزەيى ۇلكەن عيماراتقا كوشىپ جاتاتىن بولسا، تۇركولوگيا مۋزەيى دە الەمدەگى العاشقى سالالىق مۋزەي رەتىندە قازاقستاننىڭ تارتىمدى ورىندارىنىڭ بىرىنە اينالادى دەگەن ويدامىز. ارينە، تۇركولوگيا باعىتى وتە كۇردەلى سالا. عالىمدار كوپتەگەن ماشاقاتپەن ارحەولوگيالىق، قولجازبالىق نەمەسە زەرتتەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزەدى. وسىلاردىڭ بارلىعى بۇگىنگە مۇرا بولىپ جەتۋدە. دەگەنمەن دە كونە كىتاپتاردى، قولجازبالاردى ءبىر ورتالىققا جيناقتاۋ وڭاي ەمەس. قازىرگى كەزەڭدە كىتاپحانامىز وتە ۇلكەن كىتاپ قورىنا يە بولىپ وتىر، مۋزەيىمىزگە دە تۇركى تاريحىنا، وركەنيەتى مەن مادەنيەتىنە بايلانىستى ماتەريالدىق مۇرانى جيناۋدامىز»، - دەيدى تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى.
سالتاناتتى شاراعا ازەربايجان، رەسەي، تۇركيا، وزبەكستان مەن موڭعوليادان كەلگەن عالىمدار، زيالى قاۋىم جانە باسپا ءسوز وكىلدەرى قاتىستى. بۇل شارا ەرتەڭ، 26 -مامىر كۇنى استانادا وتەتىن «ۇلى دالا» Ⅱ گۋمانيتارلىق عىلىمدار فورۋمى اياسىندا ۇيىمداستىرىلعان. اتالعان فورۋمعا امەريكا مەن ازيا ەلدەرىنەن 300 گە جۋىق عالىم قاتىسادى دەپ كۇتىلۋدە.
