بوكسشى مارينا ۆولنوۆا: جۇما سايىن جەتى شەلپەك ءپىسىرىپ تاراتامىن
ورىس قىزى - بۇگىندە قازاق وتباسىنىڭ كەلىنى. «قازالى» اۋداندىق قوعامدىق- ساياسي گازەتىندە بوكسشى مارينا ۆولنوۆانىڭ سۇحباتى جاريالانعان ەكەن.
«قازاقپارات» ح ا ا اتالعان سۇحباتتى وقىرماندارىنا تاراتادى.
- مارينا، قازىر قايداسىز، نەمەن شۇعىلدانىپ ءجۇرسىز؟
- ينچحونداعى ازيادا ويىندارىنان كەيىن قاجىمۇقان ەسىمدى قازاق جىگىتىنە تۇرمىسقا شىقتىم. ءوزى - ارقالىق قالاسىنان، اسكەري ادام. ۋنيۆەرسيتەتتە وقىپ جۇرگەندە تانىسىپ، جاقىن ارالاستىق. اقىرىندا ومىرلىك سەرىگى بولۋعا ۇسىنىس جاسادى. ايەل ادام ءۇشىن وتباسى ەڭ ءبىرىنشى كەزەكتە تۇرۋى ءتيىس دەپ ويلايمىن. قازىر استانادا تىرشىلىك ەتىپ جاتىرمىز. ءۇي شارۋاسىندامىن، بالالارىمدى تاربيەلەپ، جولداسىمنىڭ بابىن جاساۋعا ۋاقىت بولەمىن. قازاق ازاماتىمەن ءومىرىمدى بايلانىستىرۋ ارقىلى باقىتىمدى تاپتىم.
- قازاققا جار، كەلىن بولعان قالاي ەكەن؟
- ءوزىم قازاعى كوپ وڭىردەن، ونىڭ ىشىندە قازالى اۋدانىندا تۋىپ- وسكەنمىن. سوندىقتان قازاققا كەلىن بولۋ، جار بولۋ اسا قيىن تيە قويعان جوق. جاڭا ورتاعا تەز ءسىڭىسىپ كەتتىم.
- كۇيەۋىڭىزدىڭ تۋىستارى ورىسپەن قۇدا بولاتىنىن قالاي قابىلدادى؟ توي ءبىز جاقتىڭ ۇلگىسىمەن وتكەن شىعار...
- تۋىسقاندارى تاراپىنان ەشقانداي قارسىلىق بولمادى. قايتا بارلىعى مەنى وزدەرىنىڭ قىزى رەتىندە جىلى قابىلدادى. ۇيلەنۋ تويىمىز، البەتتە، قازاقتىڭ ادەت- عۇرپىنا ساي ءوتتى. قۇدالىق، سىرعا سالۋ سياقتى داستۇرلەردى اتتاپ كەتكەنىمىز جوق.
- قازاقتىڭ ۇلتتىق داستۇرلەرىن قانشالىقتى بىلەسىز جانە ۇستاناسىز؟
- تولىق بىلەمىن دەگەنىم دۇرىس بولماس. ءبىراق تۇرمىس- تىرشىلىكتە قاجەتتى، ماڭىزدى دەگەن داستۇرلەردى ساقتايمىن جانە ۇستانامىن. مىسالى، ءار جۇما سايىن جەتى شەلپەك ءپىسىرىپ، كورشىلەرگە تاراتامىن.
- ورامال تاعىپ، سالەم سالاسىز با؟ بورش پەن ەت تاماقتىڭ قايسىسىن ءسۇيسىنىپ جەيسىز؟
- ارينە، ورامال تاعىپ، ۇلكەندەرگە سالەم سالۋ ادەتىمە اينالعان. جاڭا ءومىردىڭ، جاڭا ءۇيدىڭ تابالدىرىعىن اتتاعان ساتتەن باستاپ كەلىنگە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك ارتىلادى. قايىنجۇرتتىڭ قامىن جاساپ، سول ءۇيدىڭ وتىمەن كىرىپ، كۇلىمەن شىققاندا عانا باقىتتى بولا الاسىڭ. وكىنىشكە قاراي، كۇيەۋىمنىڭ اكەسى دۇنيەدەن قايتقان. ءۇيىنىڭ جالعىز ۇلى. ەنەم - جاقسى كىسى، ونى «ماما» دەيمىن. ءبارىمىز دە قازاقتىڭ ەت تاماعىن وتە جاقسى كورەمىز.
- بىلەسىز، بىزدە تۇڭعىش بالانى اجە مەن اتانىڭ «مەنشىگىنە وتكىزەتىن» ءداستۇر بار. بۇل جاعى قالاي بولدى؟
- ءبىرىنشى بالا شاڭىراق كوتەرىپ، دۇنيەگە ءسابي كەلگەندە اتا- اجەسىنىڭ العاشقى نەمەرەسىن باۋىرىنا سالاتىن ءداستۇر بارىن بىلەمىن. ويتكەنى اتا مەن اجە - قازاقى تاربيەنىڭ باستاۋى. ورىس مەكتەبىندە وقىعانىممەن قازاقتارمەن ءجيى ارالاستىق، سوندىقتان «شالدىڭ بالاسى» دەگەن تىركەس قۇلاعىمىزعا ابدەن ءسىڭىپ قالىپتى. دەگەنمەن، بىز بالالارىمىزدى ءوزىمىز باعىپ جاتىرمىز. ازىرگە وتباسىمىزدا تەمىرجان مەن دانيال دەگەن ەكى باتىر كوز قۋانىشىمىز بولىپ ەرجەتىپ كەلەدى. ۇلكەن بالامنىڭ اتىن - ەنەم، ەكىنشىسىنىڭ اتىن توركىنىم قويدى.
- كىتاپ وقىعاندى جاقسى كورەدى ەكەنسىز. قانداي اقىن- جازۋشىلار ۇنايدى؟
- اقىن- جازۋشىلاردىڭ ىشىندە قازاقتىڭ بوستاندىعى ءۇشىن كۇرەسكەن احمەت بايتۇرسىنوۆ، ماعجان جۇمابايەۆتاردىڭ شىعارماشىلىعىن جوعارى باعالايمىن.
- قازاقتىڭ قانداي قاناتتى ءسوزى سىزگە قانات بىتىرەدى؟
- «وتان وتباسىنان باستالادى» دەگەن ءسوز مەنى قاناتتاندىرادى. ويتكەنى وتباسى - اركىمنىڭ شاعىن وتانى. اسىرەسە، ايەل ادامنىڭ ورنى - وت باسى، وشاق قاسىندا. ال كارەرا، تاعى باسقاسى - قوسىمشا قاجەتتىلىكتەر عانا.
- رينگتەگى تاسىلدەر ومىردە قانشالىقتى كەرەك؟ كۇيەۋىڭىز ۇيلەنبەي تۇرىپ بوكسشى قىزبەن ارالاسىپ جۇرگەنىن ءبىلدى مە؟
- رينگتەگى مەنىڭ «جەڭىسكە جەتەم» دەگەن تالپىنىسىم ماعان ءاردايىم رۋح بەرەدى، كۇش سىيلايدى. ال بىلايعى ومىردە بىرەۋ- مىرەۋ ءتيىسىپ كورگەن ەمەس، سوندىقتان بوكستىڭ ءادىس- ءتاسىلىن پايدالانىپ، قورعانۋدىڭ قاجەتى بولماپتى. كۇيەۋىم بوكسشى ەكەنىمدى قىز بەن جىگىت بوپ ارالاسىپ جۇرگەنىمدە- اق بىلگەن. ول دا كەزىندە بوكسپەن اينالىسقان.
- الداعى ۋاقىتتا ءسىزدى سپورت ارەناسىنان كورە الامىز با؟ ءوز الدىڭىزعا بوكس مەكتەبىن اشۋعا قالاي قارايسىز؟
- ءبارى دە مۇمكىن، ءبىراق قازىر مەن ءۇشىن ءبىرىنشى ورىندا مەنىڭ جانۇيام تۇر. سپورتقا قايتا ورالاتىن- ورالمايتىنىمدى ۋاقىت كورسەتەدى. ەگەر ۇكىمەت تاراپىنان كومەك كورسەتىلسە، بوكس مەكتەبىن اشۋعا، ءىزباسارلار تاربيەلەۋگە دايىنمىن.
- راحمەت!
سۇحباتتاسقان نازەركە سانيازوۆا
