استانادا «ءتاڭىرتاۋدان باستالعان قۇبىلىس» اتتى سۋرەت كورمەسى ءوتتى - فوتو
استانا تورىندە اشىلعان بۇل ونەر كورمەسىنە قويىلعان شىعارمالار شىنايىلىعىمەن، قانىقتىعىمەن، قاراپايىمدىلىعىمەن، بەينەلەۋ دالدىگىمەن كورمەگە كەلگەن جۇرتتىڭ ىستىق ىقىلاسىنا بولەندى. اۆتوردىڭ ءاربىر تۋىندىسى تابيعاتتى، تۋعان جەردى، اۋىل تىرشىلىگىن ارقاۋ ەتكەنىمەن ەرەكشەلەندى.
«كورمەگە شىعارمالارىمنىڭ ءبىر ءبولىمىن، ياعني 65 تۋىندىمدى قويدىم. بۇل مەنىڭ شىعارماشىلىقپەن اينالىسقانىما 20 جىل تولۋىنا وراي ەسەپ بەرۋ كورمەم بولدى. مەنىڭ ۇستانعان باعىتىم رەاليستىك باعىت. تۋىندىلارىمدا ءوز تۋعان ولكەمنىڭ تاۋى مەن تاسىن، سۋى مەن وزەنىن، ورمانى مەن توعايىن كەنەپ بەتىنە بەدەرلەپ تۇسىرۋگە دەن قويدىم. وسى ارقىلى بولاشاق ۇرپاق ءوز تۋعان جەرىن قادىرلەپ، قازاقتىڭ بايتاق دالاسىنىڭ كيەسىن سەزىنىپ وسسە دەگەن ماقسات قويدىم. سونىمەن بىرگە ۇلتىمىزدىڭ سالت- ساناسىن، عۇرىپ- ادەتىن، تۇرمىس- تىرشىلىگىن شىعارمالارىما وزەكتى مازمۇن ەتتىم. مەن ۇلى دالانىڭ تاعدىرلى تابيعاتىن، كورىكتى كولدەرىن، زاڭعار بيىك تاۋلارىن، جاسىل جەلەكتى جايلاۋلاردىڭ تاڭعاجايىپ اسەم كورىنىستەرىن تاماشالاي وتىرىپ، ءوزىم سەزىنگەن، تۇيسىنگەن اسەرىمدى كەنەپكە جازىپ، كوركەم تۋىندى جاراتۋعا تالپىنىپ كەلەم. بۇل مەنىڭ بولىمىسىم، باستى ەرەكشەلىگىم»، - دەيدى سۋرەتشى سەرىكجان ىسقاقبەك ۇلى.
كورمەنىڭ اشىلۋىنا ارنايى كەلىپ قاتىسقان قازاق ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، سۋرەتشى اسىلحان ەرمەكوۆ سەرىكجان ىسقاقبەك ۇلىنىڭ ەڭبەكتەرىنە ءوز باعاسىن بەرىپ، شىعارماشىلىق جولىنىڭ ناتيجەلى، جەمىستى بولۋىن تىلەدى.
«سەرىكجاننىڭ ءوزىنىڭ ومىرلىك باعىتى وسى كەسكىندەمەمەن بايلانىستى ەكەنى تۋعان كەزدە بەرىلگەن سياقتى. ول تابيعاتتىڭ الۋان كورىنىسىن، قۇبىلىس وزگەرىسىن، تابيعاتقا جان بىتىرگەندەي اسەرلى بەينەلەيدى. مەن كورمەنى بىرنەشە رەت ارالاپ شىقتىم. ونىڭ كوپتەگەن جۇمىستارىن سالىستىرا وتىرىپ فيلوسوفيالىق، پسيحولوگيالىق مانگە يە ەكەنىن اڭعاردىم. تابيعاتتىڭ ءتىلىن ءتۇسىنىپ، وعان جان ءبىتىرۋ دەگەن وتە قيىن، كۇردەلى دۇنيە. بۇل جەردە كەسكىن، ءيا بولماسا سىزىق، كومپوزيتسيالىق شىعارماشىلىعىنداعى جەمىستى جۇمىسىن باعالاۋمەن قاتار، سونىڭ ىشىندەگى ەموتسيالىق جانە دۇنيە بولمىسىندا بولىپ جاتقان قۇبىلىستاردى كەنەپ بەتىنە ءساتتى تۇردە، كۇردەلى مانەرمەن بەدەرلەپ شىعۋىن دا جەتىستىك دەپ ايتا الامىز. بۇنىڭ بارلىعى ۇلكەن شەبەرلىك جانە ۇلكەن عىلمي تۇرعىدا جاسالعان ەڭبەكتەر دەپ ەسەپتەيمىن، سونىمەن بىرگە سەرىكجاننىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسى. تابىستان تابىسقا جەتە بەر دەپ تىلەك ايتامىن»، - دەيدى سۋرەتشى اسىلحان ەرمەكوۆ.
سەرىكجان ىسقاقبەك ۇلى - ق ح ر شىڭجاڭ سۋرەتشىلەر وداعىنىڭ مۇشەسى. ونىڭ قازاقتىڭ كوشپەلى ءومىرى مەن ۇلتتىق مادەنيەتىن بەينەلەگەن «ناۋرىز»، «كۇز»، «قىستاۋلىق»، «كۇز كەلبەتى» تاقىرىبىنداعى مايلى بوياۋ تۋىندىلارى شىڭجاڭدىق سۋرەتشىلەر فەستۆالىندە جوعارى باعالانىپ، ماراپاتتالعان.
ال، «ۇرشىق ءيىرۋ» اتتى مايلى بوياۋ تۋىندىسى 2004 -جىلى ق ح ر مەملەكەتتىك سۋرەتشىلەر وداعى جاعىنان ۇيىمداستىرىلعان كاسىبي سۋرەتشىلەر كونكۋرىسىندا Ⅱ ورىنعا، «نارات ساحاراسى» اتتى مايلى بوياۋ تۋىندىسى 2006 -جىلى شىڭجاڭ، حاينان، يۇننان ءۇش ولكە بويىنشا وتكەن سۋرەتشىلەر فەستۆالىندە Ⅲ ورىنعا يە بولادى. سەرىكجاننىڭ ءوز قولىممەن جاساعان 300 گە جۋىق دومبىرا، قوبىز، جەتىگەن، باربىت، شەرتەر سياقتى قازاقتىڭ مۋزىكالىق اسپاپتارى شىڭجاڭ كولەمىندەگى ونەر ادامدارىمەن قوسا مادەنيەت ورىندارىندا پايدالانۋدا.
2012 -جىلى قىتايدىڭ ارنايى اكىمشىلىك ايماعى ماكاودا ۇيىمداستىرىلعان مادەنيەت جارمەڭكەسىنە قازاقتىڭ مۋزىكالىق اسپاپتارىن جاساۋشى شەبەر رەتىندە ق ح ر- نان ارنايى قاتىسىپ، ۇزدىك باعالانعان جۇمىستارى ءۇشىن، ق ح ر مادەنيەت مينىستىرلىگىنىڭ ارنايى العىس حاتىن العان. قازاقستاندا 2015 -جىلى شەتەلدە تۇراتىن قانداستارىمىزدىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن حالىقارالىق ونەر فەستيۆالىندە II ورىن السا، وسى جىلى «ىمىرت» اتتى شىعارماسى ۇلتتىق مۋزەيدىڭ التىن قورىنا ساقتالىپ، العىس حاتپەن ماراپاتتالادى.
اۆتور: باقىتجول كاكەش