استانا پروتسەسى اياسىندا ادەپتى ديپلوماتيانىڭ بارلىق ارسەنالى قولدانىلعان - ساراپشى
«ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ەڭبەگىن باعالاي كەتكەن ءجون، ولار قاجەت ەمەس ولقىلىقتاردى بولدىرماۋ ءۇشىن الدىن الا بارلىق نيۋانستاردى ەسكەرىپتى. سيريالىق وكىلدەردىڭ قاتارىندا كەرەعار توپتاردىڭ كوپ ەكەندىگى ءمالىم. ولاردىڭ باسىم بولىگى استانادا ءبىرىنشى رەت ءبىر- بىرىمەن جۇزدەسىپ وتىر»، - دەدى ساراپشى.
ونىڭ ايتۋىنشا، كەلىسسوزدەردە كىم كىمگە قاراما- قارسى وتىرعانى ماڭىزدى ەمەس، باستىسى بۇل تالقىلاۋلار ءوزىنىڭ وڭ جالعاسىن تاپقانى قاجەت. ابباسوۆتىڭ ويىنشا، بۇل وتە ۇلكەن پروبلەما، سەبەبى مايدان وتىندە سوعىس ءورتىنىڭ قايتا تۇتىنۋىن بولدىرماۋ ماڭىزدى.
ساراپشى اتاپ وتكەنىندەي، يسلام راديكالدارىنىڭ كەيبىر توپتارى ءالى كۇنگە دەيىن قارۋلارىن تاستاماي وتىر، كەز كەلگەن ۋاقىتتا سوعىس وتى تۇتانۋى مۇمكىن.
«سەبەبى جاۋاپكەرشىلىكتىڭ باسىم بولىگى رەسەيگە، يرانعا، تۇركياعا، سونىمەن قاتار ا ق ش- قا جانە ب ۇ ۇ وكىلى ميستۋرانىڭ موينىنا ارتىلادى. ولارعا ۇيىمداستىرۋشى جانە كەلىسسوزدەردەگى دەلدال رەتىندە داعدارىستى شەشۋدىڭ جالپى باعىتىن جاساقتاۋ ءۇشىن ادەپتى ديپلوماتيانىڭ بارلىق ارسەنالىن ىسكە قوسۋ كەرەك»، - دەدى ول.
سونىمەن قاتار ساراپشىنىڭ اتاپ كورسەتكەنىندەي، اتالمىش پروتسەسكە قازاقستاندىق ديپلوماتيانىڭ قاتىسۋى ۇلكەن ءرول اتقارادى. سەبەبى كەلىسسوزدەردىڭ استانادا وتۋىنە بارلىق قاتىسۋشىلار قازاقستاندىق تاراپقا وزدەرىنىڭ سەنىم ۆوتۋمىن جولدادى.
«استانا كەلىسسوزدەر پروتسەسىنىڭ قاتىسۋشىسى بولماعاننىڭ وزىندە، قازاقستاندىق ديپلوماتيا بۇل الاڭدا ماڭىزدى ءرولدى اتقارىپ وتىر. استاناعا بارلىعى قۇلاق تۇرەدى، بۇكىل قاتىسۋشىلارمەن بىردەي سەنىمگە يە بولعان قازاقستاندىق تاراپقا سەنەدى ءارى ونىڭ ۇسىنىستارىن تىڭداۋعا دايىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى ابباسوۆ.
«استانا پروتسەسىنىڭ الدىن الا ناتيجەسى سەڭدى قوزعالتا بىلگەندىگىندە. بۇل ناتيجەلەر جەمىستى جانە الەۋەتتى بولۋى ءۇشىن، دەلدارداردىڭ اراسىندا كەلىسپەۋشىلىكتەردىڭ ورىن الماۋىنا ۇلكەن ءمان بەرۋ كەرەك. ب ۇ ۇ- داعى سيريانىڭ رەسمي وكىلى باشار ال- دجافاري كەلىسسوزدەرگە تۇركيانىڭ قاتىسۋىن جاقتىرتپادى. دەگەنمەن ونىڭ بۇل قىلىعى پروتسەسس بارىسىنا بالەندەي اسەر ەتە قويعان جوق»، - دەيدى ساياساتتانۋشى.
سونىمەن بىرگە ول قورىتىندى قۇجاتتىڭ ماڭىزدىلىعىنا دا توقتالدى. ەگەر تاراپتار ورتاق بىتىمگە كەلەتىن بولسا، استانا سيريا داعدارىسىن شەشۋدەگى ءبىرىنشى ءارى ەڭ ماڭىزدى بەلەستى ەڭسەرەدى.
«الەمدىك ساراپشىلىق ورتادا، مەدياكەڭىستىكتە استانا پروتسەسىنىڭ ءبىرىنشى كۇنىنە قاتىستى ءبىرىڭعاي پىكىر قالىپتاسىپ ۇلگەرگەن جوق. كەيبىر ساراپشىلار استاناداعى كەلىسسوزدەردىڭ العاشقى كۇنى وپتيميستىك تۇرعىدا باعالاسا، ەكىنشىلەرى پەسسيميستىك تۇرعىدا باعالاۋدا. دەگەنمەن، كەلىسسوزدەردىڭ باستالۋىنىڭ ءوزىن جەڭىس دەپ سانايتىن وپتيميستەر اقيقاتقا جاقىنداۋ دەگىم كەلەدى. سيريا وكىلدەرىنىڭ ولقى قىلىقتارى بولعانى راس. ءبىراق كەز كەلگەن وتكىر كەلىسسوزدەر ونسىز وتپەيدى. وپپوزيتسيانىڭ ءوز باسەكەلەستەرىنە دەگەن نارازىلىعى جينالىپ قالعانى داۋسىز. ەموتسيالار دا كوپ، بۇنداي ۇساق وقيعالار مەن ولقىلىقتاردىڭ ورىن الۋى - سۇحباتتىڭ جەتىسپەۋشىلىگىنەن بولىپ وتىر»، - دەپ اتاپ ءوتتى ساراپشى.
ونىڭ ويىنشا، بەيبىت جوسپاردى جاساقتاۋ جولى وسىنداي سۇحباتتاردان تۇرادى. سوندىقتان بارلىق قاتىسۋشىلاردىڭ سۇرانىستارى مەن تالاپتارىن جەكە- جەكە تالداعان ابزال.
«ەگەر استانا پروتسەسى ءساتتى اياقتالسا، اقپان ايىندا كەلىسسوزدەردىڭ جەنيەۆاداعى كەزەڭى وتەدى. وندا داعدارىستى بەيبىت شەشۋ جوسپارى بەكىتىلۋى ىقتيمال. ءبىراق استانا پروتسەسىندە اتالمىش احۋالدى شەشۋ جولدارىنىڭ نەگىزى قالانۋى دا ابدەن مۇمكىن»، - دەپ ءتۇيدى ءسوزىن ساراپشى.
اۆتور: جاسۇلان جولدىبايەۆ
