الماتى وبلىستىق سوتى قايرات ماميگە ءبىر جىلدىق جۇمىستارىن باياندادى

تالدىقورعان. قازاقپارات - بۇگىن الماتى وبلىستىق سوتىندا ءوڭىر اكتيۆىنىڭ قاتىسۋىمەن 2016 -جىلعى وبلىس سوتتارىنىڭ سوت تورەلىگىن جۇزەگە اسىرۋ قورىتىندىسى شىعارىلدى.
None
None

ءىس- شاراعا جوعارعى سوت ءتوراعاسى قايرات ءمامي، الماتى وبلىسىنىڭ اكىمى اماندىق باتالوۆ، الماتى وبلىسى سوتىنىڭ ءتوراعاسى مەيرامبەك تايمەردەنوۆ قاتىستى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

الماتى وبلىستىق سوتىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنەن ءمالىم ەتكەندەي، مەيرامبەك تايمەردەنوۆ ايماق سوتتارىنىڭ 2016 -جىلى سوت تورەلىگىن جۇزەگە اسىرۋىنىڭ جانە ىستەردى قاراۋداعى زاڭدىلىقتى ساقتاۋىنىڭ نەگىزگى قورىتىندىلارىمەن تانىستىردى. بۇدان ءارى سۋديالار وداعىنىڭ الماتى وبلىستىق فيليالىنىڭ سۋديالار ادەبى كوميسسياسىنىڭ ءتوراعاسى ب. زاعيەۆ ءسوز سويلەپ، ءوڭىر سۋديالارىنىڭ ارەكەتتەرىنە قاتىستى وتىنىشتەر مەن شاعىمداردى قاراۋدىڭ ناتيجەسىن حابارلادى. بۇدان كەيىن ءبىرقاتار سوت ءتوراعالارى جۇمىس قورىتىندىسى بويىنشا بايانداما جاسادى.

كەڭەس قورىتىندىسىن شىعارا كەلە، جوعارعى سوت ءتوراعاسى ق. ءمامي مەملەكەت باسشىسىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكەن سۋديالاردىڭ VII سەزىندە «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىن پراكتيكالىق تۇرعىدان ىسكە اسىرۋدىڭ نەگىزگى ناتيجەلەرىن ايتىپ ءوتتى.

جالپى العاندا، ءۇش ساتىلى سوت تورەلىگى جۇيەسى ءساتتى ىسكە قوسىلدى، سۋديالاردى ىرىكتەۋ مەن ىلگەرىلەتۋ جۇيەسى ايتارلىقتاي قاتاڭداتىلدى، سوت ءجيۋريىنىڭ جۇمىسى رەفورمالاندى، جوعارعى سوت جانىنان ينۆەستيتسيالىق داۋلاردى قارايتىن مامانداندىرىلعان القا، سوت تورەلىگى اكادەمياسى مەن حالىقارالىق كەڭەس قۇرىلدى. تەرگەۋ سۋديالارىنىڭ، القابيلەر سوتىنىڭ قۇزىرەتى نەعۇرلىم كەڭەيتىلدى، ازاماتتىق ىستەر بويىنشا پروكۋرورلاردىڭ سوتقا قاتىسۋى قىسقارتىلدى. سۋديالاردىڭ جۇمىستاعى جانە قىزمەتتەن تىس ۋاقىتتاعى ءجۇرىپ- تۇرۋىن ناقتى رەگلامەنتتەيتىن جاڭا سۋديالىق ادەپ كودەكسى قولدانىسقا ەنگىزىلدى. جاڭا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردىڭ، سونىڭ ىشىندە بارلىق سوت زالدارىن اۋديوبەينەتىركەۋ جۇيەلەرىمەن تولىقتاي جاراقتاندىرۋ ناتيجەسىندە سوتتاردىڭ قىزمەتى نەعۇرلىم اشىق ءارى ايقىن بولا ءتۇستى.

جاڭا ازاماتتىق پروتسەستىك كودەكس پەن قىلمىستىق زاڭناما جوعارى تيىمدىلىگىن كورسەتۋدە. مۇنى ستاتيستيكالىق كورسەتكىشتەر ايقىن دالەلدەپ وتىر.

رەسپۋبليكا بويىنشا بارلىق ازاماتتىق ىستەردىڭ %59,2 جەڭىلدەتىلگەن ءىس جۇرگىزۋ تارتىبىمەن قارالدى. مەدياتسيانى قولدانا وتىرىپ اياقتالعان ىستەردىڭ سانى ءۇش ەسە ارتتى، داۋدى شەشۋدىڭ بالامالى تاسىلدەرى شامامەن ەكى ەسە ءجيى قولدانىلدى. پروكۋرورلاردىڭ قاتىسۋىمەن قارالعان ىستەردىڭ سانى شامامەن ءتورت ەسەگە ازايدى.

رەسپۋبليكا بويىنشا سوتقا دەيىنگى جەدەلدەتىلگەن تەرگەۋ تارتىبىمەن قارالعان قىلمىستىق ىستەردىڭ سانى %14 عا، كەلىسىمدىك ءىس جۇرگىزۋ تارتىبىمەن اياقتالعان ىستەر - %10 عا، قىسقارتىلعان تارتىپپەن قارالعان ىستەر - 2 ەسەدەن كوپ مولشەرگە ارتتى. اقتاۋ ۇكىمدەرىنىڭ سانى %19,2 عا، القابيلەردىڭ قاتىسۋىمەن قارالعان قىلمىستىق ىستەر - %11,9 عا كوبەيدى.

«سۋديالاردىڭ VII سەزىندە مەملەكەت باسشىسى ايقىنداعان سوت قىزمەتىنىڭ باسىمدىقتارى ادامنىڭ قۇقىقتارىن، بيزنەس پەن مەملەكەتتىڭ زاڭدى مۇددەلەرىن قۇقىقتىق قورعاۋداعى سوتتاردىڭ ءرولىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان. كەز كەلگەن رەفورمانىڭ ەڭ باستى ماقساتى زاڭ ۇستەمدىگىن، قۇقىققا قايشى ارەكەتتەر ءۇشىن جازانىڭ بۇلتارتپاۋشىلىعىن قامتاماسىز ەتۋ، مەملەكەت پەن ونىڭ ازاماتتارىنىڭ نەعۇرلىم جايلى ءومىر سۇرۋىنە نەگىز بولاتىن قۇقىقتىق رەجيمدى قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى. ءدال وسى ۇستانىمدار بويىنشا ءبىز وتكەن جىلعى جۇمىستىڭ ناتيجەلەرىن باعالاۋعا ءتيىسپىز»، - دەدى ق. ءمامي.

ءسوز سوڭىندا جوعارعى سوت ءتوراعاسى الماتى وبلىستىق سوتتارىنا سوت تورەلىگىن جۇزەگە اسىرۋ بويىنشا ءبىرقاتار ناقتى مىندەتتەر جۇكتەدى.

كەڭەسكە قاتىسۋشىلاردىڭ سۇراقتارىنا جاۋاپ بەرە كەلە، جوعارعى سوت ءتوراعاسى 11 -قاڭتاردا بيلىك تارماقتارى اراسىنداعى وكىلەتتىكتەردى قايتا ءبولۋ بويىنشا ەلباسى قۇرعان جۇمىس توبىنىڭ العاشقى قادامدارىنا ايرىقشا توقتالىپ ءوتتى. «جۇمىس توبىنىڭ مۇشەسى رەتىندە وبلىس اكتيۆى مەن سۋديالارعا بۇگىنگە دەيىن ۇيىمداستىرۋشىلىق وتىرىستىڭ وتكەندىگىن، مەملەكەت باسشىسىنىڭ نۇسقاۋىنا سايكەس جەكەلەگەن ماسەلەلەردى شەشۋ بويىنشا تۇجىرىمدامالىق كوزقاراستىڭ قالىپتاسقاندىعىن ايتىپ وتەيىن»، - دەدى ق. ءمامي.

جالپى العاندا، ەلدەگى جاعدايعا پارلامەنت پەن ۇكىمەتتىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتە وتىرىپ، قولدانىستاعى ساياسي- قۇقىقتىق جۇيەنىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ساقتاپ قالۋ تۋرالى جالپى تۇسىنىك قالىپتاسىپ وتىر. جوسپارلانعان شارالار قۇقىقتىق مەملەكەتتى كۇشەيتۋگە، تەجەمەلىك ءارى تەپە- تەڭدىك جۇيەسىن نىعايتۋعا باعىتتالاتىن بولادى.

ق. ءمامي قازاقستان ءۇشىن قۋاتتى پرەزيدەنتتىك بيلىك ينستيتۋتىنىڭ ماڭىزدىلىعىنا ايرىقشا توقتالا كەلە: «تاۋەلسىزدىك جىلدارى ەل دامۋىنىڭ ستراتەگيالىق ماسەلەلەرىن شەشۋدە مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ بىرلىگىن قامتاماسىز ەتەتىن پرەزيدەنتتىك باسقارۋ نىسانى ءوزىن-ءوزى تولىعىمەن اقتادى»، - دەدى.

«مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ العاشقى ۇسىنىستارى وسى اپتانىڭ سوڭىنا دەيىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنە ۇسىنىلاتىن بولادى. جوعارعى سوت كۇنى كەشە عانا الداعى رەفورما بويىنشا ءوز ۇسىنىستارىن ەنگىزدى»، - دەدى ق. ءمامي. بۇلار - سوت قۇرىلىمى مەن سوت ءىسىن جۇرگىزۋ بويىنشا ۇكىمەتپەن، پارلامەنتپەن، قۇقىق قورعاۋ جانە باسقا دا مەملەكەتتىك ورگاندارمەن ءوزارا ءىس- قيمىل بويىنشا ماسەلەلەر. ۇلت جوسپارىن ىسكە اسىرۋ اياسىنداعى زاڭنامانى ودان ءارى جەتىلدىرۋمەن بايلانىستى شارالار، سونداي- اق ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمىنىڭ وزىق تاجىريبەسى دە ۇسىنىلدى.

بيلىك وكىلەتتىكتەرىن قايتا ءبولۋ بويىنشا ۇسىنىستاردى ازىرلەۋ بارىسىندا وتاندىق جانە شەتەلدىك تاجىريبە، كونستيتۋتسيا مەن زاڭداردى قولدانۋ پراكتيكاسى زەردەلەنەتىن بولادى. جۇمىس توبىنىڭ قىزمەتىنە زاڭگەرلىك، عىلىمي- ساراپتامالىق قاۋىمداستىق پەن جالپى جۇرتشىلىق وكىلدەرى تارتىلاتىن بولادى. ۇسىنىلاتىن شارالاردى كەڭىنەن تالقىلاۋ، وكىلەتتىكتەردى قايتا ءبولۋدى زاڭنامالىق قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا اۋقىمدى جۇمىستار اتقارىلاتىن بولادى.

اۆتور: سامال قابىشەۆا

 

 

سوڭعى جاڭالىقتار