ۋاقىتشا تىركەۋ دەگەن نە جانە ول ءۇشىن قانداي قۇجاتتار كەرەك؟
بۇگىن استانادا ق ر ءى ءى م كوشى- قون پوليتسياسى دەپارتامەنتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى گالينا سارسەنوۆا جاڭا زاڭنىڭ نەگىزگى نورمالارىن ءتۇسىندىردى. ونىڭ ايتۋىنشا، تۇرعان جەرى بويىنشا تىركەلۋ تالابى - الەمدىك تاجىريبەدە بار نارسە.
تىركەۋ ادامداردىڭ ەركىن ءجۇرىپ- تۇرۋىنا كەدەرگى جاسامايدى، ال تىركەلۋ ءۇشىن حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعىندا 10-20 مينۋت قانا ۋاقىت كەتەدى دەيدى سارسەنوۆا.
قانداي قۇجاتتار كەرەك؟
تىركەلۋگە كوپ قۇجات قاجەت ەمەس، الايدا تىركەلۋشى ءوزى بولۋى مىندەتتى. گالينا سارسەنوۆانىڭ ايتۋىنشا، تىركەلۋ ءۇشىن بۇگىنگى كۇنى مىناداي قۇجاتتار كەرەك:
ءۇي يەسىنىڭ كەلىسىمى
ءۇي يەسىنىڭ جەكە كۋالىگى
تىركەلۋشىنىڭ جەكە كۋالىگى
تىركەلۋ ءۇشىن 227 تەڭگە تولەگەنى تۋرالى تۇبىرتەك
سونىمەن قاتار تىركەلەتىن ءۇي يەسىنىڭ ءوزى نەمەسە نوتاريۋس كۋالاندىرعان سەنىمحاتى قاجەت. ەلەكتروندى ساندىق قول بولعان جاعدايدا ازامات ەلەكتروندى ۇكىمەت ارقىلى تىركەلۋىنە بولادى جانە تۇراقتى تىركەلگەن جەرىنەن تىركەۋدەن شىعۋ قاجەت ەمەس.
ءبىر پاتەردە قانشا ادامدى تىركەۋگە قويۋعا بولادى؟
سانيتارلىق تالاپتار بويىنشا، پاتەردە ءار تىركەلۋشىنىڭ كەمىندە 15 شارشى مەتر تۇرعىن جەرى بولۋى كەرەك. ازىرگە بۇل نورما الماتىدا ەنگىزىلگەن. بولاشاقتا ەلدىڭ بارلىق ايماقتارىندا وسىنداي تالاپتار قابىلداناتىن بولادى. تىركەلگەن ءار ادامعا پاتەردەن قانشا تۇرعىن جەر بەرىلۋى كەرەكتىگى ءار ايماقتا ءارتۇرلى بولۋى مۇمكىن. مىسالى، الماتىدا 60 شارشى مەترلىك ەكى بولمەلى پاتەردە ءتورت ادامنان ارتىق تىركەۋگە الۋعا بولمايدى.
باسقا قالاعا ۇزاق ۋاقىتقا ەمدەلۋگە نەمەسە، اۋرۋحاناعا جاتۋ ءۇشىن بارعان ازاماتتار دا سول جەردە تىركەلۋى ءتيىس. ال باسقا قالادا جۇمىس ىستەيتىن، ءبىراق قوناقۇيدە تۇراتىن ادامدار قوناقۇيدە تىركەلۋىنە بولادى.
«سىبايلاستىق ماسەلەسى ماڭىزدى سۇراق. ءبىزدىڭ قاتارىمىزدا قولى تازا ەمەس ادامدار بولۋى مۇمكىن. ءبىراق قايتا- قايتا پارا بەرگەنشە، ءبىر رەت 200 تەڭگە تولەپ تىركەلگەن ءتيىمدى. نەمەسە سىبايلاستىققا جول بەرمەۋ ءۇشىن ۇيدە ينتەرنەت ارقىلى تىركەلۋگە بولادى» دەدى سارسەنوۆا حانىم.
ايىپپۇلدار قانداي؟
ەندى زاڭ تالاپتارى بۇزىلعان جاعدايدا سالىناتىن ايىپپۇلدار تۋرالى. ۋاقىتشا تۇرىپ جاتقان جەرىندە ءبىر ايدان اسا ۋاقىت تىركەۋسىز تۇرعانى ءۇشىن 7 ا ە ك، ياعني 16 مىڭ تەڭگە ايىپپۇل سالىنادى. ەكىنشى تەكسەرۋ كەزىندە زاڭ بۇزۋشىلىق انىقتالسا، ايىپپۇل 13 ا ە ك، ياعني 29500 تەڭگە بولادى.
پاتەرشىلەردى تىركەۋگە قويماعان پاتەر يەلەرى 10 ا ە ك، ياعني 22600 تەڭگە ايىپپۇل تولەيدى. ولار جەكە تۇلعا ەمەس، شاعىن كاسىپكەرلەر بولسا ايىپپۇل كولەمى 15 اەك نەمەسە 34 000 تەڭگە، ال ءىرى كاسىپكەرلىك سۋبەكتىلەرى بولسا - 50 ا ە ك كورسەتكىش، ياعني 113 500 تەڭگە.
الايدا، زاڭ كۇشىنە ەنگەنمەن، ايىپپۇلدار سالۋ ءالى دە كوپتەگەن قۇجاتتاردىڭ قابىلدانۋىن تالاپ ەتەدى. سوندىقتان ۋاقىتشا تىركەۋسىز ازاماتتاردى انىقتاۋ ءىسى 2017 -جىلدىڭ 1 - اقپانىندا باستالادى.
گالينا سارسەنوۆانىڭ ايتۋىنشا، تىركەۋسىز ادامداردى انىقتاۋ ءىسى بۇعان دەيىن دە ءجۇرىپ كەلدى. مىسالى، وتكەن جىلى 13 ادام وسى تالاپتى ورىنداماعانى ءۇشىن جاۋاپقا تارتىلعان.
2016 -جىلدىڭ 22 - جەلتوقسانىندا مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەكسترەميزم مەن تەرروريزمگە قارسى كۇرەس ماسەلەلەرى تۋرالى كەيبىر زاڭدىق اكتىلەرىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭىنا قول قويعان بولاتىن. ول بويىنشا، ءۇي نەمەسە پاتەردى جالعا بەرە الاتىن ادامدار ونداعى ازاماتتاردى تىركەۋى مىندەتتى.
بۇل قۇجاتتى دايىنداۋ اقتوبە مەن الماتىدا بولعان تەررورلىق اكتىلەردەن كەيىن قولعا الىندى.
ەگەمەن قازاقستان
