قىتايلىق شەنەۋنىك قازاقستاندى «اۆتوريتارلى مەملەكەت» دەپ اتادى
قىتايلىق مامان قازاقستاننىڭ 25 جىل ىشىندەگى قارقىندى ەكونوميكالىق دامۋىن، سونداي-اق ايماقتاعى ۇلتارالىق جانە كونفەسسياارالىق تۇراقتىلىق ايماعىنا اينالعانىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. «ىشكى جالپى ءونىم 23 ەسەگە كوبەيدى. وسىنىڭ ارقاسىندا حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى كوتەرىلدى. ءسويتىپ، قازاقستان ت م د اۋماعىندا ەكىنشى ورىنعا شىقتى. وعان نە سەبەپ بولدى؟
ارينە، وعان بارلىق فاكتورلار اسەر ەتتى. دەگەنمەن، ءبىرىنشى كەزەكتە مەملەكەتتى باسقارۋدىڭ مىقتى جۇيەسىن ەرەكشە اتاپ وتكەن ءجون. ءبىز ونى «اۆتوريتارلى باسقارۋ» دەيمىز. الايدا ول ءسوزدىڭ ماعىناسىن جاقسى جاعىنان ءتۇسىنۋ كەرەك. وسىنىڭ ءبارى الەۋمەتتىك تۇراقتىلىق پەن تۇراقتى ەكونوميكالىق دامۋعا نەگىز بولدى. سوندىقتان قازاقستاننىڭ «اۆتوريتارلىق ساياساتى» پارلامەنتتىك جانە كوپپارتيالى دەموكراتيانىڭ جالپى فاكتورى بولىپ سانالادى. مىنە، وسىنداي مىقتى پرەزيدەنتتىك جۇيەنىڭ ارقاسىندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تۇراقتى قازاقستاندى، الەم مويىنداعان مەملەكەتتى قالىپتاستىرا ءبىلدى»، - دەدى شيۋ جيان.
ايتا كەتەيىك، بۇگىنگى كونفەرەنسياعا تۇركيا، رەسەي، فينليانديا، سونداي-اق ەۋروپالىق وداقتىڭ وكىلدەرى قاتىسۋدا. شارانى اشقان ق ر پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ سپيكەرى نۇرلان نىعماتۋلين 90-جىلداردىڭ قيىن قىستاۋ كەزەڭىن، سول كەزدەگى گيپەرينفلياتسيانىڭ حالىقتىڭ ءال- اۋقاتىنا قالايشا اسەر ەتكەنىن ەسكە الدى. تۇركيانىڭ ۇلى ۇلتتىق جينالىسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى مەحمەت اكيف حامزاچەبي قازاقستاننىڭ تەرروريزم مەن ەكسترەميزممەن كۇرەس سالاسىنداعى ساياساتىنا توقتالىپ، فەتحۋللاھ گۇلەننىڭ تەرروريستىك ۇيىمىن بىرلەسىپ جويۋعا قاتىستى ءوز ويىن ءبىلدىردى.
ال دج. حوپكينس ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ورتالىق ازيا جانە كاۆكاز بويىنشا ينستيتۋتتىڭ ءتوراعاسى فرەدەريك ستارر قازاقستان ەكونوميكاسىن دامىتۋعا قاتىستى ءبىرقاتار كەڭەستەر بەرىپ، بولاشاقتا "حان شاتىرعا" شەتەلدىكتەر ەمەس، قازاقستاندىق كاسىپكەرلەر يەلىك ەتۋى ءتيىس ەكەنىن جەتكىزدى. سونداي-اق رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ ەكونوميكالىق ستراتەگيالار ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، پروفەسسور الەكساندر اگەيەۆ قازاقستاننىڭ دامۋ تاريحىنا ارنالعان زەرتتەۋدى جاريالادى.
اۆتور: ارمان اسقاروۆ
