عالامتورداعى «جاتىپ-اتارلار» ءوز سوزىنە جاۋاپ بەرەتىن بولادى

استانا. قازاقپارات - شەكارا مەن شەك دەگەندى بىلمەيتىن عالامتوردى باقىلاۋ قيىننىڭ قيىنى.

دەگەنمەن، تورتكۇل دۇنيەنىڭ ءتۇپ-تۇبىنەن ءتۇرلى جاڭالىقتار تاراتا الاتىن ينتەرنەتتىڭ مۇمكىندىگى كۇن ساناپ ارتىپ كەلەدى. ينتەرنەت ب ا ق سالاسىن دا ءدۇر سىلكىندىردى. ءداستۇرلى گازەتتەردىڭ ءبىرازى ينتەرنەتكە قارسى تۇرا الماي قايىرىلىپ جاتىر.

قوعامدىق ساناعا، قوعامدىق پىكىرگە اسەر ەتەتىن بۇرىنعى ب ا ق- تىڭ ورنىن ينتەرنەت ارقىلى تارالاتىن الەۋمەتتىك جەلى باستى. بۇرىن اۋزى دۋالى، ءسوزى ءۋالى دەپ جۇرگەندەردىڭ ورنىنا «ينتەرنەت ايتقىشتارى» دەگەندەر شىقتى. وندايلاردىڭ دا ءتۇرلى-ءتۇرلىسى بارشىلىق.

ۇلتارازدىقتى قوزدىرۋ، تاتۋلىققا، تىنىشتىققا ىرىتكى سالۋشىلار دا وسى ارادان تابىلادى. ەندەشە اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ ءبىر ۇشى ءدال وسى «جاتىپ-اتارلارعا» دا قاتىستى بولۋى شارت. ايتا كەتەرلىگى، سوڭعى جىلدارى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك، تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىق تۇرعىسىندا قازاقستاندىق سايتتارداعى پىكىر جازاتىن ازاماتتاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرۋ ماسەلەسى دە ءجيى ءسوز بولۋدا. سەبەبى ونداي اقپارات سايتقا جاريالانعاننان كەيىن وقىرماننىڭ نازارىنان تىس قالماي، قوعامدىق پىكىرگە اسەر ەتىپ وتىرادى. ءدال وسى ماسەلە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيالار ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭ جوباسىنىڭ تۇجىرىمداماسى اياسىندا ءانونيمدى «جاتىپ-اتارلاردىڭ» پىكىرلەرىن بارىنشا ازايتۋ كوزدەلگەن، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.

قولدانىستاعى زاڭناماعا سايكەس، كەز كەلگەن ينتەرنەت-رەسۋرس بۇقارالىق اقپارات قۇرالىنا جاتادى. ال وعان جاريالانعان اقپارات سول ب ا ق- تىڭ ءونىمى بولىپ سانالادى. سول سەبەپتى ينتەرنەت-رەسۋرستىڭ تۇتىنۋشىلارى جازعان پىكىرلەر دە، الەۋمەتتىك جەلىلەر دە قوعامدىق سانانى قالىپتاستىراتىن قۇرالدارعا كىرەدى. «قازاقستاندا اركىم ءوز پىكىرىن اشىق بىلدىرۋگە قۇقىلى. الايدا، مۇنداي قۇقىق ناقتى ءبىر ادامعا تيەسىلى. دەمەك، ونىڭ اتى-ءجونى بولۋى كەرەك.

ال ونداي پىكىرلەر ينتەرنەت-رەسۋرستا جاريالانىپ، عالامتور پايدالانۋشىلارى ءوز ويلارىن اشىق بىلدىرسە، مۇنداي ارەكەتتەر ينتەرنەت-رەسۋرستى پايدالانۋ تۋرالى كەلىسىمدە كورسەتىلۋى شارت. اتالعان قۇجاتتار ناقتى زاڭ نورمالارىنا نەگىزدەلگەن ءجون.

ماسەلەن، ازاماتتىق كودەكستىڭ 15-بابى، 1-2- تارماعىنا سايكەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى ءوز قۇقىقتارى مەن مىندەتتەمەلەرىن جەكە اتىمەن ىسكە اسىرا الادى. بۇدان بولەك، 7- تارماق بويىنشا وزگە بىرەۋدىڭ اتىمەن قۇقىقتار مەن مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋعا بولمايدى. الايدا بۇركەنشەك اتقا رۇقسات بار. وسىعان بايلانىستى سايت پايدالانۋشىلارىنىڭ ءوز اقپاراتىن جەكە اتىمەن، ءيا بولماسا، بۇركەنشەك اتپەن جاريالاۋ ماسەلەسىن ناقتى ەرەجەمەن رەتتەۋگە قاتىستى ۇسىنىستار بار»، - دەپ تۇسىندىرەدى تۇجىرىمدامانى ازىرلەۋشى تاراپ.

وسى قۇجاتتىڭ اياسىندا كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرگە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىپ، ينتەرنەت-رەسۋرسى مەن ونى پايدالانۋشى ازامات اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى ناقتى ءبىر كەلىسىمنىڭ نەگىزىندە جۇرگىزۋ كوزدەلگەن. ول ءۇشىن «ەلەكتروندىق ۇكىمەتتىڭ» ساندىق قولتاڭبالارى پايدالانىلۋى ابدەن مۇمكىن. وندايدا كەز كەلگەن قازاقستان ازاماتى الدىمەن ءوزىنىڭ ەلەكتروندى ساندىق قولتاڭباسى ارقىلى تىركەلەدى. سودان بارىپ سايتقا جەكە پىكىرىن جازا الادى. وسىلايشا، اقپارات جانە كوممۋنيكاتسيا مينيسترلىگى سايتتاردا «بۇركەمەلەنىپ»، ەلدى دۇرلىكتىرەتىن ءتۇرلى الىپ-قاشپا قاۋەسەت تاراتاتىن، بىرەۋدىڭ ار-نامىسىن قورلايتىن، ۇلتارالىق ارازدىقتى قوزدىراتىن انونيمدى پىكىر جازۋشىلاردىڭ سانىن بارىنشا ازايتۋدى كوزدەيتىن ءتارىزدى.

ايتا كەتەرلىگى، قوعامنىڭ تالقىسىنا الدىمەن تۇجىرىمداماسى شىعارىلعان زاڭ جوباسى بويىنشا جۇمىس توبىنىڭ وتىرىستارى وسى اپتادا وتەدى. ەندەشە، كەلەر جىلى ماجىلىسكە تۇسەتىنى جوسپارلانعان زاڭ جوباسى ساپالىق جاعىنان جاقسارا بەرەتىن بولادى.

اۆتور: ارمان اسقاروۆ