ءولىم جازاسى - ءومىر بويى باس بوستاندىقتان ايىرۋدان جەڭىل جازا - مارات ءباشىموۆ

استانا. قازاقپارات - ءومىر بويى باس بوستاندىعىنان ايىرۋ جازاسى - ءولىم جازاسىنان قاراعاندا، الدەقايدا اۋىر جازا، دەيدى قازاقپارات تىلشىسىمەن اڭگىمەلەسكەن ەۋروپالىق قۇقىق جانە ادام قۇقىقتارى ساراپشىلار ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى مارات ءباشىموۆ.

«قازىر قوعام ءولىم جازاسىن قايتا ەنگىزۋ كەرەك دەگەن ماسەلەنى قىزۋ تالقىلاپ جاتىر. ياعني، قوعام ءۇنىن تىڭداپ كورسەك، كوبى ءولىم جازاسىنىڭ موراتوريىن الىپ تاستاۋ كەرەك دەگەن ويدا. ءبىراق، مەن بۇل پوزيتسيانى قولدامايمىن، حالىقارالىق ساراپشى رەتىندە بۇل ماسەلەگە ارىدەن باعا بەرگىم كەلەدى. جالپى، قازاقستان نەگە ءولىم جازاسىنا موراتوري سالدى؟ سەبەبى، قازىر ا ق ش- تان باسقا توتاليتارلى ەلدەر ءولىم جازاسىن ەڭ اۋىر جازا دەپ سانايدى. ءبىراق، قازاقستان كوبىنە ەۋروپانى باعىتقا الىپ وتىر، ياعني، ءبىز ەۋروپانىڭ دەموكراتيالىق قۇندىلىقتارىن ەنگىزۋگە تىرىسىپ ءجۇرمىز»، - دەيدى م. باشيموۆ.

ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، الەم ەلدەرى اراسىندا ءولىم جازاسىن قولدايتىن دا ەلدەر بار، ءبىراق، جىل ساناپ بۇنداي پوزيتسيا ۇستانعان ەلدەردىڭ قاتارى ازايىپ كەلەدى.

«بۇل ماسەلەگە كەلگەندە الەم ەلدەرى ەكىگە ءبولىنىپ كەتتى دەۋگە بولادى: ب ۇ ۇ- عا مۇشە 200 ەلدىڭ جارتىسى ءولىم جازاسىن قولداسا، جارتىسى وعان قارسى. سوندىقتان، قازاقستانعا توقتالساق، ءبىزدىڭ ەلىمىز ءولىم جازاسىنا موراتوري ساقتالسىن دەگەن پوزيتسيانى ۇستانىپ وتىر. سەبەبى، قازىر ءبىز ءولىم جازاسىنا سالىنعان موراتوريدى الىپ تاستاپ، ءولىم جازاسىن قايتا ەنگىزسەك، دەموكراتيالى قازاقستاندى ەمەس، ءوزى كەلىسكەن حالىقارالىق تالاپتاردى ورىنداماي وتىرعان قازاقستاندى تالقىلاي باستايدى. باتىس ادام قۇقىعىن قاتتى قۇرمەتتەيدى. سايىپ كەلگەندە، ءومىر بويى بوستاندىعىنان ايىرىلۋ - ءولىم جازاسىنان قاراعاندا الدەقايدا اۋىر جازا»، - دەيدى زاڭگەر.

 ايتا كەتەيىك، بۇگىن الماتىداعى لا 155/18 تەرگەۋ اباقتىسىندا الماتى قالاسى قىلمىستىق ىستەر جونىندەگى مامانداندىرىلعان اۋدانارالىق سوتىنىڭ سۋدياسى ەرلان بولاتوۆ الماتىدا تەراكت ۇيىمداستىرىپ، 10 ادامنىڭ ءومىرىن قيعان رۋسلان كۇلەكبايەۆقا قاتىستى سوت ۇكىمىن وقىدى.

ق ر قىلمىستىق كودەكسىن باسشىلىققا الا وتىرىپ، سۋديا ونى ءولىم جازاسىنا كەستى.

ال، قازاقستاندا ءولىم جازاسىن توقتاتقان موراتوري 2003 -جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا ەنگىزىلدى. موراتوري مەرزىمى شەكسىز بولعانىمەن، ول قاجەت بولعان جاعدايدا توقتاتىلادى.

 پرەزيدەنت جارلىعى ءولىم جازاسى تاعايىندالعان بارلىق ۇكىمدى توقتاتقان. الايدا، زاڭ بويىنشا سوتتارعا قاراۋىنداعى ىسكە بايلانىستى جازا تاعايىنداۋىنا شەكتەۋ قويمايدى. سوڭعى رەت سوت وسىدان 10 جىل بۇرىن 2006 -جىلى ءولىم جازاسى تاعايىندالعان.

اۆتور: كەنجەكەي توقتامۇرات قىزى