جەتى قاراڭعى تۇندەگى جان شوشىتقان داۋىس

استانا. قازاقپارات - جەتى قاراڭعى تۇندەگى جان شوشىتقان داۋىس بۇل بۇدان شيرەك عاسىر بۇرىن بولعان وقيعا.  شامامەن 1989-1990 -جىلدارى. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ سوزاق اۋدانىندا مەن تۋىپ- وسكەن قارابۇلاق دەيتىن شاعىن اۋىلدا .
None
None

 سول اۋىلدىڭ ءۇش جىگىتى: تۋعان ءىنىم مىرزاعالي (مىرزا)، كورشى ۇيدەگى دۇيسەنعالي (دۇيسەك)، جانبولات (جاكون) دەگەن ىنىلەرىمنىڭ اسكەردەن كەلگەن بويداق كەزدەرى. سول ءتۇنى ۇشەۋى كورشى اۋىل بالدىسۋداعى ساۋىق كەشكە بارماق بولادى. ەكى اۋىلدىڭ اراسى بەس شاقىرىم. ول كەزدە كولىك جوق، قاس قارايعان سوڭ ۇشەۋى جاياۋ تارتادى. ءبىزدىڭ اۋىلدىڭ ءتۇنى ادەتتە قۇلاققا ۇرعان تاناداي تىپ- تىنىش، اۋىر، قويۋ، كوزگە تۇرتسە كورگىسىز قاپ- قارا بولادى دا، اسپان اشىق بولسا، جۇلدىزدارى باداناداي ەرەكشە جارقىراپ تۇرادى. نە كەرەك، ۇشەۋى الاڭسىز كەلە جاتادى. ەكى اۋىلدىڭ تۋرا ورتاسىندا «شۇقىروي» دەگەن تەرەڭ ساي بار. سول سايدى كەسىپ ءوتىپ، قىر باسىنا شىعادى. ارى قارايعى اڭگىمەنى تۋعان ءىنىم مىرزاعالي ايتسىن:

.. ءبىر كەزدە الىستان تەمىردى اۋىر بالعامەن سوققانداي شىڭىلداعان قاتتى دىبىس شىقتى دا، الگى داۋىس تاپ ءبىر شاۋىپ كەلگەن ات سەكىلدى تۋرا الدىمىزعا كەپ توقتاۋسىز شىڭىلداپ تۇرىپ الدى. ۇشەۋمىز قورىققاننان دەمىمىز شىقپاي، ءبىر دەنە بوپ جابىستىق تا قالدىق. كوزگە تۇرسە كورگىسىز قاپ- قارا ءتۇن، تۇك كورىنبەيدى، تەك الگى داۋىس توقتاۋسىز ساقىلداپ، قۇلاقتى جارىپ جىبەرەردەي شىڭ- شىڭ ەتەدى. كادىمگى تەمىردى اۋىر بالعامەن ۇزدىكسىز سوققاندا شىعاتىن دىبىس. ەگەر جارقىلداپ وت شىقسا، اۋزىنان وت شاشىپ تۇرعان ايداھار ما دەر ەدىك، ونداي وتتىڭ جارقىلى دا، وزگە دە ەشتەڭە كورىنبەيدى. تەك قانا قۇلاقتى جارىپ جىبەرەردەي توقتاۋسىز قاتتى شىڭىلداعان داۋىس! ۇشەۋمىز ءبىر دەنە بوپ جابىسىپ تۇرمىز. ءبىر كەزدە بار كۇشىممەن ايقاي سالدىم. الگى دىبىس بىردەن ءوشتى دە قالدى. سول ەكەن العا قاراي بەزىپ جونەلدىك. بالدىسۋعا جەتكەنشە جۇگىردىك. ۇيلەردىڭ جارىعى كورىنىپ، ءيتتىڭ ۇرگەنى ەستىلگەن سوڭ عانا توقتاپ، ەسىمىزدى جيدىق.. . تۇنىمەن ۆەچەردە بولىپ، تاڭ اتقان سوڭ اۋىلعا جاياۋ قايتتىق. ادەيى تۇندەگى جەردەن ءوتىپ، ارى- بەرى قارادىق. ەشتەڭە سەزىلمەدى.. .

ءىنىم مىرزاعالي قازىر اۋىلدا، دۇيسەك پەن جاكون تاۋكەنت قالاشىعىندا تۇرادى. ۇشەۋىنىڭ دە جاسى ەلۋدەن استى. كەزدەسكەن سايىن ولاردان وسى وقيعانى قايتالاپ سۇراپ تۇرامىن. جەتى قاراڭعى تۇندە ەلسىز دالادا جىن بولماسا، جان بالاسى جۇرمەيتىنى انىق. ونىڭ ۇستىنە ءبىزدىڭ تاۋ قويناۋىنداعى شاعىن اۋىلدا.

جەتى قاراڭعى تۇندەگى جان شوشىتقان داۋىس كىمدىكى، نەنىكى بولدى ەكەن؟!.

 

«ايقىن»

 

سوڭعى جاڭالىقتار