الەمدىك نارىقتا شوكولاد ونىمدەرى قىمباتتاۋى مۇمكىن
اۋا رايىنىڭ قولايسىزدىعى مەن زيانكەس جاندىكتەر شارۋالاردىڭ تىرلىگىنە تەرىس اسەر ەتكەن. ال بۇل ءوز كەزەگىندە كاكاو ەكسپورتتاپ، ەكونوميكاسىن ەسەلەپ وتىرعان ەلدىڭ ءال- اۋقاتىنا كەرى اسەر ەتەدى.
كوكاو ءوسىرۋ افريكانىڭ باتىسىنداعى 800 مىڭ شارۋانىڭ كۇندەلىكتى كاسىبى، كۇنكورىس كوزى. الەمدە ەكسپورتتالاتىن كاكاونىڭ %30- ى وسى ەلدەن شىعادى. كۇنى- ءتۇنى تىنىمسىز ەڭبەكتەنەتىن شارۋالاردىڭ ەڭبەگى بيىل ونبەيتىن ءتۇرى بار. ويتكەنى ءونىمدى وزگەگە ساتپاق تۇگىلى وزدەرىنە جەتپەي قالۋى مۇمكىن. جەرگىلىكتى ديقانداردىڭ ءۋاجى مىناداي.
باكو كاكوۋ، كاكاو القابىنىڭ يەسى:
- ادەتتە جىلدىڭ بۇل مەزگىلىندە بارلىعى گۇلدەپ، تۇينەكتەرى ۇلكەيىپ قالاتىن. ءبىراق بيىل ولاي ەمەس. اعاشتار ەندى- ەندى جاپىراقتاپ جاتىر. ونىڭ ۇستىنە شىرىندى اعاشقا قۇرت تۇسكەن. ەلدىڭ ورتالىق بولىگىندەگى ديقانداردىڭ 20 مىڭ گەكتار جەرىندەگى وسىمدىككە زيانكەس قاپتاپ جارامسىز بولىپ قالدى.
بيلىك تە شاراعا كوشكەن. الايدا ناتيجە شامالى.
پەر نگيۋسون، ەنتومولوگ:
- زاماناۋي ءادىس- تاسىلدەر مەن ءدارى- دارمەكتىڭ كومەگىمەن جاندىكتەردىڭ كوزىن جويدىق. قازىر مۇندا بىردە- ءبىر كوبەلەك تە، قۇرت تا جوق دەپ سەنىممەن ايتا الامىن. ەندى كاكاوعا جاندىكتەردەن كەلىپ تۇرعان قاۋىپ جوق.
تۇرعىندار ءۇشىن نەگىزگى جۇمىس كوزىنە اينالعان ءارى ەل قازىناسىن تولتىرعان كاسىپتىڭ شىعىنعا باتۋى بيلىكتى دە بەي- جاي قالدىرمادى. كاكاوعا قارىق بولماۋدىڭ باستى سەبەبىن ىلعالدىڭ از بولۋىمەن تۇسىندىرەدى. ويتكەنى بيىل جاۋىن- شاشىن ادەتتەگىدەن ەكى ەسە از تۇسكەن. تابيعات قۇبىلىسىنىڭ بۇلاي وزگەرۋىن ماماندار جاھاندىق جىلىنۋمەن بايلانىستىرادى.
ساليف دياما، كاكاو مامانى:
- الىپ كاسىپورىندار مەن يندۋستريالىق احۋالى دامىعان ەلدەر بىرىكسە، بۇل پروبلەمالاردى شەشە الادى. ارينە، جەر انانىڭ تىنىستاپ، تىڭ بولۋى ءۇشىن قورشاعان ورتاعا ءبولىنىپ جاتقان كومىرقىشقىل گازداردىڭ كولەمىن ازايتۋ كەرەك.
ساراپشىلار كوت ديۆۋارداعى كاكاو جەمىسىنىڭ جاندىككە جەم بولۋى كەلەر جىلى شوكولاد ونىمدەرىنىڭ قىمباتتاۋىنا اكەلىپ سوعۋى مۇمكىن دەيدى. ويتكەنى الەمدىك سۇرانىستىڭ % 90- ىن الەمدەگى 8 ەل قامتاماسسىز ەتەدى. ولاردىڭ ىشىندە كوشباسشىسى وسى كوت ديۆۋار.
www.24.kz
