جادىگەرگە تولى شىلىكتى جازىعىندا ساركوفاگ سالىناتىن بولدى
جاقىندا عانا ارحەولوگتار ەنى 88، بيىكتىگى 8 مەتردەن اساتىن وبانى ارشىپ، ول جەردەن ەكى بىردەي ادام مۇردەسىن تاپتى. مۇردەمەن بىرگە زەرگەرلىك التىن بۇيىمدار دا كومىلگەن ەكەن. «وبانىڭ كولەمى مەن جوباسىنا قاراپ، بۇل جەردە سول زامانداعى بەدەلى جوعارى تۇلعانىڭ جەرلەنگەنىن بايقاۋعا بولادى»، - دەيدى ارحەولوگتار.
شىلىكتى جازىعىندا ەرتە ساقتار ەسكەرتكىشى كوپ شوعىرلانعان. وسى جەردە 200 وبا بولسا، سونىڭ 50- ءى پاتشالارعا تيەسىلى بولۋى ىقتيمال. سولاردىڭ ەڭ ىرىلەرىنىڭ ءبىرى مىنا 16-وبانى ارحەولوگتار 3 ايدان بەرى ارشىپ جاتىر.
ابدەش تولەۋبايەۆ، تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى:
- توپىراق وبانىڭ استىنان تاس وبا شىقتى، تاس وبانىڭ ىشىنەن قابىرحانا شىقتى، ادامدار قويىلعان، قابىرحانانىڭ بەتى جۋان بورەنەلەرمەن جابىلعان. قابىرحانالار ىشىنەن ەكى ادامنىڭ سۇيەگى مەن باعالى دۇنيەلەر تابىلدى. جالپى 533 دانا التىن بۇيىم شىقتى. اراسىندا رومبيك نەمەسە بۇركىت، بۇعى ءتارىزدى شەبەرلىكپەن جاسالعان قولونەر تۋىندىلارى بار.
بۇل جەر ءالى دە ءتۇرلى ەكسپوناتتارىمەن تاڭقالدىرۋى مۇمكىن. ويتكەنى قابىرحانا تولىق اشىلعان جوق. دەگەنمەن ارحەولوگتار مۇردەلەردىڭ جەرلەنگەن ۋاقىتىن جوبالاپ تا ۇلگەردى.
رينات جۇماتوۆ، شىلىكتى ارحەولوگيالىق ەكسپەديتسياسى جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى:
- ءبىز وبانى كورىپ، ۋاقىتتىق شەڭبەر جاعىنان الدىن الا بولجاۋ بويىنشا VII- VI عاسىر دەپ بەلگىلەيمىز. ەندى وسىنداعى تاريحي قۇندىلىقتاردى ۇرى- قارىدان قورعاپ، ناسيحاتتاۋ ءۇشىن بۇل جەردە ساقتىق شاراسى كۇشەيتىلىپ، ءتىپتى ساركوفاگ سالىناتىن بولدى.
دانيال احمەتوۆ وبلىس اكىمى:
- بۇل جەردە ساركوفاگ سالىنۋ كەرەك. ول وتە كۇردەلى ينجەنەرلىك قۇرىلىم بولماق. كەلەسى جىلى كۇزدە وسى ويىمىز ىسكە اسادى دەپ سەنەمىن.
جاقىندا وسى ماڭداعى ماڭىراق تاۋىنىڭ ەتەگىنەن ورتا ساق كەزەڭىنە تيەسىلى ادام مەن جىلقى سۇيەگى ارشىلدى. عالىمدار تابىلىپ جاتقان ساق ءداۋىرى جادىگەرلەرىنىڭ وسىنشاما كوپتىگىنە قاراپ، بۇل ايماق كەزىندە ساقتار مەملەكەتى تۋ تىككەن وردانىڭ ورنى بولۋى دا ابدەن مۇمكىن دەيدى.
اۆتورلارى: ە. احمەتوۆا. ا. تولەپوۆ
www.24.kz
