اعايىندى ماۋگلي توعايدا ءومىر سۇرەدى

استانا. قازاقپارات -ءۇندىستاندا قاراپايىم وتباسىندا ومىرگە كەلگەن سۋرەندرا كۋمار مەن ونىڭ اپايى رادجيشۆاري جاستايىنان اڭ پاتشاسى ارىستاندارمەن، وزگە دە ءتۇز تاعىلارىمەن ورماندا بىرگە ويناپ، ەرجەتىپ كەلەدى.

 ءبىر تاڭدانارلىعى، ولاردىڭ ەكەۋى دە ءتۇز تاعىلارىنان ەشقاشان ەشقانداي زارداپ شەكپەي، ءاردايىم ۇيلەرىنە امان ورالادى ەكەن.

 اۋىلداس ۇندىستەردىڭ ايتۋىنشا، بۇگىندە 20 جاسقا تولعان سۋرەندرا مەن 25 جاستاعى ونىڭ اپايى رادجيشۆاري كىشكەنتايىنان ءوز ۇيلەرىنەن «بەزىپ» ، بىرنەشە اپتا بويى تۇڭعيىق ورمانعا بارىپ، سوندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان مايمىلدارمەن، تاعى باسقا جانۋارلارمەن، قۇستارمەن ويناپ قايتىپ جۇرەدى. سوندىقتان اۋىلداستارى ولاردى «بۇگىنگى كۇننىڭ ماۋگليلەرى» دەپ ورىندى اتايدى. ءبىر عاجابى، ءىنىلى- اپالى ماۋگليلەر «ءيت مۇرنى باتپاس» نۋ ورماننىڭ اسا قاتەرلى، ادام بالاسى ءۇشىن وتە قاۋىپتى ايماقتارىن جان- جانۋارلارمەن بىرگە اپتالاپ ەركىن ارالاپ، دۇلەي تابيعاتتىڭ نەبىر قيىندىقتارىنا شىداپ، ەشۋاقىتتا ەشبىر جان- جانۋاردىڭ -  جىرتقىش اڭدار مەن قۇستاردىڭ «قاھارىنا» ۇشىراماپتى.

 اعايىندى قوس مۇڭلىق -  ماۋگليدىڭ 45 جاستاعى اناسى پانچو باي بۇل كۇندەرى ماۋگليگە اينالعان بالالارىن ويلاپ، ولاردىڭ ەرتەڭگى كۇندەرىنە قاتتى الاڭداۋلى. ايتا كەتەرلىك ءبىر جايت، ولاردىڭ وتباسىندا قوس ماۋگليدەن وزگە تاعى دا ءۇش پەرزەنت ءوسىپ كەلەدى ەكەن. ءبىر ەرەكشەلىگى، ولاردىڭ ۇشەۋى دە وسى زامانعى قوعامدا قالىپتى ءومىر سۇرۋگە داعدىلانعان. اناسىنىڭ ايتۋىنشا، ونى اسىرەسە، ۇلكەن ۇلى سۋرەندرانىڭ تاعدىرى قاتتى تولعاندىرادى ەكەن. ال اۋىلدىڭ جەرگىلىكتى تۇرعىندارى 20 جاستاعى ۇلدى «گوريللا» دەپ اتايتىن كورىنەدى. ويتكەنى ونىڭ ءجۇرىس- تۇرىسى مەن كەيبىر قىلىقتارى مەن ارەكەتتەرى كادۋىلگى گوريللادان اۋمايدى ەكەن. وسىلاي اتالۋىنا ساي سۋرەندرا توعايداعى مايمىل اتاۋلىنىڭ بارلىعىمەن وتە جاقىن دوس كورىنەدى.

- ۇلىمنىڭ توعايداعى ءاربىر ارەكەتىن سان مارتە باقىلاپ، ونىڭ ورماندا مايمىلدارمەن تىعىلىسپاق ويناپ، ۇنەمى ءماز- مەيرام بولىپ جۇرگەنىنىڭ تالاي رەت كۋاسى بولدىم. ونىڭ ءجۇرىس- تۇرىسى كادۋىلگى مايمىلعا ۇقسايدى. بالكىم، سەنىمدى دوستىق پەن شىنايى قارىم- قاتىناستىڭ ناتيجەسىندە ءتۇز تاعىلارى ۇلىم مەن قىزىما ەشقانداي زارداپ كەلتىرمەيتىن بولار دەپ ويلايمىن، - دەپ كۇرسىنەدى قوس ماۋگليدىڭ اناسى. بۇعان قوسا، اناسى ولاردى ۇيگە ۇلكەن قيىندىقپەن الىپ كەلەتىنىن جانە ولاردىڭ تاۋ- توعايدا ءتۇز تاعىلارىمەن كۇندىز- ءتۇنى اپتالاپ بىرگە بولعاندى ۇناتاتىنىن ايتادى.

 -  ءبىزدىڭ ۇيگە تۋعان- تۋىستارىمىز بەن دوستارىمىز كەلە قالسا، ولار ءسوز جوق سۋرەندا مەن ءرادجيشۆاريدى كورىپ، قاتتى ۇرەيلەنىپ، قورقادى. قورىقپاي قايتسىن؟ .. ويتكەنى ولار گوريللاشا ارەكەت ەتەدى. ءبىراق ولاردان ۇيدەگى باۋىرلارى قورىقپايدى. كەرىسىنشە، ولار ۇيدە بولعان كەزدە وزدەرىنەن كەيىنگى ءىنى- قارىنداستارىمەن تاماشا وينايدى. «گوريللا» دەپ اتايتىنى بولماسا، سۋرەندا وتە قايىرىمدى، ەشقانداي ەرسى قىلىعى جوق. ولاردىڭ باۋىرلارى «ەل امان، جۇرت تىنىشتا» ماۋگليگە اينالعان اعا- اپاسىنا وتە جاقسى ۇيرەنىپ الدى. بالكىم، ولاردىڭ ماۋگليگە اينالۋى جان- جانۋارلاردى جاقسى كورەتىندىگىنەن بولار. قالاي دەسەم دە -  قىزىم مەن ۇلىم ۋاقىت وتە كەلە ۇيدەگى ادامي قالىپتى ومىرگە قايتا ورالاتىن بولار دەپ ويلايمىن، -  دەيدى قوس ماۋگليدىڭ اناسى.

قوس مۇڭلىقتىڭ اكەسى 2014 -جىلى جەرگىلىكتى ەرەۋىلشىلەردىڭ قولىنان قازا تاۋىپتى. ال اناسى پانچو كۇنىنە 1,5 ا ق ش دوللارىنا ەدەن جۋىپ، ءناپاقا تابادى ەكەن. قوس ماۋگليدىڭ دەنساۋلىعىن ءبىراز جىلدار بويى مۇقيات تەكسەرگەن ءۇندىستان ۇلتتىق دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەتىنىڭ باسشىسى ميتلەش چودحاري ولاردىڭ دامۋىندا ەداۋىر كەمشىلىك بار ەكەنىن انىقتاپتى. ءبىراق ماۋگليلەردىڭ اناسى ەل ۇكىمەتىنەن قاجەتتى كومەك كۇتۋدە. ماۋگليگە اينالعان قوس مۇڭلىقتىڭ تۋعان وتباسىنا قايتىپ ورالاتىن كۇنى دە الىس ەمەس شىعار، بالكىم.. .

 

جومارت مولداحمەت ۇلى

«ايقىن»