وندىرىستەردى كوپتەپ قۇرۋ ماقسات بولماۋى كەرەك - مەملەكەت باسشىسى
بۇگىن يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىنىڭ 2016 -جىلعى 1- جارتىجىلدىقتاعى جۇزەگە اسىرىلۋ قورىتىندىلارىنا ارنالعان كەڭەس بارىسىندا مەملەكەت باسشىسى وسىلاي ءمالىم ەتتى.
اقوردانىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، ەلباسى ءىس-شارا الدىندا تاماق ونەركاسىبى مەن جەڭىل ونەركاسىپتىڭ جانە فارماتسيەۆتيكا ءوندىرىسىنىڭ حالىق تۇتىناتىن تاۋارلارىمەن تانىسىپ، «قازاقستاندا جاسالعان» اتتى كورمەنى ارالادى.
جالپىۇلتتىق تەلەكوپىر اياسىندا يندۋستريالاندىرۋ كارتاسىنىڭ ءبىرقاتار جوبالارى ىسكە قوسىلدى. بۇدان بولەك، ىستەپ تۇرعان وندىرىستەردىڭ جۇمىسى تانىستىرىلدى.
كەڭەسكە قاتىسۋشىلارعا ارناعان سوزىندە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تەلەكوپىر ارقىلى ىسكە قوسىلعان ونەركاسىپتەر ەل ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا ءوز ۇلەسىن قوسۋى ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
- يندۋستريالاندىرۋ - جاڭا ەكونوميكالىق احۋالداعى ءبىزدىڭ جۇمىسىمىزدىڭ باستى باعىتىنىڭ ءبىرى. وسىدان 6 جىل بۇرىن ەلدىڭ يندۋستريالىق- يننوۆاتسيالىق دامۋ باعدارلاماسىن ۇدەتۋدى باستاعان بولاتىنبىز. وسى ۋاقىت ىشىندە ونەركاسىپتىڭ وڭدەۋ سەكتورىندا مىڭنان استام كاسىپورىن ىسكە قوسىلدى. قازاقستاندا بۇعان دەيىن وندىرىلمەگەن 500 گە جۋىق ءونىمنىڭ مۇلدە جاڭا تۇرلەرى شىعارىلا باستادى. 200 مىڭنان استام جاڭا جۇمىس ورنى اشىلدى، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
ەلباسىنىڭ ايتۋىنشا، يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىنىڭ باستى ناتيجەلەرىنىڭ ءبىرى وڭدەۋشى سالالاردىڭ وزا دامۋى بولدى.
- ءوسىم قارقىنى بويىنشا وڭدەۋ ونەركاسىبى تاۋ-كەن ءوندىرۋ سەكتورىن 1,4 ەسە باسىپ وزادى. وسىلايشا ەكونوميكامىزدىڭ قۇرىلىمى جاقسارۋدا. قازاقستاننىڭ وڭدەۋ ونەركاسىبى وڭ ناتيجەلەر كورسەتۋىن جالعاستىرىپ وتىر، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
قازاقستان پرەزيدەنتى يندۋستريالاندىرۋدىڭ ەكىنشى بەسجىلدىعىن ىسكە اسىرۋدىڭ باستاپقى كەزەڭى ەلدىڭ ىشكى ءوندىرىسى مەن قازاقستاندىقتاردىڭ ءال- اۋقاتىنان كورىنەتىن الەمدىك ەكونوميكاداعى تۇيتكىلدەردىڭ كوبەيۋى كەزەڭىمەن سايكەس كەلگەنىن اتاپ ءوتتى.
وسىعان وراي مەملەكەت باسشىسى يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىنا ءتيىستى وزگەرىستەر ەنگىزۋ قاجەتتىگىنە نازار اۋداردى.
- بارشامىز كورىپ وتىرعانداي، ەل ەكونوميكاسى تاۋارلارىمىزعا دەگەن سۇرانىس پەن باعانىڭ تومەندەۋى ارقىلى كورىنىس تاپقان زور سىرتقى قىسىمدى سەزىنۋدە. ەلدەگى ەكونوميكالىق بەلسەندىلىك كوپ جاعدايدا اۋقىمدى مەملەكەتتىك ينۆەستيتسيالار ارقىلى قولداۋ تاۋىپ وتىر. سوندىقتان قازىرگى كەزدە ەكونوميكا ءوسىمىنىڭ جاڭا كوزدەرىن قالىپتاستىرۋ قاجەت. وسىعان بايلانىستى، الداعى جىلدارى ۇكىمەتتىڭ كۇش- قۋاتىن بىرنەشە ەكسپورتقا باعىتتالعان باسىم سالالارعا شوعىرلاندىرۋ كەرەك. مىسالى، ولار ونەركاسىپ سالاسىندا ازىق- تۇلىك ونىمدەرى ءوندىرىسى، مەتاللۋرگيا، ماشينا جاساۋ، اگروحيميا جانە مۇناي حيمياسى ءوندىرىسى بولۋى ءتيىس. قىزمەت كورسەتۋ سالاسىندا كولىك جانە لوگيستيكا، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم بەرۋ، ينجەنەرلىك- تەحنيكالىق قىزمەتتەر جانە تۋريزمگە نازار اۋدارۋ كەرەك. 2025 -جىلى شيكىزاتتىق ەمەس ەكسپورتتى 2015 -جىلمەن سالىستىرعاندا 2 ەسە ارتتىرۋعا قول جەتكىزۋ قاجەت، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
سونىمەن قاتار، قازاقستان پرەزيدەنتى تاماق ونەركاسىبى سالاسىنداعى جوبالاردى مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىمەن قامتۋدىڭ اياسىن كەڭەيتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.
مەملەكەت باسشىسى جاقسى ناتيجەلەر بولعانىنا قاراماستان، يندۋستريالاندىرۋ ۇدەرىسىندە كەمشىلىكتەر دە بار ەكەنىن ايتتى.
- ونەركاسىپتىك وندىرىستەردى كوپتەپ قۇرۋ ماقسات بولماۋ كەرەك. نەگىزگى نازاردى جوبالاردىڭ ساپاسى مەن ومىرشەڭدىگىنە اۋدارعان ءجون. سوندىقتان، قازىرگى بەسجىلدىقتا جوبالاردى ىرىكتەۋ جانە مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىن كورسەتۋ ولاردىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگى مەن ەكسپورتتىق الەۋەتىن ەسكەرە وتىرىپ قانا جۇزەگە اسىرىلۋعا ءتيىس، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
قازاقستان پرەزيدەنتى دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا كىرگەننەن كەيىن ەلىمىزدىڭ الدىنان اشىلعان مۇمكىندىكتەر تۋرالى ايتا كەلىپ، ۇكىمەتكە قازاقستاندىق تاۋارلار مەن قىزمەتتەردىڭ سىرتقى نارىقتارعا شىعۋىن قولداۋ جونىندەگى شارالاردى ازىرلەۋدى تاپسىردى.
مەملەكەت باسشىسى قازىرگى زامانعى ساراپشىلاردىڭ كوپشىلىگىنىڭ باعالاۋى بويىنشا، الەم وزگەرگەنىن جانە جاڭا جاعدايدا ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىن، بۇل كەزدە «رەسۋرستار ەكونوميكاسىنىڭ» ورنىنا ء«بىلىم ەكونوميكاسى» كەلەتىنىن ايتتى.
- ءبىرىنشى ورىنعا جاڭاشىل (كرەاتيۆتى) جانە ونىمدىلىگى جوعارى جەكە بيزنەس شىعىپ وتىر. ءقازىر الەمدە تەحنولوگيالاردىڭ دامۋى ارقاسىندا زاتتار ينتەرنەتى، نانو جانە بيوتەحنولوگيالار، جاڭا ماتەريالدار جانە تاعى باسقا جاڭا مۇمكىندىكتەرگە جول اشىلۋدا. بولجام بويىنشا، بولاشاقتا جاڭا تەحنولوگيالار عانا 30 دان 70 پايىزعا دەيىنگى ءجىو ءوسىمىن قامتاماسىز ەتەتىن بولادى. ەگەر ءبىز جاڭا تەحنولوگيالارمەن جانە يننوۆاتسيالارمەن اينالىسپايتىن بولساق، باسەكەلەستىكتە تابىستى بولمايمىز. سوندىقتان، 2014-2015 -جىلداردىڭ وزىندە عانا عىلىمي- زەرتتەۋ جانە تاجىريبە- كونسترۋكتورلىق جۇمىستارى 142 ميلليارد تەڭگەگە قارجىلاندىرىلدى. الەمدىك تاجىريبە جوعارى وقۋ ورىندارى عالىمدار عانا ەمەس، ستۋدەنتتەر ارقىلى دا ازىرلەنەتىن يننوۆاتسيالىق شەشىمدەر ورتالىعىن قالىپتاستىرۋشى بولىپ تابىلاتىنىن كورسەتىپ وتىر، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
وسىعان بايلانىستى قازاقستان پرەزيدەنتى ۋنيۆەرسيتەتتەر جانىنان يننوۆاتسيالار ورتالىعىن قۇرۋ جۇمىستارىن جانداندىرۋ مىندەتىن قويدى، ولاردا قازىرگى زامان تالاپتارىنا ساي كەلەتىن كادرلار دايارلانۋعا ءتيىس.
سونىمەن قاتار، مەملەكەت باسشىسى يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىن ودان ءارى جۇزەگە اسىرۋ جوسپارىن تولىقتىرۋعا قوسار ءبىرقاتار ۇسىنىستارىن ايتتى.
- ءبىزدىڭ قىزمەتىمىزدىڭ باستى ماقساتى - حالىقتى لايىقتى تابىس دەڭگەيىمەن قامتاماسىز ەتە الاتىن جەمىستى تۇردەگى جۇمىسپەن قامتۋ ءىسى. بۇل ءۇشىن بىزگە ءبىرقاتار مىندەتتەردى ورىنداۋ كەرەك، سونىڭ ىشىندە جاپپاي كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ باعىتىنداعى جۇمىستى جالعاستىرۋ قاجەت. حالىققا، جاستارعا اسىرەسە اۋىلدا ءوز ءىسىن باستاۋعا مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك. باستاپقى كاپيتال الۋدى جەڭىلدەتىپ، شاعىن نەسيە بەرۋ اياسىن ۇلعايتقان دۇرىس. اگروونەركاسىپ كەشەنىنە ايرىقشا نازار اۋدارعان ءجون. بۇگىندە ول نەگىزىنەن حالىقتىڭ جەكە ءۇي شارۋاشىلىعىنان تۇرادى. ءوندىرىس كولەمى از بولعاندىقتان، ولاردىڭ ساقتاۋعا، وڭدەۋگە جانە ءونىمدى وتكىزۋگە مۇمكىندىكتەرى جوق. ولاردىڭ ونىمدەرىن وڭدەۋ جانە وتكىزۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن وسىنداي شارۋاشىلىقتاردى كووپەراتسياسىن جەدەلدەتىپ دامىتۋ قاجەت، - دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
قازاقستان پرەزيدەنتى حالىق تابىسىنىڭ ءوسىمىن بارلىق مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى جۇزەگە اسىرۋداعى نەگىزگى باسىمدىق رەتىندە قاراستىرۋ قاجەتتىگىنە ايرىقشا نازار اۋداردى.
- قىمبات يمپورتتىق تاۋارلاردى وتاندىق ونىمدەرمەن الماستىرۋ كەرەك. ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك حالىقتىڭ تابىسىنا تىكەلەي اسەر ەتەتىن ينفلياتسيا دەڭگەيىن تومەندەتۋدىڭ قامتاماسىز ەتىلۋىن قاداعالاۋى قاجەت، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ جەردى سۋارۋ جانە يرريگاتسيا جۇيەسىن قالپىنا كەلتىرۋدىڭ كەشەندى جۇيەسىن ازىرلەۋ قاجەتتىگىنە توقتالىپ، بەس جىلدا 600 مىڭ گەكتاردان استام سۋارمالى جەردى ىسكە جاراتۋعا بولاتىنىن اتاپ ءوتتى.
قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ايتۋىنشا، تاعى ءبىر ماڭىزدى مىندەت - تاياۋ 15 جىلدا 1,5 ميلليون وتباسىن قولجەتىمدى باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋ.
- بۇل رەتتە قارجىلاندىرۋ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس- جيناق بانكى مەن قازاقستاندىق يپوتەكالىق كومپانيا ارقىلى جۇرگىزىلۋگە ءتيىس. بارلىق قاراجاتتى شوعىرلاندىرىپ، ارناۋلى شارت جاسالاتىن ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر ارقىلى باعىتتاۋ كەرەك. مەملەكەت وزىنە تەك باقىلاۋ مىندەتىن قالدىرۋى قاجەت. سونىمەن قاتار، بولاشاقتا جۇمىس كۇشى قوزعالىسىنىڭ موبيلدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ساتىپ الۋ قۇقىعىنسىز جالدامالى باسپانا بەرگەن ءجون، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
سونداي- اق نۇرسۇلتان نازاربايەۆ بارلىق ازاماتتاردى تەحنيكالىق بىلىممەن تەگىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ينۆەستيتسيانىڭ ماكروەكونوميكالىق تۇراقتىلىعى مەن ءوسىمى ءۇشىن جاعداي تۋعىزۋ جونىندەگى قويىلعان بۇعان دەيىنگى مىندەتتەردى ەسكە سالدى.
- ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانك ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردىڭ شاعىن جانە ورتا بيزنەستى قارجىلاندىرۋىنا باسىمدىق بەرە وتىرىپ، ەكونوميكانى نەسيەلەندىرۋ كولەمىن قالىپقا كەلتىرۋى جونىندە شارالار قابىلداۋى ءتيىس.
ۇكىمەتكە قولدانىستاعى باعدارلامالاردى، سونىڭ ىشىندە يندۋستريالىق باعدارلامانى بۇگىن جۇكتەلگەن مىندەتتەردى ەسكەرە وتىرىپ قايتا جاڭارتۋدى تاپسىرامىن. وسى ماسەلەنىڭ ءبارىن ۇكىمەت، ۇلتتىق بانك جانە بارلىق جاۋاپتى ۆەدومستۆولار 1 -قىركۇيەككە دەيىن قاراستىرىپ، ول بيۋدجەتتە ەسكەرىلۋى ءتيىس، - دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى جۇرگىزىلىپ جاتقان بارلىق رەفورمالار ەلىمىزدىڭ دامۋى ءۇشىن جاڭا ساپالى جاعداي جاساۋعا باعىتتالعانىن اتاپ ءوتتى.
ءىس- شارا بارىسىندا ينۆەستيتسيا جانە دامۋ ءمينيسترى ج. قاسىمبەك بايانداما جاساپ، اتقارىلعان جۇمىستار مەن يندۋستريالاندىرۋ باعدارلاماسىنىڭ ەكىنشى بەسجىلدىعىن جۇزەگە اسىرۋداعى جاڭا قادامدار تۋرالى اڭگىمەلەدى.
