ەكى اياعى جوق جەلاياق
جانكۇيەر ءۇشىن ونىڭ سپورتتىق دودالارعا قاتىسا المايتىنى وكىنىشتى بولسا، ءوزى ءۇشىن بوستاندىقتان ايىرىلعانى قيىن تيەتىنى انىق. عاشىعىنا ابايسىزدا وق اتىپ جازىقتى بولعان سپورتشىنىڭ ومىرگە دەگەن قۇشتارلىعى ەرەكشە ەدى.
1986 -جىلدىڭ 22 - قاراشاسىندا وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىنىڭ يوحاننەسبۋرگ قالاسىندا ومىرگە كەلگەن. 11 ايلىعىندا ەكى اياعىنا وتا جاسايدى دا، جاساندى اياق جالعاپ بەرەدى.
جازعى پاراليمپيادا ويىندارىنىڭ التى دۇركىن چەمپيونى، الەم چەمپيوناتىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى, لوندون جازعى وليمپياداسىنا قاتىسۋشى. افريكا چەمپيوناتىنىڭ ەكى دۇركىن كۇمىس جۇلدەگەرى.
وسكار ءوز قاتارلاستارى سەكىلدى ارناۋلى مەكتەپتى وقي ءجۇرىپ سپورتپەن بەلسەندى تۇردە شۇعىلدانادى. رەگبي، تەننيس، سۋدا ءجۇزۋ جانە كۇرەسپەن شۇعىلدانۋدى ۇزبەس پە ەدى, ەگەر تىزەسىنەن جاراقات الماعاندا. اقىرى ول تەك جۇگىرۋ سپورتىن عانا قالايدى. مەكتەپ قابىرعاسىنداعى سپورتقا دەگەن قۇلشىنىسى ستۋدەنت شاعىندا دا ارتا ءتۇسىپ، ۋنيۆەرسيتەتتىڭ «جىل سپورتشىسى» اتانادى.
2004 -جىلى 17 جاستاعى وسكار افينى پاراليمپياداسىنا قاتىسادى. 100 مەترگە جۇگىرۋدەن قولا مەدال، 200 مەترگە جۇيتكۋدە وليمپيادا چەمپيونى اتانادى. 2006 -جىلى وتكەن الەم چەمپيوناتىندا وسكاردىڭ كەۋدەسىندە ءۇش بىردەي التىن مەدال ىلىنەدى. 100, 200, 400 مەتر قاشىقتىققا جۇگىرۋدە وسكاردىڭ الدىنا ەشكىم تۇسە المايدى.
وسكاردىڭ سايىستاردا اياعىنا كيەتىن پروتەزى تالاي مارتە داۋعا ىلىكتى. 30 مىڭ ا ق ش دوللارىنا يسلانديالىق "Ossur" فيرماسىنان ساتىپ العان اياعىن سىناۋشىلار كوپ بولدى. ءتىپتى نەمىس پروفەسسورى گەرت پەتەر بريۋگگەمان «وسكاردىڭ اياعىنداعى پروتەزى سەرىپپەلى, سوندىقتان دا جۇگىرگەندە ءتورت مۇشەسى تۇگەل ادامنان ارتىق كۇش الادى» دەپ قورىتىندى جاسايدى. اياعىنان ايىرىلىپ تاعدىردىڭ تاۋقىمەتىن تارتقان سپورتشىنى جارىستارعا قوسپاۋ ءۇشىن ەتەگىنەن تارتادى. وسىنداي قيىندىقتارعا مويىماعان وسكاردىڭ باسى 2013 -جىلى ۇلكەن داۋعا شاتىلادى. ءتۇن ىشىندە وسكاردىڭ اۋلاسىنان ونىڭ قۇربىسى رەاۆا ستەنكامپتىڭ مۇردەسى تابىلادى. پوليتسيا بىردەن پيستوريۋستان كۇدىكتەنىپ اباقتىعا قامايدى.
تەرگەۋ كەزىندە وسكار ءوزىنىڭ قۇربىسى ۇيىنە كىرگەندە ۇرى ەكەن دەپ كۇدىكتەنىپ قارۋ قولدانعانىن ايتادى. «مەن ۇيىقتاپ جاتقام، جۋىناتىن بولمەدەن بىرەۋدىڭ سويلەگەنىن، جۇرگەنىن ەستىدىم. بىردەن ۇرى ەكەن دەپ جاستىعىمنىڭ استىنداعى قارۋىمنان ەسىكتى كوزدەپ بىرنەشە مارتە اتتىم. كەيىن ۆاننادا شالاجانسار قانسىراپ جاتقان قۇربىمدى كوردىم. كوتەرىپ بىرىنشى قاباتقا تۇسكەنشە ول ءجۇرىپ كەتتى» دەيدى. وسكاردىڭ ۇيقىسىراپ ۇرى ەكەن دەپ اتتىم دەگەنىنە زاڭ ورگاندارى سەنە قويمايدى. ويتكەنى تەرگەۋ كەزىندە سپورتشىنىڭ كورشىسى جاۋاپ بەرىپ، ءتۇن ىشىندە وسكاردىڭ ۇيىندە ايعاي- شۋ بولعانىن، ەر ادام مەن ايەلدىڭ ۇرسىسقانىن ەستىدىم دەپ جازادى. كورشىسى پوليتسيانى دا شاقىرتقان ەكەن سول ارالىقتا قارۋدان وق اتىلعانىن ەستيدى. پوليتسيا دا سۇيىكتىسىن ۇرىمەن شاتاستىرىپ الىپتى دەگەنگە سەنە قويمايدى. زەرتتەۋ كەزىندە مودەل قىزدىڭ باسىنان اۋىر سوققى تيىپ ميى شايقالعانى دالەدەنەدى.
كۇللى وڭتۇستىك افريكا حالقى اڭىرعان بۇل ءىس جاقسىلىققا سوقتىرماي، وسكار سپورتشى بەس جىلعا سوتتالادى. اۋىر قىلمىس جاسادى دەپ ايىپتالعان سپورتشىنىڭ دەنساۋلىعىن ەسكەرىپ، سپورتتاعى جەتىستىگىن نەگىزگە الىپ بەس جىلعا كەسەدى. ءبىر جىل تۇرمەدە وتىرعان وسكار بىلتىرعى جىلدىڭ قازانىندا بوستاندىققا شىقتى. ءبىراق ەندى ول ءتورت جىل بويى مىرزا قاماقتا (ءۇيقاماقتا) وتىرادى. ەشقايدا شىقپايدى، ريو- دە- جانەيرو جازعى وليمپياداسىن تەلەديداردان عانا تاماشالايدى.
وسكاردىڭ وتباسىنداعى قايعىسى دا وراسان. 15 جاسقا تولعاندا اناسى ءدارىنىڭ تەرىس اسەر ەتۋىنەن كوز جۇمادى.
وسكاردىڭ سپورتتاعى جەتىستىگى ءبىر توبە بولعانىمەن، ونىڭ ادامي قاسيەتىنىڭ كەمشىندىگىن دە جۋرناليستەر جازدى. جابايى جىرتقىش اڭدى قولعا ۇيرەتىپ باعادى، جولدا كولىگىمەن جىلدامدىقتى شامادان تىس اسىرىپ جۇرەدى دەپ سىنادى.
وسكار سۇيىكتىسىنىڭ ءومىرىن قيىپ قىلمىسقا شاتىلماعاندا ءسوز جوق ريو- دە- جانەيرو جازعى وليمپياداسىندا جارقىراپ كورىنەر ەدى. ويتكەنى ءوزى ايتقانداي "مەنىڭ ءومىرىم - سپورت". ءيا، اناسىنىڭ جاتىرىنان شىققاندا- اق ەكى اياقسىز تۋعان ۇلدىڭ ەسىمى تاريحتا سپورتتاعى وراسان تابىسىمەن قالاتىنى انىق.
ايبەك اۋەزبەكوۆ
«جاس الاش»
