كاسپي تەڭىزىندە سۋ پەرىسى بولۋى ابدەن ىقتيمال - عالىمدار پىكىرى

استانا. قازاقپارات - وسى اپتادا رەسپۋبليكالىق باسىلىمداردىڭ ءبىرى عالىمداردىڭ كاسپيي تەڭىزىنە قاتىستى تىڭ پايىمدارى نەگىزىندە قىزىقتى ماقالا جاريالادى.

وندا وتاندىق عالىم، ءادىل قورزابايەۆ كاسپي تەڭىزىندە سۋ پەرىسىنىڭ (رۋسالكا) بولۋى مۇمكىندىگىنە قاتىستى جيناقتاعان دەرەكتەرى جونىندە ءوزىنىڭ پايىمدارىمەن بولىسەدى، دەپ جازادى «قازاقستان» ارناسى.

عالىمنىڭ كۋاگەرلەردىڭ سوزدەرىنە سۇيەنە وتىرىپ جاساعان پايىمىنشا، كاسپي تەڭىزىندە سۋ پەرىسى (رۋسالكا) ءجۇر. ول براكونەرلەرگە شابۋىل جاساعان. ونى كورگەن مۇنايشىلار دا بار كورىنەدى.

كەزىندە ءتىپتى، وسى جۇمباق ءومىر يەسىن تابۋ ءۇشىن كاسپيگە جاك-يۆ كۋستونىڭ ءوزى كەلگەن. ماقالا كاسپي تەڭىزىنىڭ جاعاسىنداعى قالادا ءوزىنىڭ جاستىق شاعىن وتكىزگەن ازەربايجاندىق عالىم سامەد اليوگلىنىڭ بىزگە جۇمباق تىرشىلىك يەسىن كورگەندىگى جونىندەگى اڭگىمەسىنەن باستالادى.

ونىڭ سوزىنشە، سۋ پەرىسى بالىقتاردىڭ اراسىندا ءجۇزىپ جۇرگەن، ال بالىقتاردىڭ شوعىرى پەرى قالاي بۇرىلسا، سولاي قاراي جۇزەتىن بولعان.

«ازەربايجاننىڭ وزگە عالىمدارى مەن يراندىقتار ەلدىڭ كۇلكىسىنە قالماۋ ءۇشىن ءۇنسىز وتىرعاندا بۇل وقيعانى ماعان ازەربايجاندىق عالىم سامەد الي وگلۋ دجافاروۆ ايتىپ بەردى»، - دەيدى زەرتتەۋشى ءادىل قورزابايەۆ.

ونىڭ سوزىنشە، شىنداپ كەلگەندە يراندىقتار سۋ پەرىسىنىڭ بار ەكەندىگىنەن ەش كۇماندانبايدى جانە بۇل تەك ۇلتتىق فولكلوردىڭ ەلەمەنتتەرى عانا ەمەس، كادىمگى ادامداردىڭ كوزبەن كورىپ، كۋاسى بولعان دۇنيەلەر. كاسپيدىڭ كونتينەنتتەردىڭ قالىپتاسا باستاعان مىڭداعان جىلدار بۇرىن پايدا بولعاندىعىن ەسكەرسەك، بۇل اڭگىمەنىڭ جانى بار. ونىڭ ۇستىنە، كاسپيي - تۇيىق ەكوجۇيە. سول سەبەپتى، ونداعى ەۆوليۋتسيا دا مۇلدەم باسقا جولمەن دامۋى مۇمكىن. ياعني، مۇندا ادام- بالىقتاردىڭ بولۋى ابدەن مۇمكىن.

عالىم سامەد الي دجافاروۆ كۋاگەرلەر مەن كوزكورگەندەردىڭ سوزدەرى بويىنشا، كاسپيدەگى سۋ پەرىسىنىڭ كەسكىن- كەلبەتىن ناقتى بايانداپ بەرگەن. ياعني ونىڭ ءتۇسى جىلتىراعان كوكشىل، ال ۇزىن شاشىنىڭ ءتۇسى قويۋ جاسىل بولعان. سونىمەن قاتار، پەرىنىڭ ادامداردىڭ الاقانىنا ۇقسايتىن 4 ساۋساعى بار.

ازەرباجاندىق عالىم سۋ پەرىسىنە قاتىستى وزگە دە ءبىرقاتار قىزىقتى دەرەكتەر تۋرالى ايتادى. «سوڭعى ۋاقىتتا پەرىلەردىڭ سۋرەتتەرى كوپتەپ جاريالانا باستادى»، - دەيدى ءادىل قورازبايەۆ.

ازەربايجاندىق عالىمنىڭ پىكىرىنشە، بۇعان كاسپيدىڭ ەكولوگيالىق جاعدايىنىڭ ناشارلاۋى سەبەپ.

ماقالادان سۋ پەرىسىنىڭ براكونەرلەرگە شابۋىلدايتىندىعى، ءتىپتى وسىنداي جايدىڭ كۋاسى بولعان ازاماتتاردىڭ بار ەكەندىگى جونىندە باياندالادى.