قازاقستان دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا قادام باستى

استانا. قازاقپارات - قازاقستان بۇگىننەن باستاپ دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ تولىققاندى مۇشەسى اتانادى.

20 جىلعا سوزىلعان رەسمي كەلىسسوزدەر ناتيجەسى وسى جىلى ءساتتى اياقتالدى. ەلىمىز حالىقارالىق ۇيىمنىڭ قاتارىنا قوسىلعان 162-مۇشەسى بولدى. بۇل تاريحي وقيعاعا قاتىستى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ارنايى مالىمدەمە جاساپ، قازاقستان وزىنە ءتيىمدى شارتتارعا قول جەتكىزگەنىن ايتتى.

قوي جىلىنداعى باستى وقيعالاردىڭ ءبىرى -  قازاقستاننىڭ دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا كىرۋ جونىندەگى 20 جىلعا جۋىق جۇرگىزىلگەن كەلىسسوزدەردىڭ تابىستى اياقتالۋى. ۇلتتىق مۇددە جان-جاقتى ەسكەرىلدى. ەڭ باستى جەتىستىك -  بۇل اۋىل شارۋاشىلىعىنا بولىنەتىن سۋبسيديا مولشەرى. ۇيىم شارتى بويىنشا مەملەكەت بيزنەستى قولداۋىن شەكتەۋ قاجەت. الايدا قازاقستان ءۇشىن مەملەكەتتىك سۋبسيديا كولەمى %8,5 كۇيىندە ساقتالدى، ال اۋىلشارۋاشىلىق سالاسىن قولداۋ ءونىمنىڭ جالپى پايداسىنىڭ %17 ىن قۇرايتىن بولادى.

گۇلنار يسايەۆا، ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى:

- ءبىز ءۇشىن قازىر، ەڭ باستىسى، ينفراقۇرلىمدى دامىتىپ، لوگيستيكا جۇيەسىن وڭتايلاندىرۋ. تاۋار وندىرۋشىلەر باعا جاعىنان باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ ءۇشىن وسى ماسەلەلەردى شەشۋىمىز قاجەت. قازىرگى تاڭدا عىلىم، شارۋالاردى وقىتۋ ىسىنە مەملەكەتتىك قولداۋ كولەمىن ارتتىرۋ بويىنشا شارالار اتقارىلۋدا.

ۇلكەن ۇيىم. تيىسىنشە، ۇلكەن باسەكە. سالىستىرىپ قاراساق، ءبىزدىڭ ساۋدا- ساتتىعىمىزدىڭ اناۋ- مىناۋ ەمەس، %90 ى دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنا مۇشە ەلدەرگە تيەسىلى. ەندى وتاندىق كاسىپكەرلەر مەيلىنشە ساۋاتتى قۇرىلعان ساۋدا نارىعىنا تۇسەدى. تەك تالاپ كۇشەيەدى. وزىندىك قۇنى تومەن، جۇرت قىزىعاتىنداي ساپالى تاۋار وندىرسەڭ عانا ۇيىمنىڭ قىزىعىن كورەسىڭ. تۇتىنۋشى ءۇشىن دە پايداسى از ەمەس. ەندى شەتەلدىك تاۋار ءبىزدىڭ نارىققا كەدەرگىسىز كەلەدى. باج سالىعى تومەندەيدى، تيىسىنشە باعا دا ارزانداماق.

تيمۋر كۋلەكين، استانا قالاسىنىڭ مەملەكەتتىك كىرىس دەپارتامەنتىنىڭ ءبولىم جەتەكشىسى:

- بۇگىنگى تاڭدا 1347 تاۋار تۇرىنە سالىناتىن باج سالىعىنىڭ ارزاندايتىنى بەلگىلى. مۇنىڭ قانداي ارتىقشىلىعى بار؟ قازاقستاندىق سالىق تولەۋشىلەر شەتەلدىك تاۋارلاردى ءۇشىنشى ەلدەردەن الىپ كەلىپ، ولاردى تومەندەتىلگەن تاريفپەن راسىمدەي الادى.

بۇل ۇيىمعا مۇشە وزگە ەلدەردىڭ تاجىريبەسىنە كوز جۇگىرتسەك. مىسالى، دامىعان قىتايدىڭ ءوزى جاھاندىق ساۋدانىڭ ەليتاسىنا كىرۋ ءۇشىن 15 جىل كەلىسسوز جۇرگىزگەن. بۇل ەلدە العاشقى جىلدارى باسەكەگە توتەپ بەرە الماعان جۇزدەگەن كاسىپورىن بانكروت بولدى. مۇنداي جاعداي بىزدە قايتالانباسىنا كەپىل جوق. پرەزيدەنتتىڭ ءوزى باسەكەگە دايىن بولۋ كەرەك ەكەنىن سان مارتە ەسكەرتتى. دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى اتتى الىپ ايدىنعا شىققالى تۇرمىز. مۇنداعى ويىن ءتارتىبى قاتاڭ. قيىن-كەسكى باسەكەگە شىداعان مىقتىلار عانا جاعاعا شىعادى.

 

www.24.kz