جالقاۋلىقتى جەڭەتىن جاپوندىق ءادىس
جاپون عالىمدارىنىڭ پىكىرىنشە، الەمدىك ەكونوميكالىق داعدارىس كەزىندە ەرىنشەكتىك، جالقاۋلىققا جول بەرۋگە بولمايدى، ەل ەكونوميكاسىن كوتەرۋ ءۇشىن حالىق ەڭ الدىمەن جالقاۋلىقتان ارىلۋى كەرەك ەكەن.
پسيحولوگتاردىڭ ايتۋىنشا، ادام ومىرىندەگى قولايسىز جاعدايلارعا بىردەن ءبىر سەبەپ بولاتىن نارسە - جالقاۋلىق ەكەن. ال بويكۇيەزدىك، ەرىنشەكتىك، جالقاۋلىق، كەرتارتپالىق دەگەن بىزدە دە بار، ونى جاسىرۋعا بولمايدى. جاڭا جىلدان باستاپ جاڭاشا زاڭمەن ءومىر سۇرەمىز، ەسەلەپ ەڭبەك ەتىپ داعدارىستان شىعۋعا كۇش سالامىز دەپ جاتىرمىز. ولاي بولسا الدىمەن جاپوندىق كايدزەن فيلوسوفياسىن پايدالانا وتىرىپ، ەڭسەنى باسقان جالقاۋلىقتان ارىلۋىمىز كەرەك شىعار.
بۇدان شىعاتىن جولدى جاپوندىقتار ۇسىنىپ وتىر. كايدزەن ءتاسىلى «ءبىر مينۋتتىق» پرينسيپكە نەگىزدەلگەن: ادام بەلگىلى ءبىر ىسپەن كۇندە ءبىر مەزگىلدە تۋرا ءبىر مينۋت قانا اينالىسادى. ءبىر مينۋت ۋاقىت - تىم قىسقا، دەمەك كەز كەلگەن ادام ءۇشىن ونى ورىنداپ تاستاۋ وپ- وڭاي. جالقاۋلىق جولىڭىزعا كەدەرگى بولمايدى. ءارتۇرلى سىلتاۋلاردى ويلاپ تاۋىپ، سىلبىر ءجۇرىپ جارتى ساعاتقا سوزاتىن بۇل جۇمىستى ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە جاساپ شىعاسىز.
مىسالى، شەت تىلىندە كىتاپ وقۋ، ءىشتى تارتۋ گيمناستيكاسىن جاساۋ، كوزگە ماسساج جاساۋ، يوگانىڭ ادىستەرىن قايتالاۋ سياقتى جۇمىستاردى ءبىر مينۋتتىڭ ىشىندە ورىنداپ وتىرۋدى ادەتكە اينالدىرۋ ادامدى سەرگىتىپ، بويىنا سەرگەكتىك، كوڭىلىنە قۋانىش ۇيالاتادى. شاعىن عانا قادامدارمەن ادام ءوزىن ءوزىن جەتىلدىرەدى، ۇلكەن ناتيجەگە قول جەتكىزەدى. بۇل جەردە ادام ءوز بويىنداعى كۇشىنە سەنىمسىزدىكتى جەڭەدى، السىزدىك پەن ءوزىن كىنالاۋ سەزىمىنەن ارىلادى، تابىس پەن جەڭىستى سەزىنەدى. سودان قاناتتانعان ول كەلە- كەلە ءبىر مينۋتتىق ءىستى 5 مينۋتقا ۇزارتادى، ءسويتىپ ءارى قاراي ۇلعايتا بەرەدى. كەيىن جارتى ساعاتقا دەيىن سوزاتىن بولادى، ناتيجە دەگەن وسى!
كايدزەن دەگەن ۇعىم جاپوننىڭ «كاي» (وزگەرىس) جانە «دزەن» (دانالىق) دەگەن ەكى سوزىنەن قۇرالعان. بۇل مەنەدجمەنت كونسەپتسياسىنىڭ اۆتورى ماسااكي يماي بولىپ سانالادى. ونىڭ پىكىرىنشە، كايدزەن - بۇل بيزنەستە دە، ادامنىڭ جەكە ومىرىندە دە قولدانىلاتىن ناعىز فيلوسوفيا. جاپوندىقتار بۇل ستراتەگيانى مەنەدجمەنت سالاسىندا كەڭىنەن قولدانادى.
قازاقستانعا ارنايى ىسساپارمەن كەلگەن جاپون حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق اگەنتتىگىنىڭ ساراپشىسى حادجيمە سۋزۋكيدىڭ ايتۋىنشا، كايدزەن ءادىسىن پايدالانۋ ناتيجەسىندە جاپونيادا جاپپاي وزگەرىستەر بولىپ جاتقان كورىنەدى. كايدزەن فيلوسوفياسىن وندىرىستىك پروتسەستەردى، باسقارۋدى جەتىلدىرۋ دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك. ال بيزنەستە - وندىرىستەن باستاپ جوعارعى باسشىلىققا دەيىن، ديرەكتوردان جۇمىسشىعا دەيىن ۇنەمى جەتىلىپ، العا جىلجۋ. بۇل جەردەگى نەگىزگى ماقسات - شىعىنسىز ءوندىرىس بولىپ تابىلادى. قازاقستاندا كايدزەندى ءالى تولىقتاي قابىلداي قويعان جوق، ءبىراق بۇل فيلوسوفيا ازيا ەلدەرىنىڭ بارلىعىنا دەرلىك كەڭىنەن تاراعان.
قايىرجان تورەجان
«ايقىن»
