ەردوعان پۋتينگە وتكىر جاۋاپ بەردى
ەردوعاننىڭ ايتۋىنشا، دەپ حابارلايدى ر ي ا نوۆوستي، ول ءوزىنىڭ رەسەيلىك ارىپتەسىنە تۇركمەندەر جايلى مالىمەت بەرگەن.
«رەسەيلىك تاراپ تۇركمەندەر جايلى ەشتەڭە دە بىلمەگەنىن ايتادى. ولاي ەمەس. مەن قۇرمەتتى پۋتينگە بايىربۋدجاكتا «يسلام مەملەكەتى» جوق، وندا تۇركمەندەر بار دەپ ءوز باسىم ايتقانمىن. قازىر تۇركمەندەردى ءولتىرىپ جاتىر. ولار ءبىزدىڭ شەكارامىزعا كەلىپ، ولسە دە ءوز جەرلەرىندە قالاتىنىن ايتتى. مەن مۇنىڭ بارلىعىن ءتۇسىندىردىم»، - دەدى ەردوعان دۇيسەنبى كۇنى NTV تەلەارناسىنىڭ ەفيرىندە.
وسىدان كەيىن ەردوعان انكارانىڭ د ا ي ش تەررورلىق ۇيىمىنان (قازاقستاندا تىيىم سالىنعان - اۆت.) مۇناي ساتىپ الدى دەلىنگەن دەرەك راستالسا ورىنتاعىنان كەتەتىنىن تاعى دا ءبىر رەت مالىمدەدى.
«ەگەر تۇركيا يسلام مەملەكەتىنەن مۇناي ساتىپ الدى دەگەن دەرەك راستالسا، مەن پرەزيدەنت ورنىن بوساتامىن. بىزگە جالا جاۋىپ وتىرعاندار ءبىرىنشى كەزەكتە رەسەيدىڭ ادامدارى، - ولار ءوز ورىنتاقتارىنان كەتە الا ما؟»، - دەدى تۇرىك پرەزيدەنتى بۋرسادا. ەردوعاننىڭ ايتۋىنشا، ەگەر تۇركيا لاڭكەستەردەر مۇناي ساتىپ السا ول بابالار مەن ۇرپاقتاردان ۇياتتى بولاتىنىن ايتتى.
سونىمەن قاتار، تۇركيا پرەزيدەنتى تەررورلىق توپتان مۇناي ساتىپ الۋ جونىندەگى كەلىسىمدەردى جاسادى دەپ تاعى دا ءبىر رەت رەسەي ازاماتىن ايىپتادى، ايتۋىنشا، ول شاحمات فەدەراتسياسىن باسقارادى ەكەن، الايدا اتى- ءجونى اتالمادى.
«ورىستاردا شاحمات فەدەراتسياسىنىڭ بەلگىلى ءتوراعاسى بار. ول يسلام مەملەكەتىنەن مۇنايدى ساتىپ الىپ، ونى الەم نارىعىندا ساۋدالايدى. بۇل تۋرالى قۇجاتتار ا ق ش- تىڭ قارجى مينيسترلىگىندە بار، ءبىز بولساق بابالارىمىز بەن ۇرپاقتارىمىزدىڭ الدىندا ۇياتقا قالعىمىز كەلمەيدى»، - دەپ مالىمدەدى ەردوعان.
وسىعان دەيىن «رۋسسكايا سلۋجبا نوۆوستەي» باسىلىمىنىڭ تىلشىلەرى حالىقارالىق شاحمات فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى كيرسان يليۋمجانوۆتان تۇركيا پرەزيدەنتىنىڭ د ا ي ش- تان مۇناي ساتىپ الۋ ىسىنە «اتى- ءجونى اتالماعان رەسەيلىك شاحماتشىنىڭ» قاتىسى بار ەكەندىگى جايلى مالىمدەمەسىنە قاتىستى تۇسىنىك سۇراعان بولاتىن. وسىعان قاتىستى يليۋمجانوۆ مۇناي ساۋداسىنا، ونىڭ ىشىندە تاياۋ شىعىستاعى مۇناي ساۋداسىنا ەشقانداي دا قاتىسىنىڭ جوقتىعىن ايتتى.
بۇعان دەيىن ەردوعان ا ق ش- تىڭ قارجى مينيسترلىگىنىڭ مالىمەتىنە سىلتەمە جاساي وتىرىپ، د ا ي ش- تان مۇنايدى رەسەيلىك پاسپورتى بار سيريالىق كاسىپكەردىڭ ساتىپ الىپ وتىرعانىن مالىمدەدى. «د ا ي ش- تان مۇناي ساتىپ الىپ وتىرعان نەگىزگى ادام - رەسەيلىك جانە سيريالىق پاسپورتتارى بار دجوردج حاسۋاني، ول مۇناي ساتادى جانە رەجيمگە - بۇل مالىمەتتى ا ق ش- تىڭ قارجى مينيسترلىگى حابارلادى»، - دەدى تۇركيا پرەزيدەنتى. حاسۋاني بولسا بۇل ءسوزدى جوققا شىعارىپ وتىر.
ال ونىڭ الدىندا ر ف قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ لاۋازىمدى تۇلعالارى د ا ي ش- تىڭ مۇناي بيزنەسىنە ەردوعان مەن ونىڭ وتباسىنىڭ قاتىسى بار دەگەن ايىپتاۋلاردى ايتىپ، ءتىپتى مۇناي ساتۋ، تاسىمالداۋ جولدارىن كورسەتىپ بەرگەن بولاتىن.
**
تۇركيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ميەۆليۋت چاۆۋشوگلۋ رەسەيدى سيرياعا جاساعان اۋە شابۋىلى كەزىندە 600 بەيبىت تۇرعىندى ءولتىردى دەپ ايىپتادى. بۇل تۋرالى ول دۇيسەنبى كۇنى Anadolu اگەنتتىگىنە بەرگەن سۇحباتىندا ايتتى.
جەكسەنبى، 20 - جەلتوقساندا رەسەيلىك ۇشاقتارمەن جاسالعان اۋە شابۋىلى تۋرالى پىكىر بىلدىرە كەلە ول سيريانىڭ يدليب قالاسىندا 200 بەيبىت تۇرعىن قازا تاۋىپ، عيماراتتار قيراتىلعانىن مالىمدەدى.
«ءبىز بۇل اۋە سوققىلارىن قاتاڭ تۇردە ايىپتايمىز. رەسەي اۆياتسياسىنىڭ اۋە سوققىلارى سالدارىنان سيريادا شامامەن 600 بەيبىت تۇرعىن قازا تاپتى. كەيبىر ۇيىمداردىڭ مالىمەتىنشە، قازا تاپقانداردىڭ سانى 800 گە جەتكەن. قازا تاپقانداردىڭ ىشىندە 150 بالا بار ەكەنىن الەم بىلگەنىن قالايمىز»، - دەدى تۇركيا ءمينيسترى، دەگەنمەن ول ەشقانداي دالەل كەلتىرە المادى.
چاۆۋشوگلۋدىڭ ايتۋىنشا، وپەراتسيا باستالعاننان بەرى رەسەي ۇشاقتارى سيرياعا 4000 رەت سوققى جاساعان. تۇركيا ءمينيسترى رەسەيدىڭ 90 پايىز جاعدايدا د ا ي ش سودىرلارىنا ەمەس، باشار اسادقا قارسى وپپوزيتسياعا سوققى جاسايتىنىن ايتتى.
چاۆۋشوگلۋ رەسەي تاراپىنان جاسالاتىن شابۋىلداردىڭ د ا ي ش ۇيىمىنا كۇش بەرەتىنىن العا تارتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، ماسكەۋ سيريانىڭ تولىقتاي اسادتىڭ باقىلاۋىنا ءوتۋىن قالايدى.
تۇركيا سىرتقى ىستەر ءمينيسترىنىڭ ايتۋىنشا، ماسكەۋ شىنايىلىق تانىتىپ وتىرعان جوق، ماسەلەنى بەيبىت تۇردە شەشۋگە كەلىسىپ، وپپوزيتسيا وكىلدەرىنە سوققى جاساپ جاتىر. چاۆۋشوگلۋ تۇركيانىڭ «سيريالىق باۋىرلارىن» قولدايتىنىن ايتتى.
رەسەيلىك تاراپ تۇركيا س ءى م- ءنىڭ ايىپتاۋىنا قاتىستى ەشقانداي تۇسىنىك بەرمەدى.
بۇعان دەيىن سيريالىق وپپوزيتسيانىڭ وكىلدەرى، سونىمەن قاتار باتىس ەلدەرى - تۇركيا مەن اراب مەملەكەتتەرى رەسەيدىڭ بەيبىت تۇرعىندارعا شابۋىل جاساپ جاتقانىن بىرنەشە رەت حابارلاعان بولاتىن. ر ي ا نوۆوستي مالىمەتىنشە، ولاردىڭ ەشقايسىسى راستالعان جوق.
http://kaz.tengrinews.kz/
