شىلىم شەگەتىندەرگە قارسى شارا

استانا. قازاقپارات - شىلىم شەگەتىندەر شاتاق شىعارۋى مۇمكىن.

ويتكەنى ەلىمىزدە تەمەكى باعاسى 1000 تەڭگەگە دەيىن جەتۋى مۇمكىن.

ەلىمىزدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ماماندارى "تەمەكى بۇيىمدارىنا سالىقتى كوتەرۋ" كەرەك دەپ ۇسىنىس تاستادى.

سەبەبى الەۋمەتتىك احۋالى قازاقستان سىندى ەلدەر تەمەكىگە سالىناتىن اكسيزدىك سالىقتى(قوسىمشا قۇن سالىعى) 3 ەسەگە ارتتىرىپ، شىلىم باعاسىن ەكى ەسەگە كوتەرگەن. ناتيجەسىندە تەمەكىنى تۇتىنۋ 40 پايىزعا تومەندەگەن. وسىنى وقىپ العان ەلىمىزدىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ ماماندارى تەمەكىگە سالىقتى كوتەرەيىك دەپ ورە تۇرەگەلدى.

قاراشا ايىنىڭ ءۇشىنشى بەيسەنبىسى الەمدە تەمەكىدەن باس تارتۋ كۇنى بولىپ بەكىتىلگەن. قازاقستاندا 2015 -جىلدىڭ 10-19 -قاراشاسى ارالىعىندا «تەمەكى بۇيىمدارىنا قارسىمىز» دەگەن ۇرانمەن ونكۇندىك وتكىزىلدى. شارانىڭ ماقساتى - ەلىمىزدەگى تەمەكى تۇتىناتىنداردىڭ سانىن ازايتۋ. ويتكەنى قازاقستاندا تەمەكى ونىمدەرى قولجەتىمدى باعاعا ساتىلادى.

«قاراشانىڭ 10-مەن 19 ى ارالىعىندا تەمەكى ونىمدەرىن شىعارۋشىلاردىڭ سالىعىن كوتەرۋ جونىندە ونكۇندىك وتكىزىلدى. شارانى حالىقارالىق تەمەكىدەن باس تارتۋ كۇنىنە ارنايى ۇيىمداستىردىق. ماقساتىمىز - تەمەكىنىڭ ادام دەنساۋلىعىنا زيان ەكەنى ءتۇسىندىرۋ»، - دەدى العاشقى مەديتسينالىق- سانيتارلىق كومەك ورتالىعىنىڭ ءبولىم جەتەكشىسى ناتاليا سۇلەيمەنوۆا.

بيىل تەمەكى اكسيزى 3900 تەڭگەنى قۇراعان. ياعني، بىلتىرعىمەن سالىستىرعاندا 30 پايىزعا ءوسىپتى. تەمەكى ونىمدەرىنىڭ سالىعىن ءوسىرۋ ەكونيماكاعا جاقسى اسەر ەتەدى، ءتۇسىم كوبەيەدى. دەنساۋلىققا دا جاقسى، قىمبات شىلىمعا زاۋقى سوقپاعاندار تەمەكىدەن باس تارتادى دەپ سەنەدى ماماندار.

«ەكونوميكانى كوتەرۋدەگى ماڭىزدى شارانىڭ ءبىرى تەمەكى ونىمدەرىنىڭ اكسيزىن ءوسىرۋ بولىپ تۇر. شەتەلدىك تاجىريبەلەرگە سۇيەنە وتىرىپ، تەمەكىنىڭ باعاسىن كوتەرۋدە ايتارلىقتاي تابىسقا كەنەلۋگە بولادى. تەمەكىگە دەگەن سۇرانىس تا كەميدى»، - دەدى سالاۋاتتى ءومىر سالتىن قالىپتاستىرۋ ۇلتتىق ورتالىعىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى تالينا ەرمۇحامبەتوۆا.

الەمدە جىل سايىن 6 ميلليونعا جۋىق ادام تەمەكىنىڭ كەسىرىنەن ءتۇرلى اۋرۋلارعا شالدىعىپ، ومىردەن وتەدى ەكەن. ونىڭ 600 مىڭى تەمەكى شەكپەسە دە، سونىڭ ءتۇتىنىن جۇتىپ سىرقات بولادى. ەلىمىزدە 2014 -جىلى 2,8 ميلليون ادامنىڭ تەمەكى تارتاتىنى انىقتالعان.

«الماتى» تەلەارناسى