ايتىس ونەرىنىڭ «التىن دىڭگەگى» اتتى شارا ءوتتى
جيىنعا ادەبيەتتانۋشى، فولكلوريست، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، سەيىت قاسقاباسوۆ، اقىن، مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى نەسىپبەك ايىت ۇلى، ءسۇيىنباي ارون ۇلىنىڭ ادەبي-مەموريالدىق مۋزەيىنىڭ ديرەكتورى اياۋجان ءسادۋاقاسوۆا جانە ە ۇ ۋ- ءدىڭ وقىتۋشى عالىمدارى مەن ستۋدەنتتەرى قاتىستى.
جيىندا ءسوز العان ۇلتتىق مۋزەي ديرەكتورى دارحان مىڭباي: «XX عاسىردىڭ گومەرى اتانعان جىر الىبى جامبىل جابايەۆ تا «مەنىڭ ءپىرىم ءسۇيىنباي» دەپ بەكەردەن-بەكەر جىرلاماعانى بەلگىلى. ءسۇيىنباي ءوزى ءومىر سۇرگەن ءداۋىردىڭ ەڭ جۇيرىك جانە اتى ءماشھۇر اقىندارىنىڭ ءبىرى بولعان. ول ءوزى قاتارلاس قازاق جانە قىرعىز اقىندارىنىڭ بىرازىمەن جولىققان. ولاردىڭ جىرىن تىڭداعان. ءسۇيىنباي وزىنەن بۇرىنعى اقىن-ابىزداردىڭ ولەڭ ورنەكتەرىن مەڭگەرە ءجۇرىپ، وزىندىك جىرشىلىق مەكتەپ قالىپتاستىردى. ول ءوزى تۇستاستارعا جانە وزىنەن كەيىن ءومىر سۇرگەن اقىندارعا ۇلكەن رۋحاني تىرەك بولا ءبىلدى» - دەدى.
شارانىڭ ماقساتى جەر جانناتى جەتىسۋدا دۇنيەگە كەلگەن ايتىسكەر-اقىن ءسۇيىنباي ارون ۇلىنىڭ ءومىر جولى مەن شىعارماشىلىعى جانە اقىندىق ونەرىنىڭ جان-جاقتى قىرلارىن اشۋ. جالعاسىن تاۋىپ كەلە جاتقان اقىندىق ءداستۇردىڭ قازىرگى ايتىستاعى وزگەشەلىكتەرى مەن ايىرماشىلىقتارىنىڭ جىگىن اجىراتۋ.
ال فولكروليست، عالىم سەيىت قاسقاباسوۆ: «ءسۇيىنبايدىڭ بويىندا ءارى اقىندىق، ءارى جىراۋلىق، ءارى جىرشىلىق قاسيەتتەر توپتاسقان. بۇل سيرەك قۇبىلىس. ءبىز ءسۇيىنبايدى نە ءۇشىن جاقسى كورەمىز؟ سەبەبى ءسۇيىنباي حالىقتى بىرلىككە شاقىردى، ەرلىككە ۇندەدى. سونىمەن قاتار، ول شىندىقتى جىرلاي ءبىلدى. سوندىقتان دا ءبىز ونى جاقسى كورەمىز» - دەدى.
اقىن نەسىپبەك ايت ۇلى: «ءسۇيىنباي ءوز زامانىندا جىلاعاندى جۇباتقان، حالىقتىڭ قامقورشىسى بولعان تۇلعا» - دەي كەلە ءسۇيىنباي اقىن جايىندا جازعان پوەماسىنان ءۇزىندى وقىدى.
سونداي-اق، ءسۇيىنباي ارون ۇلىنىڭ ادەبي-مەموريالدىق مۋزەيى مەن ۇلتتىق مۋزەي بىرىگىپ كەلۋشىلەرگە جىلجىمالى كورمە ۇسىندى. كورمەدە ⅩⅨ عاسىرداعى اقىنداردىڭ تۇتىنعان زاتتارى نەگىزىندە الىنعان جادىگەرلەر مەن ⅩⅩعاسىرداعى جازۋشىلار مەن عالىمدار جانە اقىنداردىڭ ايتىس اقىندارى تۋرالى ەڭبەكتەرى مەن زەرتتەۋلەرى، ارناۋ جىرلارى جيناقتالىپ ۇسىنىلدى.
جيىن سوڭىندا جاس ايتىسكەرلەر سىرىم اۋەزحان مەن راۋان قايداروۆ قازىرگى زامانعى ايتىستىڭ ۇلگىسى رەتىندە ءسوز قاعىستىردى.
