عاسىر كەلىسىمى- «تەڭىزشيەۆرويل» ج ش س- ءنىڭ قۇرىلۋ تاريحى
1993 - جىلى ق ر ۇكىمەتى مەن شيەۆرون كورپوراتسياسى اراسىندا 40 جىلعا جاسالعان شارت بويىنشا قۇرىلعان جانە وسى شارت بويىنشا تەڭىز جانە كوروليەۆ كەن ورىندارىن يگەرۋ جونىندە كەلىسىمگە كەلگەن. قازىرگى كەزدە كاسىپورىنعا: شيەۆرون، ەكسونموبيل، قازمۇنايگاز، لۋكاركو كومپانيالارى ەنەدى.
1993 - جىلعى 6 - ساۋىردە نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن كەننەت دەرر الماتى قالاسىندا «تەڭىزشيەۆرويل» بىرلەسكەن كاسىپورنىن قۇرۋ تۋرالى 40 جىلدىق كەلىسىمگە قول قويدى. قازاقستان ءۇشىن عانا ەمەس، شيەۆرون كورپوراتسياسى ءۇشىن دە بۇل مامىلە 1970- جىلداردىڭ باسىنان بەرگى ەڭ ءىرى حالىقارالىق مامىلە ەدى. وسى قازاقستان- امەريكا مۇناي كەلىسىم- شارتىنا قول قويىلۋىنىڭ بۇكىل دۇنيە ءجۇزى ءۇشىن ەكونوميكالىق قانا ەمەس، ساياسي ماڭىزى بولدى.
1992 - جىلى قازاقستان، رەسەي جانە ومان ۇكىمەتتەرى كاسپي قۇبىر كونسورتسيۋمىن (ك ق ك) قۇرۋ تۋرالى قۇجاتتارعا قول قويدى، ول تەڭىز- نوۆوروسيسك مۇناي قۇبىرى ارقىلى تەڭىز مۇنايىنىڭ الەمدىك نارىقتارعا ەكسپورتقا شىعارىلۋىن قامتاماسىز ەتۋى ءتيىس بولدى. وسىلايشا قازاقستاننىڭ وراسان زور مۇناي الىبىنىڭ جانە جالپى ەل ەكونوميكاسى دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭى باستالدى.
ت ش و - نىڭ وندىرىستىك جوبالارى
«تەڭىزشيەۆرويل» ج ش س سان ميللياردتاپ تارتىلعان ينۆەستيتسيالاردى ءتيىمدى يگەرۋدىڭ ارقاسىندا ت ش و ءوندىرىستىڭ بۇكىل ينفراقۇرىلىمىن تۇبەگەيلى قايتا قۇرىپ ءوندىرىس بازاسىن كەڭەيتتى. 2007 - جىلدىڭ اياعىنا قاراي كومپانيانىڭ جالپى اكتيۆتەرى 10.5 ميلليارد دوللار قۇرادى. 2008 - جىلدا ەكىنشى بۋىن زاۋىتىنىڭ بارلىق ءوندىرىسىنىڭ پايدالانىلۋعا بەرىلۋى قازىرگى بەس تەحنولوگيالىق جەلىدە ءوندىرىلىپ جاتقان ءونىمدى ەكى ەسەلەۋگە مۇمكىندىك بەردى جانە شىعارىندىلار كولەمىن ازايتۋدا ءوندىرىستىڭ جوعارى تيىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتتى.
بۇگىندەرى ءوندىرىلىپ وتىرعان كومىرسۋتەكتەر شيكىزاتىنان ت ش و تۇپكى ءونىمنىڭ بىرنەشە ءتۇرىن شىعارادى.
ت ش و- نىڭ تاۋارلى مۇنايى وتە «جەڭىل»، كومىرسۋتەكتىڭ جەڭىل مولەكۋلالارىنان تۇرادى. ەكىنشى بۋىن زاۋىتىن ىسكە قوسقاننان كەيىن، كاسىپورىن تاۋلىگىنە مۇناي مەن گاز ءوندىرۋ كولەمىن سايكەسىنشە 540 مىڭ بارەل جانە 765 ميلليون تەكشە فۋت دەڭگەيىنە دەيىن ۇلعايتۋعا مۇمكىندىك الدى.
بۇدان باسقا، كومىرسۋتەكتەر شيكىزاتىنىڭ قالعان بولىگىنەن، ىلەسپە گازداردان تاۋارلى گازدار (قۇرعاق گاز بەن سۇيىتىلعان گازدار - پروپان مەن بۋتان)، سونداي- اق تەڭىز كەن ورنىنىڭ شيكى مۇنايىنىڭ قۇرامىندا جوعارى شوعىرلانعان كۇكىرت سۋتەكتەن وندىرىلەتىن كۇكىرت شىعارىلادى. 2007 - جىلى ەۋروپالىق ساپاداعى پروپان مەن بۋتان ءوندىرۋ كولەمى 860 مەتريكالىق توننانى، ال قۇرعاق گاز ساتۋ كولەمى 3,7 ميلليارد تەكشە مەتردى قۇرادى. سونداي- اق ت ش و 2007 - جىلى كۇكىرت ساتۋدان جوعارى كورسەتكىشكە قول جەتكىزدى، 2 ميلليون توننا كۇكىرت ساتىپ، 2006 - جىلعى ءوزىنىڭ كورسەتكىشىن 24 پايىزعا اسىرا ورىندادى.
2013 - جىلى مۇناي ءوندىرۋ كولەمى 27,1 ميلليون توننانى (216 ميلليون باررەل ) قۇرادى.
