قازاق فۋتبولىنىڭ قارا نارى
اسقارجاننىڭ فۋتبول الاڭىنا شىققان جىلدارى ءالى ەسىمدە. «قايراتتىڭ» قورعانىس شەبىندە الاڭعا شىعا كەلگەندە - ەڭسەلى، ءىرى دەنەلى، ىشىندە جانارتاۋى بار جانداي لاپىلداپ تۇراتىن جىگىتتەن بىردە- ءبىر شابۋىلشى وتپەستەي بوپ كورىنەتىن كوزگە. قارسى كوماندانىڭ بار ويىنشىسى بۇل توسقاۋىلدىڭ ەكىنشى جاعىندا قالاتىن.. . ويىن كەزىندە اسقارداي جانكەشتى فۋتبولشى بولمايتىن. قارسىلاستاردىڭ جارتىلاي قورعاۋشى، شابۋىلشىلارى جىلت ەتە قالعان تۇستان دەرەۋ اسقار تابىلاتىن! الگى كوماندا ويىنشىلارى "قايراتتىڭ" قاقپاسىن ەمەس، ەلىنىڭ شەكاراسىن بۇزىپ ءوتىپ بارا جاتقانداي اسەر ەتە مە ەكەن، سولاردىڭ جولىندا ءولىپ بەرەتىندەي جانكەشتىلىك تانىتاتىن اسقارجان! ونىڭ اناۋ- مىناۋعا جول بەرە قويمايتىنىن تالاي كوردىك؛ اياق تا ۇزىن، اتان جىلىگى كوكپاردىڭ اتتارىنداي ءسىڭىرلى، كەۋدەسى شالقاق، بارىنەن بۇرىن سول كەۋدەدەگى جۇرەك نامىسشىل، ۇلتشىل ەدى عوي! بىردە- ءبىر شابۋىلشىنى اتتاپ باستىرمايتىن. قورعانىستا جاۋعا كەۋدە توسقان جاۋىنگەردەي ەلەستەيتىن ماعان. «قۇداي- اۋ، فۋتبولشىمىزدىڭ ءبارى نەگە وسىنداي ەمەس!» دەپ شيىرشىق اتاتىنمىن مەن سول كەزدە. ءبىراق ولاي بولمايتىن. ويتكەنى اسقار قوجابەرگەنوۆ قازاق فۋتبولىندا كوپ ەمەس ەدى. ول دارا بولاتىن.
ءالى ەسىمدە، وسى اسقار، ۆاحيد ماسۋدوۆ، سەرگەي پاسكو ءبارى بىر كەزەڭدە جارق ەتتى. ۇلتتىق باتىرلارعا شولدەپ جۇرگەن بىزدەر اسقارعا تابىندىق تا قالدىق. اسقار دا ەل ارمانىن جەردە قالدىرعان جوق؛ "قايراتتىڭ" كاپيتاندىعى مەن قازاقستان قۇراما كومانداسىنىڭ كاپيتاندىعىن قاتار الىپ ءجۇردى. "قايرات" كومانداسى ەگەمەن ەلدىڭ تۇڭعىش چەمپيونى بولعاندا ات باسىنداي كۋبوكتى باسىنان اسىرا تۇڭعىش كوتەرگەن دە وسى اسقار قوجابەرگەنوۆ ەدى عوي!
.. .اسقار "جەتىسۋ" فۋتبول كلۋبىنا باسشى بوپ تاعايىندالعاندا قايتا قاۋىشتىق. باستى سەبەپ - ەل، تۋعان جەردىڭ سپورتتىق تاعدىرى، بولاشاعى تولعاندىرعاننان بولار. اقىلداستىق، پىكىرلەسىپ جۇردىك، ورتاق ويلاۋدىڭ ناتيجەسىندە بىرلەسە تالاي شارۋا اتقارۋدىڭ جولىن قاراستىردىق. ءبىراق بۇل كەزەڭدە ەل فۋتبولى اربادان بۇزىلعان اتتاي اۋدارىلىپ- توڭكەرىلىپ تۇرعاندىقتان، جوسپارلاعان بيىككە جەتە المادىق. اسقار دا كورگەندى ازامات رەتىندە ۇرىس- كەرىسكە ارالاسپاي، ءۇنسىز عانا ءبارىن تاستاپ، شەتكە شىعا بەردى.
50 جاسقا تولىپ، بار عۇمىرىن ارناعان فۋتبولىنان اسقاردىڭ ساياقتانىپ، شەت جۇرگەنى جانىما باتادى. كەزىندە ۆاحيد ماسۋدوۆ، قۇربان بەرديەۆتەرمەن ءبىر كوماندادا يىق تىرەستىرىپ بىرگە ويناعان اسقار جاتتىقتىرۋشىلىق ونەردى دە سولاردان ۇيرەندى. اسىرەسە، ول ءوزىن قۇربان بەرديەۆتەن ءتالىم العان باپكەر سانايدى. ال العاشقى جاتتىقتىرۋشىلىق جولىن 1999 -جىلى دميتريي وگايمەن بىرگە باستاپ، تاپجىلماي ون جىل قىزىلجاردا قىزمەت ەتتى. ودان سوڭ قاسكەلەڭدەگى "سۇڭقار" كومانداسىنا باس باپكەر بوپ تاعايىندالدى. ودان ءارى "جەتىسۋ".. .
- مەن فۋتبول ويناعان جىلدارى نە بولمادى قوعامدا؟ - دەپ ەسكە الادى اسقار - بۇكىل حالىقتىڭ سۇيىكتى كومانداسى بولعان "قايراتتى" دا ەكىگە جارىپ، ماسقارا بولدىق قوي. ءبىز حالىقتىق "قايرات" جاعىندا قالدىق. اقىرى ءبىز جەڭىپ، ەكى "قايراتتى" بىرىكتىردىك!
جۇرەكتە ەلگە، ۇلتقا دەگەن وت لاۋلاپ، "نامىس" ۇلتتىق كاسىپقوي فۋتبول كلۋبىن قۇرعان جىلدار جادىمىزدا سايراپ تۇر. "نامىسقا" دەمەۋشى بولعان جاندار قاتارىندا اسقاردىڭ ءوزى, اكەسى سەيداحمەت، ءىنىسى نۇرلانداردىڭ ەسىمى جارقىراپ تۇردى ۇنەمى. كەزدەسە قالسا، "نامىس" كلۋبىنىڭ ەرتەڭى جايلى تولعانىپ، كلۋبقا قابىلدانعان نۇربول جۇماسقاليەۆ، ايدار كۇمىسبەكوۆ، دياس كەمالوۆ، مۇرات تىلەشوۆتەردىڭ تالانتتى جاستار ەكەندىگىن اڭگىمەلەپ، ولاردىڭ ەل فۋتبولىنىڭ ەرتەڭى بولاتىنىنا ءشۇباسىز سەندى. سولاي بولدى دا.
"ءبىز بۇگىن قانداي ەرلىك جاساساق تا ونىڭ ناتيجەسىندە ۇلتىمىزدىڭ ءبىر شارۋاسى شەشىلىپ جاتۋى قاجەت"، - دەيدى اسقار باسالقى ازامات بولعانىن ءبىلدىرىپ. "ەلىنە، ۇلتىنا قىزمەت ەتپەگەن جاننىڭ بار توككەن تەرى بەكەر!". وسى سوزدەن- اق كەشە عانا دوپ قۋعان جىگىتتىڭ بۇگىندە ۇلت ۋىقتارىنىڭ ءبىرى بولۋعا جاراپ قالعانىن قالتقىسىز سەزىنۋگە بولادى.
ءجۇز جاسا، قازاق فۋتبولىنىڭ كەشەگى قارلىعاشى، بۇگىنگى قارا نارى! ەل فۋتبولىنىڭ ەڭكەيگەن ەڭسەسى تىكتەلۋى ءۇشىن وزىڭدەي ءور مىنەزدى ازاماتتاردىڭ جۇرەكتىلىگى, نامىسشىلدىعى ءھام قاجىر- قايراتى كەرەك!
نەسىپ ءجۇنىسباي ۇلى، جۋرناليست، جازۋشى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى,
الماتى قالاسى.
«جاس الاش»
