بابالار ءسوزى: اعىباي كەسكەن قۇمبەل
بۇل جوبا اياسىندا «بابالار ءسوزى»، «قازاق حاندارى»، «ەجەلگى قالالار تاريحى»، «حالىق قازىناسى» قاتارلى جاڭا ايدارلار اشىلدى.
«بابالار ءسوزى» ايدارى نەگىزىنە «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى اياسىندا شىققان 100 تومدىق اۋىز ادەبيەتىنىڭ جىر-تولعاۋلارى، قيسسا-داستاندار، ءسوز ۇستاعان شەشەندەر مەن بيلەرىمىزدەن قالعان ناقىلدار، تاريحي جادىگەرلەر الىندى.
«قازاق حاندارى» ايدارىندا تاريحىمىزدا ەلىنە قورعان بولعان حانداردىڭ ءومىرى تۋرالى دەرەكتەر بەرىلەدى. ال «ەجەلگى قالالار تاريحى» ايدارىنا قازاق دالاسىنداعى وركەنيەتتىڭ ورداسى بولعان كونە قالالاردىڭ تاريحى تۋرالى جازبالار جاريالانادى.
«حالىق قازىناسى» ايدارى بويىنشا، قازاقستانداعى تاريحي، مادەني ەسكەرتكىشتەر، قازاق حالقىنىڭ سالت-داستۇرلەرى، قولونەر، قارۋ-جاراقتارى تۋرالى ماعلۇماتتار بەرىلمەك. جوبا ماتەريالدارى قازاق تىلىندە (قازاقشا جانە توتە جازۋمەن) اگەنتتىك سايتىندا جاريالانادى.
***
كەنەسارى، ناۋرىزباي، قولباسشى اعىباي باتىر قىرعىزدارمەن بولعان سوعىستىڭ ءبىر كەزەڭىندە الاتاۋدان اعىپ ىستىق كولگە قۇياتىن قۇمبەل وزەنىندە كەزدەسىپتى.
وزەننىڭ اعىسىنىڭ قاتتىلىعى تاستاردى دومالاتىپ اعىزادى ەكەن، ەش وتكەل بەرمەپتى. سوندا اعىباي باتىر: «وي، ارعىندار! سەندەر ءاۋپ دەسەڭدەر الاتاۋدى دا قۇلاتاسىڭدار، اتتارىڭنان ءتۇسىپ، قارۋ-جاراقتارىڭدى ءبىر جەرگە ءۇيىپ، وزەندى اعىسىنان تاس تاستاپ، بوگەڭدەر»، - دەپتى. سودان باستاپ سول جەر «اعىباي كەسكەن قۇمبەل» دەپ اتالىپتى.
