اكۋلا تۋرالى قىزىقتى دەرەكتەر

استانا. قازاقپارات - 1. ەڭ العاشقى اكۋلالار وسىدان 400 ميلليون جىل بۇرىن پايدا بولعان. ول كەزدە دينوزاۆرلار دا بولماعان دەگەن دەرەك بار.
None
None

2. وقىمىستىلار ولاردى جەر شارىنداعى بارلىق مۇحيتتاردان كەزدەستىرگەنىن ايتادى.

3. اكۋلا شەمىرشەكتى بالىقتار توبىنا جاتادى. ويتكەنى دەنەسى تولىقتاي شەمىرشەكتەن قۇرالعان.

4. بۇل جىرتقىش تۋرالى العاشقى دەرەكتەردى «تاريح اتاسى» دەپ تانىلعان گەرودوت جازبالارىنان (484-425 ج. ج. ) كەزدەستىرۋگە بولادى.

5. ادامدار ەگەۋقۇم قاعازىن (ناجداچنايا بۋماگا) ويلاپ تابۋ ءۇشىن «شاگرەن» اتالاتىن اكۋلانىڭ قالىڭ تەرىسىن پايدالانعان. ال جاپون اسكەرلەرى بۇل تەرىمەن قىلىش سابىن قاپتاعان. سوندا قىلىشتارى ۇستاعانعا ىڭعايلى ءارى قولدان تايىپ كەتپەيتىن بولعان.

6. كەيبىر بالىقشىلار اكۋلالاردى اۋلاپ، سورپا جاساۋ ءۇشىن جۇزبەقاناتتارىن كەسىپ الىپ، قايتادان تەڭىزگە لاقتىرىپ جىبەرەدى ەكەن. الايدا ولار ودان كەيىن جۇزە دە الماي، دەم الا دا الماي، اقىر سوڭىندا ءولىپ قالاتىن بولعان.

7. ولاردىڭ 40-45 ءتىسى بار. جانىندا الماستىرۋ ءۇشىن تاعى بىرنەشەۋى تۇرادى ەكەن. تىستەرى ءتۇسىپ، نەمەسە سىنىپ قالعان جاعدايدا قايتادان قالىپقا كەلتىرۋ ءۇشىن اكۋلاعا نەبارى ءبىر كۇن جەتكىلىكتى. ولار ءوز ومىرىندە وتىز تىسكە دەيىن الماستىرا الادى. ءبىراق جاڭا تىستەرى ەسكىسىنەن ۇلكەندەۋ بولادى. سوندىقتان بۇل جىرتقىشتار قورقىنىشتى كورىنەدى.

8. «اكۋلا» دەگەن ءسوزدى اعىلشىن تىلىندە ەڭ العاش رەت 1569 -جىلى قولدانعان. ال وعان دەيىن اعىلشىن بالىقشىلارى مەن تەڭىزشىلەرى ونى «تەڭىز قاسقىرى» نەمەسە يسپانشا «tiburon» دەپ اتاعان.

9. پورتۋگالدىق اكۋلالار 3,5 كيلومەتر سۋ تۇبىندە ءومىر سۇرەدى ەكەن. الايدا ولاردىڭ ادامعا شابۋىلىنىڭ باسىم كوپشىلىگى 1-2 مەتر تەرەڭدىكتە بولعان.

10. ولار شابۋىل جاساماستان بۇرىن مىندەتتى تۇردە ەسكەرتپە بەلگىلەرىن بەرەدى. مىسالى: سۋ بەتىنە ارقاسىن شىعارادى جانە باسىن كوتەرەدى.

11. اكۋلالار شابۋىلىنا قاراعاندا، نايزاعاي سوققىسىنان نەمەسە ارا شاققانىنان ولەتىن ادامداردىڭ سانى كوپ. بۇل الىپ بالىقتىڭ شابۋىلىنان الەم بويىنشا ءبىر جىلدا 30 شاقتى ادام ومىرىمەن قوش ايتىسادى. ولاردىڭ كوبىسى سولتۇستىك امەريكا (فلوريدا مەن گاۆاي) ، اۆستاراليا جانە وڭتۇستىك افريكا جاعالاۋلارىندا تىركەلگەن.

12. جىلىنا 100 ميلليوننان استام اكۋلا ولتىرىلەدى. ونىڭ تىستەرىن ءتۇرلى زەرگەرلىك بۇيىمدارعا، باۋىرىن بەتكە جاعاتىن ءيىس ماي جاساۋعا، ال جۇزبەقاناتتارىن جوعارىدا ايتقانىمىزداي سورپا ازىرلەۋگە قولدانادى ەكەن.

 massaget.kz

سوڭعى جاڭالىقتار