ءۇش ءبيدىڭ كوڭىل ايتۋى
باعانالىنىڭ ءتورت بوساعاسىنىڭ ءبىرى اتانعان ساندىباي ءبيدىڭ بالاسى. ءوز زامانىندا ول ورىس بيلەۋشىلەرىمەن دە، ۇلت- ازاتتىق قوزعالىسىن باسقارعان كەنەسارى حانمەن دە ءتىل تابىسىپ، جاقسى ديپلوماتيالىق قارىم- قاتىناستا بولعان.
بىردە باتىردىڭ بايمەندى دەيتىن بالاسى دۇنيەدەن ءوتىپ، ەردەكەڭ بويىن كوتەرە الماي، جەر باۋىرلاپ جاتىپ قالادى. ەردەننىڭ ەڭسەسى تۇسكەنى جايلى حابار التى الاشقا تارايدى. سودان باتىرعا كوڭىل ايتۋ ءۇشىن ارعىن شوقاي ءبي، قىپشاق دوسبول داتقا، اتاقتى ءبي باعانالى قارامەڭدە كەلەدى. ۇشەۋى كەلىپ سالەم بەرسە ەردەن سالەم الماق تۇرعوي باسىن كوتەرمەيدى.
سوندا قارامەڭدە ءبي:
ەي، ەردەن، حان ەمەس، قارا ەدىڭ عوي،
قارادان تۋعان نار ەدىڭ عوي،
كەشەگى ساندىبايدىڭ زامانىندا،
مىنا مەن بار ەدىم عوي،
سەن جاپ- جاس بالا ەدىڭ عوي،
ءبىر بالاسى ءۇشىن،
ەردەن ءبۇيتىپ بۇگىلىپ جاتىر دەگەن،
سىرتتان قاراعاندا، ار ەدى عوي، - دەپ ءبىر توقتايدى. ەردەن باسىن كوتەرمەي جاتا بەرەدى. سوندا شوقاي ءبي:
اۋ، شىراعىم، ەردەن!
كەتكەنىڭ بە، كەردەن،
اكەڭ ساندىبايدا ولگەن،
ونى مىنا شوقاي كورگەن،
كوتەر باسىڭدى! - دەيدى. ەردەن بىلق ەتپەيدى. سوندا دوسبول داتقا:
ۋا، ەردەن ولمەسە قايدا كەتتى،
بۇرىنعىنىڭ كارىسى،
پايعامبار، شاديار، ءبارىسى،
ولگەن جان قايتا كەلمەيدى،
ءولىم جولدىڭ ەڭ الىسى،
ەي، ەردەن باسىڭدى كوتەر جەردەن،
قولىڭدى اكەل بەرمەن، - دەيدى. وسى سوزدەن كەيىن ەردەن باسىن كوتەرىپ، ءۇش بيگە قاراپ بىلاي دەپتى:
ولگەن جاندى قايتارام دەپ،
جاتقانىم جوق،
اكەم ساندىبايدا ولگەن،
ونى قولىمنان كومگەم،
ايتىلاتىن ءسوز ايتىلماي،
كەلەتىن سەندەر كەلمەگەن سوڭ،
ناز عىپ جاتقىنىم عوي... - دەگەن ەكەن.
بۇدان كەيىن دوسبول شەشەن ۇشەۋىنىڭ اتىنان:
بارەكەلدى، ەردەنجان،
قادامىڭا نۇر ءبىتسىن،
جاقسى اتان باسقا ۇرسا دا، باقىرمايدى،
جاقسى جىلقى جەتەلەسەڭ تارتىندايدى،
تۋعانىنا ەل قۋاندى،
قويىنا الىپ كور جۇباندى،
بالاڭ شاپاعاتشى بولسىن!- دەيدى.
«نامىس»
