داريعا نازاربايەۆا: ءبىز ادامدارعا پرەزيدەنتتىڭ كىم ەكەنى ءبارىبىر بولاتىن مەملەكەت قۇرساق جاقسى بولار ەدى
Esquire.kz-كە سىلتەمە جاساعان NUR. KZ داريعا نازاربايەۆانىڭ قىزىقتى پىكىردەرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنادى.
...مەن كۇندەلىك جۇرگىزبەيتىنىم ءۇشىن وكىنەمىن.
كۇيەۋگە شىققاننان سوڭ، العاشقى ون جىل ىشىندە ءبىز نە ساياجايعا كوشىپ، نە بولماسا بىرەۋلەردىڭ ۇيىندە تۇرىپ جۇردىك.
عىلىم دوكتورى رەتىندە بەن لادەننىڭ تاريحي تۇلعا ەكەنىن ايتا الامىن.
مەن اتا- انام مەن سىڭلىلەرىمنىڭ جانە قۇربىلارىمنىڭ الدىندا ساحناداعىداي شىن اشىلا المايمىن.
مەن ءالى باي بولماعان كەزىمدە، بايلىق تۋرالى ارمانداپ، بايلىقتىڭ باقىت اكەلەتىنىنە، بارلىق ماسەلەلەردى شەشەتىنىنە سەندىم. قازىر مەن مۇنىڭ ءبارى راسىندا ولاي ەمەس ەكەندىگىن ءتۇسىندىم. مەن سىزدەرگە وسىنى باستان وتكىزۋدى تىلەيمىن.
ءسىز گازەتتە جازىلعانداردىڭ بارلىعى شىندىق دەپ ويلايسىز با؟ اڭعالسىز...
مەنىڭ جاس ءوسپىرىم كەزىمدە-اق انام پورفيري يۆانوۆتىڭ «دەتكاسىن» زەرتتەي باستادى.
ءاربىر اكىم قىزمەتىنەن كەتكەن سوڭ، ولاردىڭ تۋىستارىنا بەرگەن ۇلكەن كولەمدەگى جەرى قالادى.
مەن جاڭالىقتاردا جۇمىس ىستەيتىن قىزمەتكەرلەردى الىپ، سول بازادان جاڭا ارنا اشۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادىم. مەنى سول كەزدە پرەمەر قاجىگەلدين قۇپتاپ، اكەم قارسى شىقتى.
بۇل كۇندەرى بۇرىن كومپيۋتەرسىز قالاي ءومىر سۇرگەنىمدى ەلەستەتە المايمىن. كەيدە ماعان اتى- ءجونىمدى قولمەن جازۋدىڭ ءوزى قيىن. قيسىق- قيسىق بولىپ شىعادى.
مونسەرت كابالە - مەنىڭ كۋميرىم. كۋميرلەرمەن بىرگە ءان ايتپايدى، ونى قۇرمەتتەپ وتەدى. سول ءۇشىن مەن بۇل تۋرالى ارماندامايمىن.
بىردە بىزدە كۇلكىلى وقيعا بولدى. كەشكى اس كەزىندە انام قاردا جالاڭاياق ءجۇرۋدىڭ وتە پايدالى ەكەنىن ايتتى. تاڭەرتەڭگىسىن مەن اكەمنىڭ ەرتەرەك تۇرىپ، دالادا قار ۇستىمەن جالاڭاياق ءجۇرىپ، ۇيگە جۇگىرىپ كەلگەنىن كوردىم. ول ۇيگە كەلدى دە، ءوزىنىڭ ىزدەرىنە قاراپ تۇردى. سول كەزدە ونىڭ باسىندا: «مۇنى شىنىمەن دە مەن ىستەدىم بە؟» دەگەن وي بولعان شىعار.
ماعان مەنىڭ ۇلكەن ۇلىم ءنۇرالىنى مارات سافينعا ۇقسايدى دەپ ءجيى ايتادى. ەندى مەن ءسافيندى جاقسى كورەمىن.
ءبىر كەزدەرى مەن اكىم بولۋدى ارماندادىم. وبلىس اكىمى ەمەس، قانداي ءبىر دامىماي جاتقان اۋدانعا اكىم بولسام دەدىم. مەن ءتىپتى، شەشىم قابىلداپ، حراپۋنوۆتان وسىنداي اۋدان سۇراعانمىن دا...
ول كەيبىر سۇراقتارعا بايلانىستى سىندى قابىلدامايدى. «سەن مۇنى ءتۇسىنۋ ءۇشىن تىم جاسسىڭ»، - دەيدى. بۇل شىعىس ازاماتىنا ءتان جاۋاپ. ءبىراق ول بىرەۋلەردىڭ باسقا دا پىكىرى بولاتىنىمەن كەلىسەدى (اكەسى تۋرالى).
ساعات 9:00 دەن 18:00 گە دەيىن مەن پارلامەنت مۇشەسى رەتىندە جۇمىس ىستەيمىن، 18:00 دەن سوڭ ەكى- ءۇش ساعات وپەرا ۇيرەنەمىن، وسىدان سوڭ ءوز بالالارىممەن، وكىنىشكە قاراي، وتە از ۋاقىت وتكىزەمىن.
يسلام، دەموكراتيا جانە دامۋدىڭ ءبىر- بىرىنە ساي ەكەنىنە سەنىمدىمىن.
كەي كەزدە الدانىپ قالعان وڭايىراق.
مەن فيلمدى DVD ارقىلى ۇيدەن قاراپ شىقتىم. ول كۇلكىلى ءارى اقىماق فيلم. بىرەۋلەر فيلمنىڭ قازاقستاندى مازاق ەتەتىنىن ايتادى. ال ەندى بىرەۋلەر بۇل جەردە سىنعا ۇشىرايتىن امەريكالىقتار دەيدى. مەن بۇدان ءبىرىنشىسىن دە، ەكىنشىسىن دە بايقامادىم. بۇل كوممەرتسيالىق تابىس: كىشكەنتاي بيۋدجەتپەن ميلليونداعان پايدا تاپتى («بورات» فيلمى جايلى).
م گ ۋ- دە مەنىڭ ءبىرىنشى شەت ءتىلىم يتاليان ءتىلى بولدى. مەن ديسسەرتاتسيامدى يتاليانىڭ تاريحى بويىنشا قورعادىم. وكىنىشكە قاراي، مەن جايلاپ ونى ۇمىتىپ بارامىن.
ەكى جىل بويى مەن مۇزدى سۋمەن جۋىنىپ، 42 ساعات بويى اش جۇرەتىنمىن (اناما «اش ءجۇرۋ» دەگەن ءسوز ۇنامايتىن، بۇل ونى «شىدامدىلىق» دەپ اتايتىن).
ماعان راۋشان گۇلى دە، تۇيمەداق تا ۇنايدى.
قايتا قۇرۋ كەزىندە باسپا سوزدە دە، تەلەارنالاردا دا بارلىعى جاعىمسىز اقپارات بولاتىن. ال مەن ەشتەڭە تۇسىنە الماي الەكپىن. سوندا نە جامان؟ مەن ەشتەڭەگە شاعىم ايتاتىنداي جاعدايدا ەمەس ەدىم.
ءبىر رەت قاتتى تۇماۋراتقانىم ەسىمدە. دەنە قىزۋىم جوعارىلاپ كەتتى. ەكى كۇن بويى انام ماعان ەشنارسە ىشكىزىپ- جەگىزبەي، ءاربىر ەكى ساعات سايىن دالاعا شىعارىپ، مۇزدى سۋمەن جۋىندىراتىن. سول كەزدە مەن مۇنى قاتالدىق دەپ ويلايتىنمىن. كەيىن ءبىر ءدارى ىشپەي- اق، مەن قۇلان- تازا ايىعىپ شىقتىم.
مەن ءالى كۇنگە دەيىن باسشىلىق جاساعاندا اكەمنىڭ كەڭەستەرىن تىڭدايمىن. كوپ ۋاقىت بويى سۇراقتى مەن قويامىن، ءبىراق كەي كەزدەرى ءبارى كەرىسىنشە بولاتىنى بار.
ءوزىمنىڭ جەكە سالىق تولەمدەرىمە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايمىن. مەنىڭ جاسىراتىن ەشتەڭەم جوق. ال دەكلاراتسيالار جاريالانبايتىن بولسا، بۇل باسقا شارۋا.
مەن ءبىرىنشى كلاستى اۋىل مەكتەبىندەگى قازاق سىنىبىندا ءبىتىرىپ شىقتىم. نەگىزى، مەنىڭ اتام مەن اجەمنەن العان مەكتەبىم جاقسى.
مەن ءبىرىنشى كەزەكتە قايتىس بولعانداردىڭ جاقىندارى مەن تۋىستارىنا قايعىرىپ كوڭىل ايتامىن. بۇل جەردە مەن ءۇشىن جاعدايدى باقىلاۋسىز جىبەرگەن جاۋاپتى تۇلعالاردىڭ ارەكەتى تۇسىنىكتى. ولار اتالعان ايماقتىڭ ەرەكشەلىكتەرىن ەسكەرمەگەن (جاڭاوزەندەگى جەلتوقسان وقيعاسى تۋرالى).
ءبارى دە وتەدى، تەك شىندىق قالادى.
مەن كىتاپتار مەن گازەتتەردىڭ جويىلىپ كەتپەيتىنىنە سەنەمىن. ەلەكتروندى كىتاپتى ۇناتىپ كەتە المادىم.
قىزىقتى سايكەستىكتى قاراڭىز: ەلدە ساياسي قايتا قۇرۋلار ءپىسىپ- جەتىلگەن كەزدە، قىلمىستىق بۇزاقىلىقتار باستالادى.
مەن بارلىق سىنىپتاستارىم مەن كۋرستاستارىمدى جاتقا بىلەمىن. بارلىعى دا ەسىمدە.
اكەمنىڭ سۇيىكتى قىزى - ءاليا. ال مەن ۇنەمى تومپەشتەي بەرەتىن قىزىمىن. مەن - زولۋشكامىن.
بىزدەگى ءماسليحاتتار تاۋەلسىز ەمەس، ولار اكىمدەرگە باعىنىشتى. ولار بيۋدجەتكە كەز كەلگەن وزگەرىستى ەنگىزە بەرەدى.
ءاربىر ەلدەگى ۇلتتىق ارنا ولاردىڭ پاسپورتى سەكىلدى.
مەنىڭ اكەم نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەل پرەزيدەنتى. الايدا، ەلدى باسقاراتىن ءبىزدىڭ وتباسى ەمەس، اكەم عانا. ءبىزدى بەلسەندى وتباسى دەپ ايتقان دۇرىسىراق.
اۋەجايدا بالامەن وتىرىپ، ۇشاق كۇتۋدىڭ نە ەكەنىن جاقسى بىلەمىن.
مەن قاراعاندىداعى جيھاز سالونىندا شەبەرلىگىمدى شىڭداعانمىن. كەزىندە ءبىزدى وسىعان دا ۇيرەتتى.
ەموتسيا ەشقاشان دا دۇرىس شەشىم قابىلداتقان ەمەس.
مەنى كونسەرۆانتوريانىڭ 4 -كۋرس ستۋدەنتىنە جاراپ قالادى دەپ ايتادى.
مەن ءوزىنىڭ نانىمى تۋرالى كوپ سويلەيتىن ادامعا سەنە بەرمەيمىن.
مەن ۋاقىت وتكەن سايىن بالالاردى مۇگەدەك بالالاردىڭ ينتەرناتىنا ەكسكۋرسياعا اپارعان ءجون دەپ ويلايمىن. ولار مۇنىڭ ءبارىن كورسىن.
يەسىز يتتەردى ولتىرۋگە بولمايدى.
مەن مىقتى پرەزيدەنتتىك بيلىك ەلىمىزدىڭ تۇراقتىلىعى مەن دەموكراتيالىق دامۋى ءۇشىن باستى كەپىل ەكەنىن نىق سەنەمىن.
ءيا، 11 -قىركۇيەك كۇنى مەن بۇكىلالەمدىك ساۋدا ورتالىعىن جارىپ وتكەن ۇشاقتى ايداپ اكەتتىم. ەندى مەنىڭ اتىم ۋسامۋشكا.
مەن قاراپايىم جۇمىسشىلاردىڭ وتباسىندا ءوستىم. مەنىڭ اكەم دومنا پەشىندە كورىكشى بولسا، اتام كەدەي قويشىنىڭ وتباسىنان.
بۇل وقيعا مەنىڭ ءومىرىمدى وزگەرتتى. ۇتىلماعان تەك ءبىزدىڭ جۋرناليستيكانىڭ كەيبىر بولىگى عانا. كەيبىر باسىلىمدار وسى سەنساتسيا ارقىلى تيراجىن كوبەيتىپ الدى (راحات اليەۆپەن اجىراسۋى تۋرالى).
ءبىز كەزدەسپەيمىز.
مەن باسقا ومىردە باسقاشا ءومىر سۇرەر ەدىم.
مەن ومىرىمدە اناشانىڭ ءيسى قالاي بولاتىنىن كورۋگە ۇمتىلعان ەمەسپىن.
مەن بۇعان قاتتى شاتتانىپ وتىرعانىم جوق، بىلۋىمشە، اكەم دە بۇعان ماساتتانعان ەمەس (قازاقستان پرەزيدەنتىنە قويىلعان ەسكەرتكىش تۋرالى)
مەن كونسەرۆاتوريانى بىتىرمەگەنىم ءۇشىن جانە كوپتەگەن كىتاپ جازباعانىم ءۇشىن وكىنەمىن.
ەگەر ءبىز ادامدارعا پرەزيدەنتتىڭ كىم ەكەنى ءبارىبىر بولاتىن مەملەكەت قۇرساق جاقسى بولار ەدى. ويتكەنى، بۇل پرەزيدەنتتىڭ تىنىشتىعىنا كەدەرگى كەلتىرمەۋشى ەدى.
مەن سپورتتىق قىز ەمەسپىن.
دەرەككوز: NUR. KZ
