گەرمانيا شەنگەن وداعىنان شىعۋى مۇمكىن ەكەنىن حابارلادى

 استانا. قازاقپارات - گەرمانيا بيلىگى شەنگەن ايماعىنان شىعۋ تۋرالى ويلاستىرىپ جاتقانى بەلگىلى بولدى. بۇل تۋرالى گ ف ر ىشكى ىستەر ءمينيسترى توماس دە مەزەر ءمالىم ەتتى،
None
None

دەپ جازادى «بي- بي- سي» اگەنتتىگى.

مينيستر مالىمدەمەسىن وتە ساقتىقپەن وقىدى. ول: «شەنگەن ساقتالادى دەپ ۇمىتتەنەمىن. ەۋروپا ورتالىعىندا بولعاندىقتان، ونى قولدايمىز. بۇل ءبىز ءۇشىن ۇلكەن ارتىقشىلىق» ، - دەدى. الايدا مەزەر  ە و مۇشەلەرىنىڭ بارلىعى بىردەي شەكارادان ۆيزاسىز ءوتۋ تالابىن دۇرىس ورىنداماي وتىرعانىن قاداپ ايتتى.

«بۇلاي بولعانىن قالامايمىز، الايدا گەرمانيا ەگەر زاڭ بۇزىلا بەرەتىن بولسا، ءوز ۇستانىمىن بىلدىرەدى. شەنگەن ايماعىنىڭ تارقاپ كەتۋىن جوققا شىعارا المايمىن» ، - دەپ جاۋاپ بەردى ساياساتكەر جۋرناليستەردىڭ ساۋالىنا.

***

شەنگەن ايماعى، 1985 -جىلى شەنگەن قالاسىندا (ليۋكسەمبۋرگ) كەلىسىم جاسالدى . وسى كەلىسىم بويىنشا ەۋروپانىڭ 26 مەملەكەتى اتتاس كەلىسىمگە قول قويىپ، كوليتسياعا بىرىكتى. حالىقارالىق ساياحات كەزىندە شەنگەن ايماعى ءبىرتۇتاس مەملەكەت ءتارىزدى. شەكارالىق تەكسەرىس ايماققا كىرگەن جانە شىققان كەزدە عانا، ايماققا كىرەتىن مەملەكەتەدىڭ بىرەگەي سىرتقى شەگىندە جۇرگىزىلەدى، ال ايماق ىشىندە شەكارالىق باقىلاۋ تولىعىمەن الىنىپ تاستالعان.

باستاپقى كەزدە شەنگەن ايماعىنىڭ نورماتيۆتىك- قۇقىقتىق بازاسى ەۋروپالىق وداقتان بولەك بولدى.1999 -جىلى امستەردام كەلىسىمى كۇشىنە كىرگەسىن، ءبىرتۇتاس زاڭ شىعارۋشىلىق بىرلەستىككە جۇيەلەندى.

 رەسمي تۇردە شەنگەن ايماعىنا ەۋروپالىق وداققا كىرمەيتىن ءتورت مەملەكەت كىرەدى ولار: يسلانديا، نورۆەگيا، شۆەيتساريا جانە ليحتەنشتەين، ودان باسقا دە- فاكتو - موناكو، سان- مارينو جانە ۆاتيكان سياقتى ەۆرو وداققا كىرمەيتىن ميكرو مەملەكەتتەردە بار. ودان باسقا تاعى ءبىر مەملەكەتتە اندوررادا شەنگەن ايماعىنىڭ مەملەكەتتەرىمەن ىشكى شەكارالىق باقىلاۋ جوق ەۋروپالىق وداقتىڭ بارلىق مەملەكەتتەرى ۇلى بريتانيا مەن يرلانديادان باسقا شەنگەن ايماعىنا كىرۋگە مىندەتتەمە الدى. كازىرگى كەزدە ايماقتىڭ اۋماعى 4312099 شارشى كيلومەتر قۇرايدى، وندا 400 ميلليون ادام تۇرادى.

فوتو: Shutterstock

سوڭعى جاڭالىقتار