الەمدەگى ەڭ كونە بيرجا

استانا. قازاقپارات - وتكەن اپتانىڭ قورىتىندىسى بويىنشا، بەلگيانىڭ اكسيالار نارىعى كەرى كەتىپ، كەمىگەن ناتيجە كورسەتىپ تۇر.

بريۋسسەلدىك قور بيرجاسىنىڭ جابىلۋ ساتىندە BEL 20 يندەكسى شامامەن 1,5 پايىزعا تومەندەگەن.

نەگىزىندە ساۋدا جانە تاۋار بيرجالارى قور بيرجاسىنان الدەقايدا بۇرىن پايدا بولعانى بەلگىلى. نارىقتىق ەكونوميكا، كولىك جانە زاماناۋي بايلانىس قۇرالدارى دامي تۇسكەن سايىن تاۋار بيرجالارىنىڭ دا سانى ازايا باستادى.

ءوسىپ- وركەندەگەن كەزدەرى بيرجادا تاۋاردىڭ 200 دەن استام ءتۇرى ساۋدالاناتىن. الايدا العاشقى اكتسيالار پايدا بولىپ، قور نارىعى دامىعان شاقتا بۇل كورسەتكىش ەكى ەسەگە كەمىپ كەتتى. رەسمي دەرەك بويىنشا، الەمدەگى ەڭ العاشقى ساۋدا بيرجاسىنىڭ رەسمي عيماراتى 1531 -جىلى انتۆەرپەندە بوي كوتەرگەن دەسەدى.

دەگەنمەن مۇنداي ساۋدا الاڭداردىڭ ەڭ العاشقىسى ودان دا ەرتەرەك، 1393 -جىلى بەلگيانىڭ بريۋگگە قالاسىندا پايدا بولعان ەكەن. ونىڭ يەسى ۆان دەر بۋرس فلورەنتسيا مەن گەنۋيانىڭ الىپ ساۋدا ورتالىقتارىنان كەلگەن قوناقتار ءۇشىن كەلىسىم جۇرگىزۋگە قولايلى جاعداي جاساپ وتىرىپتى.

بۇل عيماراتتا قىزمەتكەرلەرگە ارنالعان كەڭ زالدار، سەيفتەر مەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋگە ارنالعان جەكە بولمەلەر دە بولعان. عيماراتتىڭ ماڭدايشاسىندا ساۋداگەرلەردىڭ ءال- اۋقاتىن اڭعارتاتىن 3 ءامياننىڭ تاڭباسى ءالى كۇنگە دەيىن ءىلۋلى تۇر.

ال بريۋسسەلدىڭ قور بيرجاسىن 1801 -جىلى ناپولەون قۇرعان ەكەن. ءبىر قاراعاندا ءزاۋلىم سارايعا ۇقساس نىسان بەلگيا استاناسىنىڭ بەتكە تۇتار بەدەلدى ورىندارىنىڭ قاتارىنا جاتادى. ول 2000 -جىلدىڭ باسىندا پاريج بەن امستەردامنىڭ قور بيرجالارىمەن بىرىگىپ، ەڭ العاشقى پانەۋروپالىق بيرجاعا اينالدى.

مامىردىڭ اياعىندا بريۋسسەلدىڭ قور بيرجاسى شاھاردىڭ قازىرگى زامانعى قارجى ورتالىعىنىڭ بىرىنە كوشكەن. ونىڭ بىرنەشە نەگىزگى يندەكسى بار. اراسىندا ەڭ بەلگىلىسى -  BEL 20 يندەكسى.

ۆينسەنت ۆان دەسسەل، Euronext Brussels بيرجاسىنىڭ باس ديرەكتورى:

- بۇل يندەكس نارىقتاعى بەلگيالىق ەڭ ءىرى 20 كومپانيا اكتسيالارى باعامىنىڭ وزگەرىسىن بىلدىرەدى. قۇندى قاعازدار نارىقتىق كاپيتالعا سايكەس ولشەنىپ وتىرادى. بۇكىل الەمگە تانىمال بۇل قور الاڭىندا بۇگىندە 150 گە جۋىق كومپانيانىڭ اكسيالارى اينالىمعا تۇسەدى. نەگىزىنەن بۇل -  جەرگىلىكتى ءىرى كورپوراتسيالار، ونىڭ تەك بەستەن ءبىر بولىگى عانا -  شەتەلدىك. ورتاق نارىقتىڭ كاپيتالداندىرۋ كولەمى -  شامامەن 400 ميلليارد ەۋرو. جاھاندىق ەكونوميكالىق داعدارىسقا قاراماستان، بۇل سالاعا قارجى سالۋشىلاردىڭ سانى ارتا تۇسپەسە، ازايار ءتۇرى جوق. توم سيمونس، قارجى نارىعىنىڭ مامانى:

- بريۋسسەلدىڭ قور نارىعىنداعى جاعدايدى سارالاي كەلە، داعدارىستىڭ بەتى قايتا باستاعانىن باعامداۋعا بولادى. BEL 20 يندەكسى داعدارىسقا دەيىنگى، ياعني، 2008 -جىلعى دەڭگەيىندە تۇر. بيرجاداعى ساۋدا- ساتتىق كولەمى بويىنشا كورپوراتيۆتىك سەكتوردىڭ ۇزدىك بەستىگى الەمدىك ينۆەستورلار اراسىندا اسا تانىمال ەكەنىن اتاپ وتكەن ءجون.

وعان دەلتا للويد قارجى توبى، الەمگە ايگىلى سۋسىندار شىعاراتىن Anheuser- Busch InBev اتتى الىپ كومپانيا، بانكتىك، ونەركاسىپتىك جانە تاۋ- كەن قازۋشى كاسىپورىندار كىرەدى. ولاردىڭ اكسيالارىن ساتىپ الۋ ينۆەستيتسيالىق قورجىندى ءارتاراپتاندىرۋعا جول اشادى. مامانداردىڭ پىكىرىنشە، بۇل وسى سالانىڭ جىلىگىن شاعىپ، مايىن ىشكەن ويىنشىلارمەن قاتار، قور نارىعىنا العاش قادام جاساعان جاندار ءۇشىن دە ءتيىمدى.

www.24.kz