ەلىمىزدەگى حايۋاناتتار باعى قايتا جاڭعىرتىلۋدا

استانا. قازاقپارات-  كۇن جىلىنىپ، بالالار جازعى دەمالىسقا شىققان كەزەڭىندە حالىقتىڭ كوپ كەلەتىن ورىنداردىڭ ءبىرى -  حايۋاناتتار باعى. ۋاقىت تالابىنا ساي قايتا جاڭعىرتىلىپ جاتقان باقتاردا اڭ- قۇستاردىڭ تۇرلەرى دە كوبەيىپ كەلەدى.

الماتى حايۋاناتتار باعىندا بۇگىندە كەلۋشىلەر كوپ. قىزىل كىتاپقا ەنگەن تيان- شان قوڭىر ايۋىنىڭ ەگىز قونجىقتارىنا جۋىردا 5 اي تولادى. «مۇندا سوڭعى 36 جىلدا ايۋ تولدەمەگەن، سوندىقتان بۇل ەرەكشە وقيعا»، - دەيدى قىزمەتكەرلەر.

 ال جاپون ماكاگىنىڭ بالاسىنىڭ ومىرگە كەلگەنىنە ەكى اي بولىپتى. ءبىراق وسى ۋاقىتقا دەيىن اناسى بالاسىنا ءتىرى جاندى جاقىنداتپاعان. كىشكەنتاي مايمىلدىڭ ەسىمى - جاك. ال 7 - مامىر كۇنى دۇنيەگە كەلگەن زەبرگە الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى حالىق داۋىس بەرىپ، چەريتا دەگەن ات لايىق دەپ تاۋىپتى. ونىڭ اناسى چەح حايۋاناتتار باعىنان اكەلىنسە، اكەسى سوناۋ دات جەرىن مەكەندەگەن.

سيىر مەن قوداستىڭ شاعىلىسۋىنان ومىرگە كەلگەن حايناك ءبىر قاراعاندا بۇزاۋعا ۇقسايدى. ءبىراق ونىڭ تەرىسى وزگەشە جانە ءمۇيىزى جوق. ول اۋىر جۇك تاسىمالداۋعا ءتوزىمدى ەكەن. جانۋارلار باعىنا جىل سايىن شاشامەن 20 اڭ مەن قۇستى حالىقتىڭ ءوزى اكەلىپ بەرەدى ەكەن.

ءسابيت ايتبايەۆ، الماتى حايۋاناتتار باعىنىڭ مال دارىگەرى:

- سىرتتان كەلگەن جانۋارلاردى ءبىز مىندەتتى تۇردە 30 كۇندىك كارانتينگە قويامىز. ولاردىڭ اۋرۋىن تەكسەرەمىز، ەشقانداي كلينيكالىق وزگەرىستەرى جوق پا جانە قۇجاتتارىن دا كورەمىز.

حايۋاناتتار باعىنىڭ قىزمەتكەرى الەكساندر گۋرنيەۆ  ۋى الىنباعان ءۇندى ءابجىلانىن قولعا ۇيرەتكەن. قوعام ءۇشىن وتە قاۋىپتى بولعاندىقتان، ونىڭ قيمىلدارى كەلۋشىلەرگە كورسەتىلمەيدى. دەگەنمەن 1- ماۋسىمنان باستاپ باسقا دا قاۋىپسىز جان- جانۋارلاردى قورەكتەندىرىپ، ءتىپتى ۇستاپ كورۋگە بولادى.

 شىمكەنتتەگى حايۋاناتتار باعىنداعى جاڭالىق، ءبىر قۇرلىقتىڭ جانۋارلارى ەندى بىرگە، ءبىر ۇلكەن ۆولەردە جۇرەتىن بولادى. ول ءۇشىن 30 گەكتار اۋماقتى الىپ جاتقان باقتا قايتا جاڭعىرتۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. قۇرىلعانىنا 35 جىل بولعان زووباقتا قازىر جان- جانۋارلاردىڭ 195 ءتۇرى بار.

ماماندار: «ەركىن جۇرگەن اڭ تەز كوبەيەدى، ءارى اۋىرمايتىن بولادى»، - دەيدى. كەلۋشىلەر ءۇشىن ىڭعايلىسى، ەگەر كەرىك پەن انتيلوپانى كورگىڭىز كەلسە افريكا اڭدارىنىڭ الاڭىنا باراسىز، ال ياگۋاردى امەريكا قۇرلىعىنا ارنالعان ۆولەردە كورەسىز.

لاتيفشا اليەۆ، شىمكەنت حايۋاناتتار باعى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى:

-  قىزىقتاۋعا كەلگەن ادامدار ءۇشىن بيىك جەردەن ارنايى ورىن جاسالادى. سوندا ءبارى الاقانداعىداي كورىنەدى. ىشىنە بەگەموت، زەبرا، كەرىك پەن انتيلوپانىڭ بىرنەشە ءتۇرىن جىبەرەمىز.

ورالداعى وبلىستىق ەكولوگيالىق- بيولوگيالىق ورتالىقتىڭ حايۋاناتتارى دا كوبەيىپ جاتىر. حايۋاناتتار باعىندا اڭ پاتشاسى ارىستان بولماعانىمەن، بۇل جەردى قوڭىر ايۋ، قاسقىر، تۇلكى، جىلقى، تۇيە مەن ءىرىلى- ۇساقتى سيرەك كەزدەسەتىن اڭ- قۇستار مەكەندەيدى. بۇگىن مۇندا «ديابەت» ورتالىعىنداعى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالالار تەگىن ارالاپ قايتتى. «مۇنداي ناۋقاس بالالار ءۇشىن حايۋاناتتار باعى تاپتىرماس دەمالىس ورنى»، - دەيدى ماماندار.

www.khabar.kz