قىتاي «قوشقار مەن تەكە» مۋلتفيلمىنە قىزىعۋشىلىق تانىتۋدا
تاياۋ كۇندەرى قىتايدىڭ حاڭجۋ قالاسىندا وتكەن ءدۇبىرلى انيماتسيالىق فيلمدەر فەستيۆالىنەن وڭتۇستىك قازاقستاندىق «ساق» كينوستۋدياسى تۇسىرگەن «قوشقار مەن تەكە» انيماتسيالىق فيلمى «وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ» جانە «ۇلتتىق ەرەكشەلىك» دەگەن ەكى بىردەي نوميناتسيانى يەمدەنىپ قايتتى. فەستيۆالدىڭ اۋقىمدىلىعى تاڭداي قاقتىرادى. بۇل فەستيۆالعا 45 ەلدەن 800 دەن اسا ستۋديالار قاتىسقان.
- وسىدان ءبىر جارىم ايداي ۋاقىت بۇرىن كينوستۋديامىزعا قىتايدىڭ شىعىسىندا ورنالاسقان حاڭجۋ قالاسىنان انيماتسيالىق فەستيۆال وتەدى دەگەن حابار كەلىپ جەتكەن بولاتىن. قىتاي ەلىنىڭ قاي سالادا بولماسىن نارىعى تىعىز ەكەنىنەن حاباردارمىز. وندا مىڭداعان انيماتسيالىق ستۋديالار جىل سايىن بىرنەشە مىڭ تۋىندىلار شىعارىپ جاتقانىن تالاي ساپارلارىمىزدا كوزىمىزبەن كورگەنبىز. سول سەبەپتى، قۇلشىنا قويمادىق. ءبىراق، ۇسىنىس كەلگەن سوڭ باعىمىزدى سىناۋعا بەل بايلادىق، - دەيدى انيماتسيالىق كارتينانىڭ پروديۋسەرى ءارى سەناري اۆتورى باقىتجان قۇلجاباي.
وسىلايشا، ءبىزدىڭ انيماتورلار ءوز ەلىمىزدە دە جاقسى پىكىرگە بولەنگەن «قوشقار مەن تەكە» مۋلتفيلىمىن الىپ، بەينەنىڭ استىنا قىتاي تىلىندە تيتر جازعىزىپ، ۇيىمداستىرۋ القاسىنا جىبەرەدى. كوپ ۇزاماي قازاق مۋلتفيلمى فەستيۆالعا قاتىسۋشىلار تىزىمىنە كىرگەنى جونىندە اقپارات كەلدى. ويتكەنى، بۇل فەستيۆالعا قاتىسۋ ءۇشىن بارلىق فيلمدەر ىرىكتەۋدەن وتەدى ەكەن. قىسقاسى، «قوشقار مەن تەكە» مۋلتفيلمى فەستيۆالعا قاتىسۋعا قۇقىق العان رەجيسسەر ءوز كومانداسىمەن اقىلداسىپ، ءتيتردى قىتاي تىلىندەگى دۋبلياجبەن جازۋدى ۇيعارىپتى. سودان تەز ارادا جەرلەستەرىمىز ءۇرىمجى قالاسىنداعى قازاق قانداستارىمىزعا شىعىپ، ونداعى ءوز ارىپتەستەرى - «اباي جولى» ستۋدياسىنىڭ جەتەكشىسى عۇسمان قاجىتاي ارقىلى اۋدارماشىلار تاۋىپ، لايىقتى اكتەرلەردى دايىنداپ، دۋبلياج جاساۋعا كىرىسىپ كەتەدى.
- بۇل ۇلكەن فەستيۆال 28 -ءساۋىر مەن 3 - مامىر ارالىعىندا ءوتتى. ارينە، قىتاي ەلىنىڭ انيماتسيا سالاسىنا اۋدارىپ وتىرعان نازارىنا قاراپ، قاتتى ءتانتى بولدىق. ءتىپتى، ءبىر حاڭجۋ قالاسىنىڭ وزىندە جۇزدەگەن گەكتار جەرگە الىپ- الىپ عيماراتتار سالىپ، انيماتسيالىق ستۋديالاردى تەگىن قونىستاندىرىپ جاتىر. ونىمەن قويماي، بارلىعىن مەملەكەتتىك تاپسىرىس ەسەبىنەن جۇمىسپەن قامتىپ وتىر. ءبىر عانا شارت - مەملەكەت مۇددەسىنە، ۇرپاقتىڭ دۇرىس تاربيەسىنە قىزمەت ەتسەڭ بولدى. ول باسقوسۋدا ۇلكەن مىنبەرلەردەن قىتاي ازاماتتارىنىڭ ايتقان كوپتەگەن سوزدەرى كوڭىلىمىزدەن شىقتى. ونىڭ كوبىسى «انيماتسيا - ساياسات» دەگەنگە سايادى. ولار «بۇگىن ۇرپاق بويىنا نە سىڭىرەمىز، كەلەشەكتە سونى الامىز» دەگەندى تىنباي قايتالايدى.
انيماتسيالىق فەستيۆال اياسىندا كۇندەلىكتى كوپتەگەن ءىس- شارالار قاتارىنان ءجۇرىپ جاتتى. اركىم باعدارلاما بويىنشا كوڭىلى قالاعانىنا بارىپ، تاماشالاپ جۇردىك. فەستيۆالدىڭ اۋقىمدىلىعى تاڭداي قاقتىرادى. بۇل جولى فەستيۆالعا 45 ەلدەن 800 دەن اسا ستۋديالار قاتىسىپ وتىرعانى جونىندە مالىمەت الدىق. ال مامانداردان قۇرالعان قازىلار القاسى فەستيۆالعا ىرىكتەلىپ كەلگەن جۇمىستاردى تاماشالاپ، التىنشى كۇنى قورىتىندىسىن شىعارادى ەكەن. ۇلكەن- ۇلكەن پاۆيلونداردا شاماسى كەلگەندەر ءوز ستۋديالارىنىڭ تانىستىرىلىمدارىن جاساپ، شىعارعان جۇمىستارىن كورسەتىپ جاتتى. فەستيۆالعا كەلگەن كوپتەگەن كومپانيالار وزدەرىنە ۇناعان ستۋديالارمەن سول جەردە- اق ءارتۇرلى باعىتتا تىكەلەي كەلىسىمشارتتار جاساۋعا قول جەتكىزىپ جاتقانىن كوردىك. بۇل فەستيۆالدىڭ وسىنداي دۇرىس ۇيىمداستىرىلعانىنا قىزىقتىق، - دەيدى قازاق پروديۋسەرى.
سونىمەن، التىنشى كۇنى ياعني، فەستيۆالدىڭ سوڭعى كۇنى ءبىزدىڭ انيماتورلار رەسمي جابىلۋ سالتاناتىنا بارادى. سول جەردە «ەڭ جوعارعى سومادا كەلىسىمشارتقا وتىرعان كومپانيالار»، «انيماتسيا ارقىلى بالاعا وقۋ ۇيرەتۋ» ، «انيماتسيا ارقىلى بالاعا تاربيە بەرۋ» ، «كورەرمەندەر كوزايىمىنا اينالعان انيماتسيالىق وبرازدار» ، «انيماتسيالىق سەريال» سياقتى كوپتەگەن نوميناتسيالار بويىنشا ماراپاتتاۋلار ءجۇرىپ جاتتى. ەڭ قىزىعى، ءبىر كەزدە قاسىمىزعا عۇسمان باۋىرىمىز جىلدام كەلىپ، ءبىزدى ساحناعا شاقىرىپ جاتقانىن ايتتى. ءبىز اڭ- تاڭبىز. قىتايشا ءبىر ءسوز ۇقپايمىز. ايتەۋىر ساحناعا شىعىپ، بەرگەن قاعازىن الىپ، ايتقاندارىنا باس يزەپ تۇرمىز. ءبىراق، نە ءۇشىن ەكەنىن ءالى تۇسىنبەيمىز. كەيىن ءتۇسىندىردى. «قوشقار مەن تەكە» انيماتسيالىق فيلمى «وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ» جانە «ۇلتتىق ەرەكشەلىك» دەگەن ەكى بىردەي نوميناتسيانى يەمدەنىپتى، - دەيدى ءبىزدىڭ انيماتورلار.
ارينە، قۋاندىق! كەيىن رەسمي بولىمنەن سوڭ بانكەت زالىندا قىتايدىڭ انيماتسيا سالاسىنىڭ بەلدى ماماندارىنىڭ ءبىرى گۋو دجانگ ەسىمدى كىسىمەن جاقىن تانىستىق. سول كەزدە ول «قوشقار مەن تەكە» مۋلتفيلمىنىڭ يدەياسىنا ماقتاۋ ايتتى. قاراپايىم عانا ەكى جانۋار قوشقار مەن تەكە ارقىلى وتان دەگەن ۇعىمدى بالالاردىڭ ساناسىنا جەڭىل ءسىڭدىرۋ ءادىسىن تابا العانىمىزدى باعالادى. قىتاي انيماتورى «بۇل ءمۋلتفيلمنىڭ مادەني ەرەكشەلىگى بولەك. ونى امەريكا، ەۋروپا، جاپون، قىتاي ەلىنىڭ ەشقايسىسىمەن شاتاستىرا المايسىڭ. بۇل - ورتا ازيا، بۇل - قازاقستان. ويتكەنى، بۇل مۋلتفيلمنەن دالا ءيىسى شىعىپ تۇر» دەگەندى ايتقاندا، كادىمگىدەي تەبىرەنىپ قالدىق. وسى كەزدە ءبىزدى وزگە ەلگە الىپ شىعاتىن كۇش - مادەنيەتىمىز ەكەنىنە تاعى كوز جەتكىزدىك، - دەيدى پروديۋسەر باقىتجان قۇلجاباي. سونىمەن، فەستيۆال سوڭىندا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى «ساق» ستۋدياسى گونكونگ قالاسىنىڭ بەدەلدى ءبىر كينوكومپانياسىمەن بىرىگىپ جۇمىس ىستەۋ تۋرالى رەسمي مەموراندۋمعا قول قويىپ قايتقان.
ايناش ەسالي، «ەگەمەن قازاقستان» . الماتى.