مايداندا مانشۇكپەن كەزدەسكەن ەدىم - ارداگەر قايىرجان بايمەنوۆ

ورال. قازاقپارات - مايداندا ويدا جوقتا قازاقتىڭ باتىر قىزى مانشۇك مامەتوۆامەن كەزدەسكەنىم ءالى جادىمدا.
None
None

بۇل تۋرالى ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى، ورال قالاسىندا تۇراتىن قايىرجان بايمەنوۆ ءمالىم ەتتى.

ءوزىنىڭ ايتۋىنشا، اسكەرگە 1942-جىلى الىنعان. كوپ ۇزاماي مارشال يۆان باگراميان باسقاراتىن ارميا قۇرامىندا جان الىپ، جان بەرىسكەن ۇرىستارعا قاتىسادى. بىردە پسكوۆ وبلىسىنا قاراستى نوۆوسوكولنيكي تۇبىندە مانشۇكپەن ۇشىراسىپ قالادى.

«1943-جىلى اۋىر جاراقات الىپ، گوسپيتالدا ەمدەلىپ شىققاننان كەيىن سوعىسقا قايتا كىردىم. بۇل كەزدە مەن سنايپەرلەر ساپىندا بولاتىنمىن. قاندى جورىق كەزىندە ءبىر تەرەڭ سايدىڭ ىشىمەن كەلە جاتىپ، ءسال مىزعىپ الۋعا توقتاعان ەدىك. ءبىر كەزدە جانىمنان: «باۋىرىم، قازاقپىسىڭ؟!» دەپ ءتىل قاتقان ايەل ادامنىڭ داۋىسى ەستىلدى. وت پەن وقتىڭ ورتاسىندا بۇل نە ىستەپ جۇرگەن ايەل دەگەن وي سانامنان جۇگىرىپ ءوتتى دە، داۋىس شىققان جاققا قاراي جالت بۇرىلدىم. ايەل دەگەنىم ورىمدەي قىز ەكەن. كوزدەرى وتتاي جايناپ تۇر. ۇستىندە گيمناستەركا. اياعىندا كەرزى ەتىك. قاپەلىمدە نە دەرىمدى بىلمەي كىدىرىپ قالدىم.

تەك سودان كەيىن عانا: «ءيا، قازاقپىن»، - دەدىم. «قايدانسىڭ؟» - دەدى ول ەندى. «ورالدانمىن»، - دەدىم مەن بۇل جولى ەش ىركىلمەستەن. «ءتىپتى جاقسى، مەن دە سول جاقتانمىن. وردادا تۋىپ ءوستىم. ەسىمىم - ءمانسيا»، - دەدى ول ماعان جىلى جۇزبەن. ءبىزدىڭ بۇل ءتىل قاتىسۋىمىز ۇزاققا سوزىلمادى. سوعىس جاعدايى ۇزاق اڭگىمەنى كوتەرمەيدى عوي. بۇل مانشۇك مامەتوۆا ەدى.

باتىر قىزبەن سول جۇزدەسۋىم جادىمدا جاتتالىپ قالدى. نەبارى جيىرما ءبىر جاسىندا ەلىن قاھارماندىقپەن قورعاپ، قازا تاپسا دا، قازاق حالقىنىڭ ەرلىگىن بۇكىل الەمگە پاش ەتكەن مانشۇك ەدى عوي ول. ءبىز، مىنە، جەڭىستىڭ 70 جىلدىعىنا دا امان جەتتىك. ەلباسىدان باستاپ جەرگىلىكتى بيلىك، مەكەمە-ۇيىمدار وكىلدەرى قۇرمەت كورسەتۋدە. بارىنە دە ريزامىز»، - دەدى ءوزى دە كەزىندە «ەرلىگى ءۇشىن» مەدالىمەن، وتان سوعىسى وردەنىمەن ماراپاتتالعان مايدانگەر.

اۆتور: ەلجان ەرالى

سوڭعى جاڭالىقتار