ماجىلىستە ق. سۇلتانوۆتىڭ «ەلباسى جانە قازاق مەملەكەتتىگى» اتتى كىتابىنىڭ تۇساۋكەسەر ءراسىمى ءوتتى
كىتاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ ەلىمىزدىڭ جاڭا داۋىردەگى مەملەكەت قۇرىلىسى مەن ونىڭ دۇنيەجۇزىلىك قوعامداستىققا ەركىن ارالاسىپ، باسەكەگە لايىقتى شيراق توپتان كورىنۋ ماقساتىنداعى وراسان مەملەكەتتىك قايراتكەرلىك ەڭبەگىنە ارنالعان. وندا قازاق مەملەكەتىنىڭ تاۋەلسىزدىك الىپ قالىپتاسۋى جولىنداعى تاريحي وقيعالار، سىندارلى كەزەڭدەردەگى ەلباسىنىڭ كەمەل ساياساتى، سونداي- اق پرەزيدەنتتىڭ ەرەن ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا قول جەتكىزىلگەن قازاقستاننىڭ الەمدىك ساحناداعى ابىرويى تۋرالى كەڭ كولەمدە باياندالادى. بۇل تۋرالى ءماجىلىستىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنەن حابارلادى.
شارانى اشقان ءماجىلىس سپيكەرى قابيبوللا جاقىپوۆ قۋانىش سۇلتانوۆتىڭ ومىرلىك تاجىريبەسى مول دارىندى ساياساتكەر، قوعامداعى بەدەلى زور مەملەكەت قايراتكەرى رەتىندە ەلىنە تانىمال، حالقىنا سىيلى دا ارداقتى ازامات ەكەنىن ايتا كەلىپ، ءوز بايانداماسىندا كىتاپتىڭ مازمۇنىنا، ونىڭ ءاربىر تاراۋىنا جەكە- جەكە توقتالىپ، كوزقاراسىن ءبىلدىردى.
«بۇل تۋىندى ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ تاۋەلسىز قازاق مەملەكەتتىگىن عاسىرلار توعىسىنداعى جاڭا داۋىردە قايتا جاڭعىرتۋ مەن دامىتۋداعى الىپ تاريحي ەڭبەگىنە ارنالعان. ەگەمەن ەلىمىزدىڭ ءار سالادا بۇگىنگى بيىگىنە جەتۋى، بەيبىت ءومىر ءسۇرىپ جاتقانى، بولاشاققا دەگەن جارقىن سەنىمى، ءبىزدى بۇكىل الەمنىڭ قۇرمەتتەۋى - مۇنىڭ بارلىعى ەلباسىمىزدىڭ دانا ستراتەگياسى جانە قاجىماس قايراتكەرلىگى ارقاسىندا جەتكەن اسۋلار. وسى ايتىلعان جانە كىتاپتىڭ مازمۇنىن قۇراعان باسقا دا ماقالالاردىڭ قاي- قايسىسى دا ەلباسىنىڭ تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىلىگىن بەكەمدەۋدەگى كوپقىرلى ەڭبەگىنەن الۋان سىر شەرتەدى. تاعىلىم- ونەگەسى، ۇرپاققا ۇلاعاتى مول وسىنداي ەڭبەك ءۇشىن قۋانىش سۇلتان ۇلى، سىزگە مىڭ العىس!» ، - دەدى قابيبوللا جاقىپوۆ.
ودان كەيىن ءسوز العان ق ر مەملەكەتتىك حاتشىسى گۇلشارا ءابدىحالىقوۆا مەرەيتوي يەسىنە ەلباسىنىڭ العىسىن جاريالاپ، ومىراۋ بەلگىسىن تاقتى. ال سەنات سپيكەرى قاسىم- جومارت توقايەۆ قۋانىش سۇلتان ۇلىنىڭ ەل يگىلىگى جولىنداعى قاجىرلى ەڭبەگىن جان- جاقتى بايانداي كەلىپ، كىتاپ مازمۇنىنا ايرىقشا نازار اۋداردى. قازاقستاننىڭ ايتىلعان بارلىق بولجامدارعا قاراماستان، ەل پرەزيدەنتىنىڭ ارقاسىندا تۇراقتى ەكونوميكالىق دامۋ قارقىنىنا يە، رەفورمالاردى تابىستى جۇزەگە اسىرىپ، ايماقتىق جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋ ىسىنە ەلەۋلى ۇلەس قوسىپ كەلە جاتقان، كۇللى الەم قاۋىمداستىعى مويىنداعان ەلگە اينالعانىن، بۇل ەڭبەك تە - ەل ومىرىندەگى وسىنداي ايرىقشا كۇردەلى وقيعالاردىڭ قۇندى جىلناماسى ەكەنىن ايتتى.
«بۇل كىتاپ جاڭا مەملەكەت قۇرۋ جولىندا بارشا قازاقستان حالقىنىڭ ەل پرەزيدەنتىمەن بىرگە جۇمىلا وتىرىپ جاساعان اۋقىمدى ەڭبەگىنىڭ ايرىقشا كورىنىسى ەكەنىن اتاپ ءوتۋ قاجەت»، - دەي كەلىپ، قاسىم- جومارت توقايەۆ سەناتتا اتقارعان ەلەۋلى ەڭبەگى ءۇشىن قۇرمەت گراموتاسىن تابىس ەتتى.
بۇدان بولەك، «نۇر وتان» پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى باۋىرجان بايبەككە ءسوز بەرىلىپ، ول قۋانىش سۇلتان ۇلىنىڭ پارتيانىڭ بەدەلىن كوتەرۋ جولىنداعى ەسەلى ەڭبەگىنە توقتالدى. مەرەيتوي يەسىنە «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ماجىلىستەگى فراكسياسىنىڭ جەتەكشىسى د. نازاربايەۆانىڭ ۇسىنىسىمەن، پارتيانىڭ ساياسي بيۋروسىنىڭ شەشىمىمەن، ەلباسىنىڭ كەلىسىمى بويىنشا بەرىلگەن پارتيانىڭ ەڭ جوعارعى ناگراداسى «التىن بەلگى» ومىراۋ بەلگىسىن تاقتى.
شارا بارىسىندا قۋانىش سۇلتان ۇلىمەن ۇزاق جىلداردان بەرى ارىپتەس ءارى زامانداس بولعان، پارتيادا دا، سەناتتا دا بىرلەسە ەڭبەك ەتكەن پارلامەنت سەناتىنىڭ 1995-2000 -جىلدارداعى ءتوراعاسى، ءبىراز جىلدار سەنات دەپۋتاتى بولعان بەلگىلى مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى ومىربەك بايگەلدى، «ەلباسى جانە قازاق مەملەكەتتىگى» كىتابىنىڭ العىءسوزىن جازعان، قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەملەكەت تاريحى ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى، پروفەسسور بۇركىتباي اياعان، قۋانىش سۇلتان ۇلى تۇلەگى سانالاتىن ءال- فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى، پروفەسسور عالىمقايىر مۇتانوۆ ءسوز سويلەدى.
ءراسىم سوڭىندا قۋانىش سۇلتان ۇلى شاراعا قاتىسقان بارشا ازاماتتارعا ەلباسىنىڭ ەڭبەگى تۋرالى دەرەكتى كىتاپقا قىزىعۋشىلىق ءبىلدىرىپ، ساليقالى وي، سالماقتى ءسوز ايتقاندارى ءۇشىن شەكسىز العىسىن ءبىلدىردى.
«بۇگىن ماجىلىستە قاتارداعى ءبىر دەپۋتاتقا وسىنداي قۇرمەت كورسەتىپ جاتقاندارىڭىز دا ءبىزدىڭ باسقا بارلىق تاۋەلسىز جەتىستىكتەرىمىزدەي تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ، سول تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ مازمۇنىن، ماعىناسىن ۇتىمدى، ساۋاتتى ۇيىمداستىرىپ، ەل يگىلىگىنە اينالدىرعان ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ وراسان مەملەكەتتىك قايراتكەرلىك ەڭبەگىنىڭ ناتيجەسى»، - دەدى ق. سۇلتانوۆ.
شاراعا سونداي- اق قوس پالاتا دەپۋتاتتارى، تانىمال ساياسي جانە قوعام قايراتكەرلەرى، جوعارعى وقۋ ورىندارىنىڭ، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
وسىعان دەيىن قۋانىش سۇلتانوۆتىڭ ەلىمىزدىڭ قوعامدىق- ساياسي ومىرىنە ارنالعان 10 كىتابى مەن 200 دەن استام ماقالاسى جارىققا شىققان.
اۆتور: قانات مامەتقازى ۇلى
