مەشىتتەر قالاي سۋ تاسقىنىنان امان قالادى، ال قۇران نەگە ورتەنبەيدى؟ - فوتو

استانا. قازاقپارات - «قۇداي جوق» دەگەن كەز كەلگەن ادامنىڭ ءوزى قانداي دا ءبىر جاراتۋشى كۇشتىڭ بارىنا، ون سەگىز مىڭ عالامدى الدەبىر جاراتۋشى كۇشتىڭ باسقارىپ تۇرعانىنا كۇمان كەلتىرمەيدى.

ويتكەنى كۇندەلىكتى ءومىردىڭ وزىندە ادام ءتۇسىندىرىپ بەرە الماس، تىلسىم قۇپيا قۇبىلىستارعا ءجيى كەز بولامىز. ماسەلەن بازارى ءجيى ورتەنەتىن الماتىنىڭ باراحولكاسىندا جاقىندا «ادەم» ساۋدا ءۇيى ورتەنگەنى بەلگىلى. الايدا 25 مىڭ شارشى مەتردى كۇلگە اينالدىرعان ءورت كەزىندە ساۋدا ءۇيىنىڭ نامازحاناسىن ءتىلسىز جاۋ اينالىپ ءوتىپتى.

ساۋدا ءۇيىنىڭ ىشىندە گاز بالونى جارىلىپ، قۇرىلىس ماتەريالدارى مەن ىشىندەگى مانەكەندەردىڭ ءتۇرلى ۋلى گازدار شىعارىپ، الاپات ءورتتىڭ تەمپەراتۋراسى 270 گرادۋسقا جەتكەنىن ەسكەرسەك، «ادەمنىڭ» نامازحاناسىنىڭ ورتتەن امان قالۋى كەزدەيسوق ساتتىلىك ەمەس سەكىلدى.

جالپى مۇنداي «كەزدەيسوقتىق» ءبىرىنشى رەت ەمەس. كۋاگەرلەر شىمكەنتتەگى «بەكجان» بازارى ورتكە ورانعاندا دا نامازحاناسىنىڭ ورتتەن امان قالعانىن ايتادى. 2010-جىلعى 12- ناۋرىزدا الماتى وبلىسى اقسۋ اۋدانىنىڭ قىزىلاعاش اۋىلىندا بولعان سۋ تاسقىنى كەزىندە تۇرعىن ۇيلەردىڭ 70 پايىزى قيراپ، 45 ادام قازا تاپتى.

ايتسە دە بيىكتىگى 3 مەترگە دەيىن جەتكەن سۋ اۋىلداعى مەشىتتى اينالىپ وتكەن. جان جاعىنداعى ۇيلەردىڭ ءبارىن جەرمەن جەكسەن ەتىپ شايىپ كەتكەندە ۇيىندىلەردىڭ ورتاسىندا شاعىن مەشىت ءدىن امان قالعان. الىسقا بارماي-اق 1910-جىلى تالدىقورعان ايماعىندا ۇلكەن جەر سىلكىنىسى بولدى. سول اپاتتان قيراعان ۇيلەردىڭ ورتاسىندا جاركەنت مەشىتى قاسقايىپ تىك تۇردى.

ءبىزدىڭ ەلىمىزدە عانا ەمەس مۇنداي تاڭعاجايىپ قۇبىلىس باسقا ەلدەردە دە ءجيى تىركەلەتىن كورىنەدى. ماسەلەن ءازىربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاعاتال اۋدانىنداعى بەس بولمەدەن تۇراتىن ەكى قاباتتى جەكەمەنشىك ءۇي وتقا ورانعان. ءورت تاڭعى ساعات 04:56 دا باستالىپ، ءۇي يەلەرىن 85 مىڭ مانات تۇراتىن دۇنيە-مۇلكىنەن ايىرعان. الايدا بارلىق دۇنيە-مۇلىك تۇگى قالماي جانىپ كەتكەنىمەن ءۇيدىڭ ىشىندەگى قاسيەتتى قۇران وتتان «امان» قالىپتى.

ساۋد ارابياسىنىڭ جازان قالاسىندا دا وتقا ورانىپ، تەك قاڭقاسى قالعان اۆتوكولىكتىڭ ىشىندەگى قاسيەتتى قۇران عانا جالىننان امان قالعان. 2005-جىلى يندونەزيادا تسۋنامي بولعان كەزدە بۇكىل مەشىتتەر امان قالدى. اينالاسىندا بىرنەشە شاقىرىمدا ءبىر تەرەك قالماعاندا باندا اچەح قالاسىنداعى اق مەشىت امان قالعان ءبىر عانا عيمارات ەدى.

2005-جىلى شريلانكا مەن وڭتۇستىك ازياعا لاپ قويعان تاسقىندى عارىشتان تۇسىرگەن عالىمدار تاڭ قالىپ، جاعالارىن ۇستادى. ويتكەنى جاعاعا جاقىنداعان الىپ تولقىنداردان اراب تىلىندە «اللا» دەگەن جازۋدى وقۋعا بولاتىن ەدى. 1999-جىلدىڭ 17- تامىزىندا تۇركيادا بولعان جەر سىلكىنىسى مىڭداعان ادامنىڭ ءومىرىن قيدى. سول جەردە ستامبۋلداعى سۇلەيمەن مەشىتى ءدىر ەتكەن جوق. قىتاي ەلىندە 1931-جىلى بولعان تاسقىن 4 ميلليون ادامدى جۇتتى. الايدا سيان ۇلكەن مەشىتى دە بۇل زۇلماتتان امان قالدى.

جالپى، ءتۇرلى توپان سۋ، جەر سىلكىنىسى، ءورت، داۋىل بولعان كەزدە مەشىتتەر، نەمەسە قۇران اياتتارى ءدىن امان قالاتىنى قالاي؟ اللانىڭ قۇدىرەتى دەمەسكە شارا جوق...

ەركەنۇر ەرزيا

«الاش ايناسى»