قىتايدان كەلگەن قانداسىمىزعا قارسىلاس بولاتىن بالۋان تابىلماي جاتىر
قىرىم ارتىق ەتى جوق، سۋىتىلعان سايگۇلىكتەي جاراپ تۇر. كوكپارعا سالساڭ، قۇنان قوي ەمەس، وگىزىڭدى ات بەلى كوتەرسە، جەردەن جۇلىپ الاتىن ەردىڭ ءوزى. ايىبى دا، ءمىنى دە ەمەس، جالعىز جان جاراسى بار. جاراتقان وسىنداي الىپ جىگىتكە ەستىر قۇلاق، سويلەر ءسوز بەرمەپتى.
شىمكەنتتە ەكى كۇن قاتارىنان قۇلاعى ناشار ەستيتىن جانە ەستىمەيتىن سپورتشىلار اراسىندا ەركىن جانە گرەك-ريم كۇرەسىنەن رەسپۋبليكا چەمپيوناتى ءوتتى. شونحۋ قايراتحان ەكى كۇرەس تۇرىندە دە بەلدەستى. قارسىلاستارىن دوپشا دومالاتتى دەۋ از-اۋ، شىققان بەتتە بۇركىتتەي ءبۇرىپ، قاپسىرا قۇشاقتاعان كۇيى سالاقتاتىپ تۇرىپ، استىنا باستى.
قوس جاۋىرىنىن كىلەمگە تيگىزىپ، تىرپ ەتكىزبەدى. تازا جەڭىس. ءدال قازىر قايراتحانعا قايراتتانىپ قارسى تۇراتىن بالۋان تابىلماي تۇر. حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرى، سۋردوليمپيادا ويىندارىندا قولا جۇلدە العان. ەندىگى ارمانى سۋردو، ياعني ەسەن-ساۋ سپورتشىلاردىڭ بارلىعىنىڭ ارمانى وليمپيادا ويىندارىنىڭ جەڭىمپازى بولۋ.
قولىنان كەلمەيدى ەمەس. قولا مەدالىن موينىنا تاعىپ كورگەن. وكىنىشتىسى، قۇرامادا مۇنىمەن تىرەسەر، قايرات كورسەتەر، شەبەرلىگىن وسىرەر سپاررينگ-قارسىلاس جوق. ايتسە دە، نۇرماحان تىناليەۆ، داۋلەت شابانبايدىڭ قاتارىنا قوسسا، شەبەرلىگى ءالى دە وسەر-اۋ.
رەسپۋبليكا چەمپيوناتى شىمكەنتتەگى قاجىمۇقان اتىنداعى ستاديوننىڭ ەكىنشى قاباتىندا ءوتتى. جارىستى ۇيىمداستىرۋشى، وسىنداعى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى سپورت مەكتەبىنىڭ ديرەكتورى جيھانگەر ابىلايەۆ ستاديون ديرەكتورى قۇرال وكشەبايەۆقا راحمەت ايتتى.
«باسى اۋىرماعاننىڭ قۇدايمەن ءىسى جوق»، دەگەندەي، دەنى ساۋ ادام مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ادامداردىڭ پروبلەماسىن نە قىلسىن. عيماراتتىڭ جالداۋ اقشاسىن تولە دەيدى. قۇرال كوكەمىز ازاماتتىق تانىتىپتى. تەگىن. «بۇدان كەيىن دە قولدارىڭدى قاقپايمىز، اللا تاعالا الدىندا ساۋاپ ءىس قوي»، دەپتى.
ال جارىس ءوز مانىندە ءوتتى. ەكى كۇرەستى قوسقاندا جۇزدەن استام بالۋان بولعانىمەن، 70-80 پايىزى گرەك-ريم جانە ەركىن كۇرەستە دە كۇرەسكە ءتۇستى. تاڭداۋ جوق بولسا قايتەدى. كەرەڭ سپورتشىلارعا وسى دا جەتەدى دەي مە، جوعارىداعىلاردىڭ اسا باس اۋىرتپايتىندىعى بايقالدى. بۇل تۋرالى ءسال كەيىن.
جارىستىڭ وزىنە كەلسەك، تالاي دارابوز بالۋاندار ءوسىپتى. تارازدىق عابيت ەسجانوۆ سۋردوليمپيادا ويىندارىنىڭ جەڭىمپازى، قازاقستانعا ەڭبەگى سىڭگەن سپورت شەبەرى. ويلى بالۋان. ارتىق قيمىلعا بارمايدى، وڭتايىن كۇتەدى.
وليمپيادادا ولجا سالعان ەركىن كۇرەستە قازاقستان چەمپيونى بولدى، ءبىراق گرەك-ريم كۇرەسىندە تاعى ءبىر مىقتى، سپورت شەبەرى، الماتىلىق عابيت يگەنبايعا ەسە جىبەرىپ قويدى. اقتوبەلىك جاس جولبارىس مۇحتار ەسەنقوس ۇلىنىڭ دا (98 كيلو) ەكپىنى تاس جارارداي.
جاستار اراسىندا وتكەن الەم چەمپيوناتىنىڭ قولا جۇلدەگەرى ەرەسەكتەر قۇراماسىندا ءوزىن جوعالتقان جوق. دەنەسى ءسال بولبىرلاۋ كورىنگەنىمەن، كوز الدامشى. وڭتايى كەلگەندە لىپ ەتىپ قولتىق استىنا كىرىپ كەتەدى دە، قاپسىرا قۇشاقتاپ ارتقا لاقتىرادى.
جاي وعىنداي زۋ ەتىپ ارتقا وتەدى، بەلدەن الىپ اۋناتىپ تاستايدى. ءوزى بار بولعانى سپورت شەبەرلىگىنە ۇمىتكەر. ول حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرى، وزىنەن توعىز جاس ۇلكەندىگى بار تاجىريبەلى بالۋان اسىلجان تاجيەۆتەن عانا تىزگىن تارتتى. جارىستىڭ سوڭعى كۇنىندە گرەك-ريم كۇرەسىنەن ءوز سالماقتارى بويىنشا ەلدوس كۇزەربايەۆ (59 كيلو)، عابيت يگەنباي (66 كيلو)، داۋلەت ەلۋبايەۆ (71 كيلو)، باعدات ءسابيتوۆ (75 كيلو)، ءابدىراحمان وسپانوۆ (80 كيلو) ۇزدىك شىقتى.
ال، اسا اۋىر سالماقتا قايراتحان شونحۋ شىمكەنتتىك قانات قاسىمبەكوۆتى العاشقى مينۋت اينالماي جاتىپ جاۋىرىنىن كىلەمگە جاپسىردى. جارىس اياقتالدى. كۇرەس جاقسى ءوتتى. ال پروبلەما شاش ەتەكتەن. ونسىز دا تاعدىردان تەپەرىش كورىپ جۇرگەن سپورتشىلاردىڭ جاعدايىن قالاي جاقسارتۋ، دەڭگەيىن قالاي كوتەرۋگە بولادى؟!
ءبىز وسى ساۋالدى بەلگىلى سپورت مامانى، ۇلت جاناشىرى، «دەنە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى تۇلعالارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق دايارلىق ورتالىعىنىڭ» ديرەكتورى قىدىربەك رىسبەككە قويعانبىز. بۇگىندە اقمولا وبلىسىنان باسقا ايماقتاردىڭ بارىندە قۇلاعى ناشار ەستيتىن جاندارعا ارنالعان مامانداندىرىلعان مەكتەپ-ينتەرناتتار بار ەكەن. سەمەيدىگى 4№ مەكتەپ-ينتەرناتتا جۇمىس دۇرىس جۇيەگە قويىلعان.
وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى بۇقارالىق سيپات بەرىپ، جاقسى جۇمىستار اتقارىپ جاتىر. كوپتەگەن وبلىستار جارىسقا باراتىن سپورتشىلارعا قاراجات ءبولۋ ماسەلەسىن جىلى جاۋىپ قويعان. الماتى وبلىسى، اتىراۋ، ماڭعىستاۋ، پاۆلودار، قىزىلوردا وبلىستارى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى سپورتشىلارعا قوماقتى جالاقى تولەپ كەلەدى ەكەن.
رەسپۋبليكالىق ورتالىق وقۋ-جاتتىعۋ جيىن وتكىزۋ ءۇشىن قۇراماداعى سپورتشىلاردى ىستىقكول جانە الماتىدا دايىندىقتان وتكىزگەن. قىرىققا جۋىق ءىس-شارا وتكەرىپتى. ينچحونداعى ازيا ويىندارىندا بۇل جىگىتتەر ولجا سالىپ جاتسا، وسىنداي قامقورلىقتان دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك. كەيىنگە قالدىرىلمايتىن شارالارعا كەلەتىن بولساق، ەڭ الدىمەن سپورتشىلاردىڭ جالاقى ماسەلەسى شەشىلۋى كەرەك.
ەكىنشىدەن، سپورت عيماراتتارىن جالعا الۋدا جەڭىلدىكتەر قاراستىرىلسىن. ۇشىنشىدەن، مامانداندىرىلعان مەكتەپ-ينتەرناتتاردان سپورت توپتارى اشىلسا، تورتىنشىدەن، وسى سپورتشىلاردىڭ باسپا سوزدە كورىنۋى ناشار، ناسيحات از. سوندىقتان، پروبلەمالارى قامقور اعايىندارعا بايقالا بەرمەيدى.
ەڭ نەگىزگى ماسەلە، رەسپۋبليكا بويىنشا مۇمكىندىگى شەكتەۋلى سپورتشىلارعا بولىنەتىن قارجىنىڭ بار كولەمى 922 ميلليون تەڭگە عانا. وتە از. قازاقستاندا ەشبىر پايداسى جوق، ءاربىر جارىستا قيراي ۇتىلىپ جۇرەتىن ورتاڭقول فۋتبول كلۋبىنىڭ ءبىرىنىڭ جىلدىق قورىنداي قارجى باستان تارتساڭ اياققا جەتپەيدى.
«قازاقستاننىڭ نامىسى ءۇشىن جۇرەگىمدى جۇلىپ بەرەمىن»، دەيتىن، ءبىراق جۇلىپ بەرمەيتىنىن ءوزى دە ىشتەي مويىندايتىن، ارزان بەدەلى ءۇشىن جانكۇيەرلەردىڭ نامىسىندا وينايتىن اسىرە فۋتبولشىلاردان وسى قايراتحان شونحۋ سياقتى سويلەي بىلمەيتىن، ەستي دە المايتىن ازاماتتىڭ پايداسى ۇشان- تەڭىز.
جاتتىعۋ زالىندا تەڭىزدەي تەر توككەن ولار حالىقارالىق جارىستاردا قازاقستان بايراعىن كوككە كوتەرىپ ءجۇر. وسىلاي ءتۇسىنۋ كەرەك. بۇل ماسەلەنى وبلىس اكىمدەرى دە ويلانسا بولادى. قايىرىمدىلىق شارالار جاساعاندا مۇگەدەك سپورتشىلاردى دا ۇمىتپاسىن. ءبىر ەپيزود جۇرەكتى ەزىپ جىبەرگەن.
جۇرگىزۋشى: «قازىر «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى ورىندالادى»، دەپ حابارلادى. ورىنداۋشى ءانشىنى اتادى. اۋەزدى ءان، جۇرەككە جاقىن ءسوز. ءبارى دە ادەمى. ءبىراق، ءاندى قولى، اۋزىمەن ىمداپ، بەرىلە شىرقاپ تۇرعان بوزبالانىڭ دا، ونىڭ ايتىپ تۇرعانىن قولى، قيمىلىنان ۇعىپ تەبىرەنىپ تۇرعان سپورتشىلاردا ءۇن دە، ەستىر قۇلاق تا جوق.
ءانۇران ورىندالعاندا دا ءبارى قولدارىن جۇرەك تۇسىنا قويىپ، كوك تۋعا كوز تىگىپ تۇردى. ءتۇر-ءتۇسى كەلىستى وسىناۋ بالۋان جىگىتتەردى كەمسىتكەندەردىڭ ءوزىنىڭ كوكىرەگى سوقىر، ساناسى تومەن، جانى مۇگەدەك. وتانىم دەپ وتقا تۇسۋگە دايار جاۋىنگەر جىگىتتەردى كورىپ، وسىنى ويلادىق.
باقتيار تايجان،
«ەگەمەن قازاقستان».
