بيىل كۇزدە قازاق كۇرەسىنىڭ جاڭا اتاۋى تالقىلانادى
«قازاق كۇرەسىنىڭ اتاۋىن وزگەرتۋ بويىنشا قىزۋ تالقىلاۋلار ءجۇرىپ جاتىر. ەندى «كۇرەس» دەگەن اتاۋدى عانا قالدىرساق، وزبەك باۋىرلارىمىز «كۇراش» اتاۋىن بۇكىل الەمگە جاريالادى. مەنىڭ ويىمشا، تاعى جارتى جىل تالقىلاۋلار مەن پىكىر الماسۋلاردان كەيىن، شامامەن كۇزدە ۇلكەن عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا وتكىزەمىز. وسى ورايدا عالىمدار مەن سپورتشىلاردى، باپكەرلەردى جيناپ، قاراستىرامىز. ەلىمىزدە «قازاق كۇرەسى» بولىپ قالا بەرسە دە، بارشا الەمگە تاراتۋ ءۇشىن اتاۋدى وزگەرتۋ كەرەك دەپ پايىمدايمىن. مەنىڭ ويىمشا، 1-2 جىلدا ءبىز ءبىر شەشىمگە كەلەتىن بولامىز»، - دەدى ا. شورايەۆ.
اتاپ ايتقاندا، وليمپيادالىق ويىنداردىڭ باعدارلاماسىنا ەنگىزۋ باعىتىندا «قازاق كۇرەسى» دەپ كىرگىزۋ وتە قيىن. سەبەبى، بۇل تۇرعىدا وزبەكتەردىڭ جانە قىرعىزداردىڭ كۇرەسى شىعادى. سونىمەن قاتار اتاۋدى وزگەرتۋدەگى باستى سەبەپ - ۇلتتىق كۇرەستىڭ بۇرىنعى تاريحي اتاۋىنا قايتىپ كەلۋ.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، بىلتىر قىركۇيەك ايىندا وتكەن باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا قازاق كۇرەسىنىڭ اتاۋى وزگەرۋى مۇمكىن ەكەنى ايتىلعان ەدى.
«زەرتتەۋ بويىنشا قاراساق، پەتروپاۆل قالاسىندا 1928-جىلعا دەيىنگى قۇجاتتاردىڭ ىشىندە «قازاق كۇرەسى» دەگەن اتاۋ جوق ەكەندىگىن ايتقىم كەلەدى. «قازاق كۇرەسى» دەگەن اتاۋ كەزىندە «قازاقشا كۇرەس» بولاتىن. ال 2000-جىلدان باستاپ قۇجاتتار «قازاق كۇرەسى» دەپ دايىندالىپ كەلە جاتىر. اتاپ ايتقاندا، 1928-جىلعا دەيىنگى قۇجاتتاردا ءبىزدىڭ ەلىمىزدىڭ ىشىندە «كۇرەس»، «پالۋاندىق كۇرەس»، «جەكپە-جەككە شىعۋ»، «كۇش سىناسۋ» دەگەن اتاۋلار كەزىگەدى. بۇنى ايتىپ وتىرعان سەبەبىم، ەندى ءبىز الەمدىك دەڭگەيگە شىقتىق. الەمدىك دەڭگەيدە دزيۋدو كۇرەس ءتۇرى بار جانە جەكپە-جەكتەردىڭ اراسىندا تاەكۆوندو، سونداي-اق باسقا دا دودالار بار. بۇلاردىڭ بارلىعى ءبىر ەلدىڭ سپورت ونەرى بولسا دا، ءبىراق سول ەلدىڭ اتىمەن اتالمايدى. مىسالى، جاپوننىڭ دزيۋدو كۇرەسى دەمەيدى، قىسقا عانا «دزيۋدو» دەپ اتالادى»، - دەدى قازاقتىڭ بالۋاندىق ونەرىن زەرتتەۋشى ەلەمەس ءالىمحانوۆ.
اۆتور: رۋسلان عابباسوۆ
