الداعى ۋاقىتتا بانكتەر كليەنتتەردەن قاعاز جۇزىندەگى انىقتاما تالاپ ەتپەيتىن بولادى - اسقار جۇماعاليەۆ

ازىرلەۋشىلەر جاڭا ەلەكتروندىق قىزمەتتەر، موبيلدىك قوسىمشالار، العاشقى SMS(كەلتەحات)-سەرۆيستەردى ىسكە قوستى.
ولاردىڭ ايتۋىنشا، الداعى ۋاقىتتا بانكتەر كليەنتتەردەن قاعاز جۇزىندەگى انىقتاما تالاپ ەتپەيتىن بولادى. ينۆەستيتسيا جانە دامۋ ۆيتسە-ءمينيسترى اسقار جۇماعاليەۆ قازاقپاراتقا بەرگەن ەكسكليۋزيۆتى سۇحباتىندا قازاقستاندىقتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋىن جەڭىلدەتۋ بارىسىندا جاسالعان جۇمىستارى جايلى تارقاتا ايتىپ بەردى.
- اسقار قۋانىش ۇلى، 12 -ساۋىردە پورتالعا 9 جىل تولدى. وسى ۋاقىت ىشىندە ول بىرنەشە كەزەڭدەردەن ءوتتى. باسىندا قاراپايىم سايت بولسا، كەيىننەن ونى وتە قىمبات سايت دەگەن اڭگىمەلەر تارادى. سودان سوڭ بىرنەشە العاشقى قىزمەتتەر پايدا بولا باستادى، ارتىنشا قىزمەتتەردى ەلەكتروندىق فورماتقا اۋىستىرعىسى كەلمەيتىن مەملەكەتتىك ورگاندارمەن پروبلەما ورىن الدى... قازىرگى جاعدايدا قاي دارەجەدەمىز؟
- ءسىز پورتال كەزەڭدەرىن وتە قيسىندى جىكتەپ شىقتىڭىز (كۇلەدى). ءبىز ادەتتە، پورتال ءتورت نەگىزگى كەزەڭنەن ءوتتى دەپ ايتىپ ءجۇرمىز. اقپاراتتىق پورتالدان ينتەگراتسيالىققا دەيىن. الايدا، جالپى العاندا، ءسىزدىڭ ايتقاندارىڭىزدىڭ جانى بار.
تەك ايتا كەتۋ كەرەك، ەلەكتروندىق ۇكىمەت قۇرۋ جۇمىسى ءسال ەرتەرەك، مەملەكەت باسشىسى 2004 -جىلى حالىققا جولداۋىندا ءتيىستى تاپسىرما بەرگەننەن كەيىن باستالدى. ءبىز ينفراقۇرىلىمى مەن زاڭنامالىق بازاسىن ازىرلەدىك تە، 2006 -جىلى پورتالدى ىسكە قوستىق. العاشقى جىلدارى پورتالدا شىنىمەن ەلەكتروندىق قىزمەتتەر بولعان جوق، تەك اقپاراتتىق قىزمەتتەر بولاتىن، سوندىقتان قاراپايىم سايت مەملەكەتكە نەگە وسىنشا قىمباتقا تۇسەدى دەگەن سۇراقتار تۋىندادى.
بۇل ۋاقىتتا اقپاراتتىق ينفراقۇرىلىم قۇرۋ بويىنشا قىرۋار جۇمىستار اتقارىلىپ جاتقان ەدى. ول كەزدە حالىق بۇدان بەيحابار بولاتىن: دەرەكقور، اقپاراتتىق جۇيەلەر، تىزىلىمدەر قۇرىلىپ، تولىقتىرىلدى. بۇل دايىندىق كەزەڭى ەدى، ونسىز ح ق ك و (حالىققا قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعى)جۇمىسىن رەتتەپ، ەلەكتروندىق قىزمەتتەردى ىسكە قوسۋ مۇمكىن ەمەس-تىن. ەگەر قازىرگى جاعدايى تۋرالى ايتار بولساق - پورتال ارقىلى 93 ميلليون استام قىزمەت كورسەتىلدى. قازىر الدىمىزعا قويعان مىندەتىمىز - موبيلدىك ۇكىمەتكە كوشۋ. وسى سالادا كوش باستاپ تۇرعان كورەيا، سينگاپۋر، ەستونيا سياقتى ەلدەر دە وسى ماسەلەمەن بەلسەندى اينالىسۋدا.
- ءموبيلدى ۇكىمەت نەنى كوزدەيدى؟
- بۇل مەملەكەتتىك قىزمەتتى تەك كومپيۋتەر ارقىلى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە كەز كەلگەن ۇيالى تەلەفون، سمارتفوندا سمس كومەگىمەن، موبيلدىك قوسىمشالار، قىسقا ماتىندىك كوماندالار (USSD) جانە ت. ب. ارقىلى الۋ مۇمكىندىگى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، مەملەكەتتىك قىزمەت الۋ ۇردىستەرى بارىنشا جەڭىلدەي تۇسەدى.
- جاقىن ارادا قانداي قىزمەتتەر ىسكە قوسىلادى؟
- قازىردىڭ وزىندە سمارتفون يەلەرى Egov.kz جاڭا موبيلدىك قوسىمشاسىن پايدالانا الادى، ول ارقىلى 50 دەن استام سەرۆيس قىزمەتتەرى قولجەتىمدى. سونداي-اق قازاقستاندىقتار، ايتىپ وتكەنىمدەي، س م س (كەلتەحات) ارقىلى قىزمەت الىپ، ەلەكتروندىق قولتاڭبانى (ە س ق) تەلەفوننىڭ SIM- كارتاسىنا جازا الادى جانە كوپتەگەن قىزىقتى، ەڭ باستىسى كوپتەن كۇتكەن مۇمكىندىكتەرگە قول جەتكىزە الادى. مىسالى، بانكتەر كليەنتتەرى تۋرالى انىقتامانى وزدەرى الا الادى. ياعني، نەسيە رەسىمدەۋ ءۇشىن مەكەنجاي تۋرالى، زەينەتاقى اۋدارىمدارى جايلى جانە ت. ب. انىقتامالار جيناۋدىڭ قاجەتى بولمايدى.
- دەمەك، بانكتىڭ كەز كەلگەن قىزمەتكەرى جۇيە ارقىلى مەن جايلى اقپاراتتى الا الادى عوي. ال جەكە دەرەكتەر جايلى زاڭ نورمالارى قالاي جۇزەگە اسپاق؟
- ءيا، بانكتەردە مۇنداي مۇمكىندىكتەر بولادى. سەرۆيستى ازىرلەپ تە قويدىق. ولار بۇل مالىمەتتەردى تەك كليەنتتىڭ رۇقساتىمەن عانا الا الادى. ياعني، ءسىز بانككە كەلسەڭىز، وپەراتور قانداي انىقتامالار كەرەك ەكەندىگىن، سونىمەن بىرگە ونى وزدەرى الا الاتىندىعى جايلى حاباردار ەتەدى. بۇل ءۇشىن ول ءسىزدىڭ ج س ن(ءتولقۇجات ءنومىرى) ەنگىزىپ، جۇيەگە ءوتىنىش جىبەرەدى. ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالىنداعى ءسىزدىڭ جەكە كابينەتىڭىزگە وسىنداي بانك وسىنداي اقپارات سۇراتىپ وتىر دەگەن حابارلاما كەلەدى.
تيىسىنشە، ءسىز وعان اقپاراتتى الۋعا رۇقسات بەرە الاسىز نەمەسە باس تارتاسىز. ەگەر ءسىز موبيلدى ۇكىمەتكە تىركەلەتىن بولساڭىز، سىزگە تەلەفونعا سمس حابارلاما كەلەدى، جاۋاپ حابارلاما ارقىلى ءسىز دەرەكتەرىڭىزدى الۋعا رۇقسات بەرە الاسىز.
- بۇل مۇمكىندىك قاشان پايدا بولادى؟
- تەحنيكالىق جاعىنان ءبارى دايىن، قازىر ادىلەت مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ حابارلاما ارقىلى ءوتىنىش بەرۋدىڭ لەگيتيمدىلىگىن قاراۋ ءۇشىن زاڭدىلىق جاعىن پىسىقتاۋدامىز. پيلوتتىق جوبا ماۋسىم ايىندا «تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىندە» سىناۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. سودان كەيىن بۇل تەتىكتى باسقا بانكتەر دە ەنگىزە الادى.
- ءسىز پايدالانۋشى موبيلدى ۇكىمەتتە تىركەلۋى ءتيىس دەدىڭىز، مۇنى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟
- ەگەر بانك ءسىزدىڭ دەرەكتەرىڭىزدى سۇراتقان جاعدايدا، حابارلامانى قايدا جىبەرۋ قاجەتتىگىن ءبىلۋى ءۇشىن جۇيەدە ءسىزدىڭ ۇيالى تەلەفونىڭىزدىڭ ءنومىرى بولۋى قاجەت. موبيلدىك ۇكىمەتكە تىركەلۋ ءسىزدىڭ ج س ن- عا ءنومىرىڭىزدى قوسا جازۋدى كوزدەيدى. سودان مىسالى، 414 نومىرىنە «تۇرعىن ءۇي كەزەگى» ماتىنىمەن حابارلاما جىبەرسەڭىز، پورتال سىزگە كەزەكتىڭ رەتتىك ءنومىرىن جىبەرەدى، وسىلايشا بۇل ساۋالدى ناق ءسىز (ءسىزدىڭ ج س ن- نان) جىبەرىپ وتىرعانىڭىزدى بىلەتىن بولادى.
قازىردىڭ وزىندە تەحنيكالىق بايقاۋدىڭ قولدانىس مەرزىمىن بىلۋگە، تۇرعىن ءۇي كەزەگىن قاراۋعا، سونداي-اق سايلاۋ قارساڭىندا پايدالانۋشى بەكىتىلگەن ءوز سايلاۋ ۋچاسكەسى تۋرالى اقپاراتتى الۋعا بولادى. بۇل اقپاراتتى الۋ ءۇشىن ەلەكتروندىق قولتاڭبا قاجەت دا ەمەس. سونداي-اق نومىرىڭىزگە جەكە كابينەتتەن - ايىپپۇل تولەۋ تۋرالى حابارلاما، سالىق تولەۋ ءۇشىن مەرزىمى، قۇجاتتىق قولدانىس مەرزىمىنىڭ اياقتالۋى تۋرالى ەسكەرتپە كەلەتىندەي جانە ت. ب. ءۇشىن تەلەفوندى باپتاۋعا بولادى.
- ءوزىڭىز ايتقان جەكە كابينەت جايلى كەڭىرەك ايتىپ وتسەڭىز؟
- بۇل جەردە ازامات جايلى بارلىق جەكە اقپارات جيناقتالادى: تۋعان كۇنى، جەرى، ءتولقۇجات، كۋالىك مالىمەتتەرى، ءسىزدىڭ اتىڭىزعا تىركەلگەن مۇلىك جانە ت. ب. دەرەكتەر اۆتوماتتى تۇردە مەمورگانداردىڭ ءتۇرلى دەرەكقورىمەن تولىقتىرىلىپ، دوسە قۇرايدى.
سونداي- اق كۋالىك، جۇرگىزۋشى كۋالىگى، ح ق ك و قىزمەت مارتەبەسى تۋرالى، ليسەنزيانىڭ قولدانىس مەرزىمىنىڭ اياقتالۋى تۋرالى اقپاراتتار كەلەتىن حابارلاما ءبولىمى بار. مىسالى، قازىر قازاقستاندىقتارعا ازاماتتى بورشىكەرلەر تىزىلىمىنە ەنگىزۋ، ق ر- دان سىرتقا شىعۋعا تىيىم سالۋ، تەحبايقاۋ ءوتۋ قاجەتتىلىگى جانە ت. ب. حابارلاما جىبەرىلەدى. بۇل حابارلامانى پايدالانۋشىنىڭ قالاۋى بويىنشا، تەلەفونعا دا جىبەرۋگە بولادى، ول ءۇشىن وعان تەك «موبيلدىك ۇكىمەتكە» قوسىلۋ قاجەت.
- دەمەك، مەن موبيلدىك ۇكىمەتكە تىركەلىپ، س م س حابارلاماسىن باپتاپ، بورىشكەر بازاسىندا بولا قالسام، حابارلاما الا الام عوي؟
- ءيا، ءدال سولاي. ەلدەن سىرتقا شىعاتىن بولساڭىز قولايسىز جاعداي تۋىندامايتىن بولادى. حقكو- عا ءتولقۇجات ازىرلەۋگە قۇجاتتار تاپسىرساڭىز، ءازىر بولعان كەزدە، سىزگە حابارلاما كەلەدى.
- موبيلدىك ۇكىمەتكە تىركەلگەندەر بار ما؟
- ءيا، جارتى جىلدا 800 مىڭنان استام قازاقستاندىق ءوز ج س ن- گە تەلەفون نومىرلەرىن تىركەپ الدى. ونى اركىم ءوز بەتىنشە پورتالدا ەلەكتروندىق قولتاڭبا كومەگىمەن نەمەسە حقكو- دا جاساي الادى.
- موبيلدىك ۇكىمەتتە تىركەلگەندەرگە تاعى قانداي قىزمەتتەر قولجەتىمدى بولادى؟
- مىسالى، ءبىز وپەراتورمەن بىرگە ەلەكتروندىق قولتاڭبانى SIM- كارتاعا جازۋ مۇمكىندىگىن پىسىقتادىق. ماۋسىمنان باستاپ «التەلمەن» پيلوتتىق جوبانى باستايمىز. ەلەكتروندىق قولتاڭبانى جازىپ س م س ارقىلى كەي قىزمەتتەردى الۋعا بولادى. مۇنى ءتىپتى ينتەرنەتى جوق، قوسىمشا ورناتىلماعان ەڭ قاراپايىم تەلەفونمەن دە جۇزەگە اسىرۋعا بولادى. جاي عانا سمس جىبەرىپ، SIM- كارتاعا جازىلعان ەلەكتروندىق ساندىق قولتاڭبانى قوياسىز، سىزگە قىزمەت ناتيجەسىمەن، بىرەگەي انىقتاما كودىمەن حابارلاما كەلەدى، ول ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالىنداعى ءسىزدىڭ جەكە كابينەتىڭىزگە كەلىپ تۇسەدى.
كورسەتىلگەن كود بويىنشا وسى انىقتامانى جۇكتەپ، باسىپ شىعارىپ الىپ، ۇسىنا الاسىز. سونىمەن قاتار، قازىر وسى س م س- تىڭ قاعاز تاسىعىشتاعى انىقتاماعا تەڭ بولۋى جاعدايىن، ياعني ونى شىعارىپ الماي- اق، س م س- ءتى كورسەتە سالۋعا بولاتىنداي مۇمكىندىكتى زاڭنامالىق دەڭگەيدە پىسىقتاۋدامىز. قابىلداۋشى تاراپ ونى قاراپ شىعىپ، ناتيجەنى قابىلداپ، نە وندا كورسەتىلگەن ءنومىر بويىنشا انىقتامانى پورتالداعى ارنايى سەرۆيس ارقىلى شىعارىپ الۋى ءتيىس.
- مۇنداي قىزمەتتەر سانى قانشا بولادى؟
- تاياۋدا زاڭدىق ەگجەي- تەگجەيىن رەتتەپ بولعان سوڭ، بۇل تەتىككە لەگيتيمدىلىك بەرۋ ءۇشىن سمس بويىنشا ەڭ قاجەتتى قىزمەتتەردى ىسكە قوسامىز: مەكەنجايلىق انىقتاما، جىلجىمايتىن مۇلىكتىڭ بار- جوقتىعى تۋرالى، زەينەتاقى اۋدارىمدارى تۋرالى جانە ت. ب. انىقتامالار. ەگەر موبيلدىك تەلەفونىڭىزدا ەلەكتروندىق قولتاڭبا بولسا، ءسىز، مىسالى 414 نومىرىنە زاڭدى تۇلعانىڭ اتاۋىمەن حابارلاما جىبەرە الاسىز، سىزگە قۇرىلتايشى بسن دەرەكتەرى جانە ت. ب. كەلەتىن بولادى.
ايتپاقشى، بيىلعى جىلى ءبىز ۇيالى بايلانىس وپەراتورىمەن USSD ارناسى ارقىلى، ياعني * جانە # پايدالانىپ، بەلگىلى ءبىر پەرنەلەردى باسىپ، تەلەفونداعى جۇيەلى ءمازىر ارقىلى قىزمەتتەردى الۋدىڭ تاعى ءبىر ءتاسىلىن پىسىقتايمىز. پايدا بولعان تىزىمنەن قىزمەتتى تاڭداپ، وعان سيم- كارتادا جازىلعان ەلەكتروندىق قولتاڭبا كومەگىمەن قول قويىپ، ناتيجەسىن الا الاسىز.
- بۇل ەلەكتروندىق قولتاڭبادان نەلىكتەن باس تارتۋعا بولمايدى؟ مەنىڭشە، ول پورتالدا قىزمەت العىسى كەلەتىندەرگە كەدەرگى كەلتىرەدى، ويتكەنى انىقتاما الۋ ءۇشىن ءبارىبىر ح ق ك و- عا بارۋعا تۋرا كەلەدى.
- ەلەكتروندىق قولتاڭبا - قاجەتتى قورعانىس قۇرالى، بانكتەردە دە ونى پايدالانادى. ناق ءسىز ەسق العىڭىز كەلەتىنىن راستاۋ ءۇشىن شىنىمەن دە ءبىر رەت قانا ح ق ك و- عا بارۋىڭىز قاجەت. سوسىن جىل بويى قىزمەتتى ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالى ارقىلى الىپ تۇرۋعا بولادى. مۇنى قاجەت بولعان جاعدايدى كۇتپەي-اق، ەرتەرەك جاساپ قويعان دۇرىس. ءارى ح ق ك و- دا بۇل نەبارى 10 مينۋتتى عانا الادى. سونىمەن بىرگە كوپتەگەن ەلدەردە ەسق اقىلى، ال بىزدە تەگىن.
- بانكتەر بۇگىندە ءبىرجولعى پارول تەتىگىن قولدانىپ ءجۇر عوي...
- ءيا، ءبىراق قاراڭىز، ول ەلەكتروندىق ساندىق قولتاڭبامەن بىرگە قولدانىلۋدا. ءبىرجولعى پارول كومەگىمەن بارلىق قىزمەتتەردى الا المايسىز. نەگىزى، بيىل ءبىز دە مۇنداي مۇمكىندىكتى ىسكە قوسامىز. بۇل نورمالاردى اقپاراتتاندىرۋ تۋرالى زاڭ جوباسىنا ەنگىزدىك، قازىر ول پارلامەنتتە قارالۋدا. زاڭ قابىلدانعاننان كەيىن، ە س ق- سىز ءموبيلدى تەلەفونعا جۇيە جىبەرگەن ءبىرجولعى ءپارولدى ەنگىزىپ، ءتۇرلى اقپاراتتىق انىقتامالاردى (مەكەنجاي تۋرالى، جىلجىمايتىن مۇلىكتىڭ بار/جوقتىعى، كەپىل جانە ت. ب. اقپارات) الۋعا بولادى. الايدا كۇردەلى قىزمەتتەرگە بۇل تەتىك قولدانىلمايدى. سەبەبى ءسىزدىڭ تەلەفونىڭىزدى يەلەنگەن قاسكۇنەم ءسىزدىڭ اتىڭىزدان ج ش س اشۋ نەمەسە نەكەگە تىركەلۋگە ءوتىنىش بەرۋ قاۋپى بولۋى مۇمكىن (كۇلەدى).
- كوپتەگەن ارۋلاردىڭ ارمانى: تەلەفون ارقىلى سانسىز جاڭا مۇمكىندىكتەردى ىسكە قوسۋدى جوسپارلاپ وتىرسىزدار، ال ەگەر ول شىن مانىندە جوعالىپ قالسا شە...
- وعان ەش ۋايىمداماڭىز، الداعى ۋاقىتتا، ەگەر تەلەفون جوعالسا، تەلەفون يەسى تەلەفوندى عانا ەمەس، ءموبيلدى ۇكىمەتپەن بايلانىستى دا جاۋىپ تاستاي الاتىن بولادى. ەگەر ەلەكتروندىق ۇكىمەتكە تىركەلىپ، تەلەفون جوعالتساڭىز، بانك كارتاسىن جوعالتقان كەزدەگىدەي ارەكەت جاسايسىز. 1414 كول- ورتالىعىنا قوڭىراۋ شالىپ، بۇل ءنومىردىڭ ەلەكتروندىق ۇكىمەتكە قولجەتىمدىلىگىن شەكتەيسىز.
- وسى جىلى پورتالدا 170 كە جۋىق جاڭا قىزمەتتەر مەن سەرۆيستەر پايدا بولاتىنىن ايتتىڭىز. ولاردىڭ قايسىسى ەڭ قىزىقتى، سۇرانىسقا يە بولادى دەپ ويلايسىز؟
- قازىردىڭ وزىندە ءسىزدىڭ ينۆەستيتسيالىق كىرىسىڭىز كورسەتىلگەن زەينەتاقى اۋدارىمدارى تۋرالى انىقتامانى، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار ءۇشىن قىزمەتتەر كەشەنىن الۋعا، قازتەست وتۋگە ءوتىنىش بەرىپ، ەمتيحاننان وتكەننەن كەيىن جەكە كابينەتكە سەرتيفيكات الۋعا بولادى.
بيىلعى جىلى قىزمەتتەردىڭ كوپشىلىگى بيزنەسكە باعىتتالعان. مىسالى، كەپىل تىزىلىمىنەن اقپارات الۋعا بولاتىن سەرۆيس ىسكە قوسىلدى.
بۇل ەگەر بيزنەسمەن مامىلە جاساسقىسى كەلىپ، ارىپتەسىنە كۇماندانعان جاعدايدا وتە قولايلى. سونداي- اق وتكەن جىلى مەملەكەت باسشىسى ەلەكتروندىق فورماتقا اۋىستىرۋعا تاپسىرما بەرگەن قوسىمشا 147 رۇقسات بەرۋ قۇجاتتارىن اۆتوماتتاندىرۋ جۇمىستارى اياقتالدى. ءتيىستى نورماتيۆتىك- قۇقىقتىق اكتىلەر بەكىتىلگەننەن كەيىن وعان قولجەتىمدىلىك تە اشىلادى.
- سوندا بارلىق رۇقساتتى تەك ەلەكتروندىق فورماتتا الامىز با؟
- ءيا، اۆتوماتتاندىرۋعا جاتاتىنداردىڭ بارلىعى بويىنشا، ولاردىڭ سانى 710. ءبىرقاتار سەبەپتەرگە بايلانىستى اۆتوماتتاندىرىلماعان تاعى 27 سى بار.
- مىسالى؟
- بىرىنشىدەن، بۇل قىزمەتتەرگە سۇرانىس دەڭگەيىنىڭ تومەندىگى. مىسالى، تىزىلىمدە «مەملەكەتتىك مەنشىك بولىپ تابىلاتىن جەرگىلىكتى ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىن پايدالانۋعا بەرۋ تۋرالى شەشىم» قىزمەتى بار. وعان سوڭعى التى جىلدا ەشكىم جۇگىنگەن جوق. وزدەرىڭىز ءتۇسىنىپ وتىرعانداي، مۇنى اۆتوماتتاندىرۋ ورىنسىز. تاعى ءبىر مىسال - ەڭبەك ەميگرانتىنا رۇقسات بەرۋ. بۇل قىزمەتتى ءبىز اۆتوماتتاندىرا المايمىز، سەبەبى ءوز اقپاراتتىق جۇيەمىزدە شەتەل ازاماتتارىنىڭ جەكە مالىمەتتەرىن ساقتاۋعا، ونى ءۇشىنشى تۇلعاعا حابارلاۋعا قۇقىعىمىز جوق. تاعى ءبىر سەبەپ - تاياۋدا كۇشى جويىلاتىن قىزمەتتەر اۆتومانتتاندىرىلعان جوق.
- بارلىق رۇقسات بەرۋ جۇيەسى، نەگىزگى قىزمەتتەر دە ەلەكتروندىق فورماتقا كوشتى، بۇل ەلەكتروندىق ۇكىمەت قالىپتاستى دەگەن ءسوز بە؟
- جۋىردا بيزنەس جانە ۇكىمەتتىك قىزمەت جۇرگىزۋ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ سالاسىنداعى كۇللى الەمگە تانىمال ساراپشى يتسحاك اديزەسپەن اڭگىمەلەستىم. وعان بارلىق العا قويىلعان مىندەتتەردى شەشكەننەن كەيىن نە بولادى دەگەن سۇراقتى ءجيى قويادى ەكەن. ول بۇعان نە دەپ جاۋاپ بەرەتىنىن بىلەسىزدەر مە؟ «مىندەتتەر بۇدان دا كوبەيەدى». ءار شەشىمىن تاپقان مىندەت 10 جاڭا مىندەت تۋىنداتادى، ودان ءارى سانى ارتا تەك بەرەدى. دامۋ دەگەنىمىز دە وسى. ەلەكتروندىق ۇكىمەت تۇراقتى دامۋ ۇستىندە. ءبىز پورتال قۇردىق، قىزمەتتەردى ىسكە قوستىق. ول كەزدە 2015 -جىلى س م س- حابارلاما ارقىلى قىزمەت كورسەتەمىز دەپ ويلاماعان دا ەدىك. سونداي- اق بۇگىندە قىزمەتتىڭ كوپ بولىگى ەلەكتروندىق فورماتقا اۋىسقان شاقتا، ءبىز ءموبيلدى ۇكىمەت كەزەڭىنە كوشتىك. بۇل بۇگىندە الەمدىك ترەند.
اشىق ۇكىمەت تۇجىرىمداماسىمەن قاتار جۇمىس جۇرگىزۋدى باستادىق. بۇل دا eGov سالاسىنداعى سوڭعى ۇدەرىستەردىڭ ءبىرى. ءدارىحانا، نوتاريۋس، مەكتەپ جانە ت. ب. ءتۇرلى 200 گە تارتا جيىندى قامتيتىن پورتال قۇردىق. ولاردى ءار ازىرلەۋشى پايدالانىپ، قوسىمشا قۇرىپ، وسى ارقىلى تابىس تابۋىنا بولادى. الدىندا ايتىپ وتكەن، اقپاراتتاندىرۋ تۋرالى زاڭناماعا تۇزەتۋلەر ەنگىزدىك، ول مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ پورتالعا ەلەكتروندىق تۇردە بارلىق اشىق دەرەكتەردى - ءتۇرلى تەكسەرىس ناتيجەلەرى، ستاتيستيكا جانە ت. ب. اقپاراتتاردى جاريالاۋىن مىندەتتەيدى.
كەلەسى كەزەڭ - ادام فاكتورى دەرەكتەر جيناۋ ۇدەرىسىن ازايتاتىن اۋقىمدى دەرەكتەر جانە «ينتەرنەت زاتتارى» بولماق. ولاردى ءتۇرلى تەتىك، اسپاپتار ارقىلى الا الادى. كەلەشەكتە شەشىم قابىلداۋ ءۇشىن پايدالانادى. كورىپ وتىرعاندارىڭىزداي، قىزىقتىڭ ءبارى الدا...
- سۇحباتىڭىزعا راحمەت!
انىقتاما:
وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بۇۇ رەيتينگىندە ەلەكتروندىق ۇكىمەتتى دامىتۋ دەڭگەيى بويىنشا قازاقستان 193 مەملەكەت اراسىندا 28-ورىندى يەلەندى. ب ۇ ۇ ۇسىنىسى بويىنشا ەلەكتروندىق ۇكىمەتتىڭ ەكىنشى جاھاندىق فورۋمى قازاقستاندا ءوتتى. 79 ەلدىڭ ساراپشىلارى رەسپۋبليكامىزدىڭ eGov سالاسىنداعى جەتىستىكتەرىن كورۋگە، ەلەكتروندىق ۇكىمەتىنىڭ ودان ءارى دامۋ ترەندىن تالقىلاۋ ءۇشىن كەلدى.