قازاقستانعا جۇمىس ىستەۋگە كەلگەن بانكير ءوزىن نە تاڭعالدىرعانىن باياندادى
قازاقستانعا العاش رەت 2004 - جىلى كەلگەن داۆيدەنكو Esquire باسىلىمىنا بەرگەن سۇحباتىندا قازاقستاندىقتاردىڭ مەنتاليتەتىندەگى ايرىقشا تۇستاردى تىزبەكتەپ بەردى.
«مەن قازاقستاندىقتار مەنتاليتەتىندەگى ەرەكشەلىك «وزگەنى قابىلداي ءبىلۋ» ەكەندىگىن بايقادىم. كوپشىلىگى «قابىلداي ءبىلۋ» دەگەندى «شىداپ جۇرۋمەن» شاتاستىرادى. ال قازاقستاندىقتار بولسا بۇل ءسوزدى دۇرىس ءتۇسىنىپ، وزگە ەلدىڭ ءتيىمدى تۇستارىن وزدەرىنە ىڭعايلى ەتىپ قابىلداۋعا ماشىقتانعان. سول سەبەپتەن بولار، قازاقستاننىڭ كەي الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق رەفورمالارى رەسەيمەن سالىستىرعاندا تولىققاندى جۇزەگە استى. اتاپ ايتسام، قازاقستاننىڭ ح ق ك و- (حالىققا قىزىمەت كورسەتۋ ورتالىعى) ەنگىزۋ (رەسەي ءالى ءجوندى قولعا الماعان)، ءتيىمدى بانك جۇيەلەرىن قۇرۋ سياقتى جاڭارتۋلارى ماقتاۋعا تۇرارلىق».
رەسەيدە، ۋكراينادا جانە ءبىرقاتار ەۋروپا ەلدەرىندە جوبالار جۇرگىزگەن داۆيدەنكو قازاقستاندىقتاردىڭ ۇسىنىستارعا ناقتى جاۋاپ قايتارمايتىن ادەتىنە تاڭ قالعاندىعىن جاسىرمادى.
«مەن العاشىندا ۇسىنىستارىما قازاقستاندا نە «ءيا»، نە «جوق» دەگەن جاۋاپ قايتپايتىندىعىنا كادىمگىدەي ۇيرەنە الماي كەلدىم. ابدىراپ نە ىستەرىمدى بىلمەي قالعان كەزدەرىم دە بولدى. ءبىراق ۋاقىت وتە كەلە بۇل بەلگىسىزدىك ۇسىنىستارىڭدى جۇزەگە اسىرۋعا بەرىلەتىن مۇمكىندىك ەكەنىن ۇقتىم. ەگەر جۇمىسىڭ كوڭىلدەرىنەن شىقپاي جاتسا، بىردەن ۇناماعاندىعىن ايتىپ، توقتاتۋدى سۇرايدى»، - دەپ تولىقتىردى ول.
ول قازاقستاندىقتاردىڭ ماحاببات ماسەلەسىندە دە وزگەلەردەن ەرەكشە ەكەندىگىن اڭداعان.
«تەك اڭىز بەن ەرتەگىلەردە كەزدەسەتىن قىزداردىڭ جۇرەگىن جاۋلاۋداعى جىگىتتەردىڭ ەرلىگى شىنايى ومىردە قازاقستاندا ءجيى كورىنىس تابادى. ۋكراينا مەن رەسەيدە مۇنداي قىزىقتار كوپ بولا بەرمەيدى. رەسەيلىك جىگىتتەر ايەلىنىڭ نەمەسە قايىن ەنەسىنىڭ سوزىنەن ءارى اسپاۋدى ءجون كورسە، قازاقستاندىق ەرلەر باعىنىشىتىلىقتى ۇناتپايدى»، - دەپ تۇيىندەدى داۆيدەنكو.
ونىڭ ويىنشا، قازاقستاندىق ايەلدەردىڭ دە رەسەي مەن ۋكرايناداعى نازىك جاندىلاردان ايىرماشىلىعى بار.
«ماسكەۋدە قىزدار ەر كىسىلەرشە قاتال ىسكەرلىك ۇلگىدەگى كيىمدى دۇرىس كورەدى. ارتىق ەشتەڭەسى جوق قاراپايىم كوستيۋم كيۋ - كاسىپقويلىقتى كورسەتەدى دەپ سانايدى. ال قازاقستاندا كەرىسىنشە، ايەلدەر نازىك جاندىلار قاتارىنان ەكەندىگىن بايقاتاتىن ادەمى كويلەكتەر كيۋدى ءجون كورەدى. الماتىلىقتاردىڭ بۇلاي كيىنۋ ادەبى ماسكەۋلىكتەردەن گورى كييەۆتىكتەرگە جاقىن»، - دەيدى ديرەكتور.
داۆيدەنكو قازاقستاندىق جىگىتتەردىڭ ايەل زاتىنا ءوزى ءۇشىن كافەدە تولەۋگە قارسى ەكەندىگىنە تاڭ قالعان. ماسكەۋدە ءوز تاپسىرىستارىنا ءوزى تولەۋگە ادەتتەنگەن ول قازاقستانداعى ىسكەري كەزدەسۋدە جىگىتتەردى رەنجىتىپ العاندىعىن ايتتى.
قازاقتاردىڭ كەشىگۋدى اعاتتىق سانامايتىنىن داۆيدەنكو دا بايقاعان كورىنەدى.
«ەگەر ءسىز كەشىگۋگە داعدىلانعان ادام بولساڭىز، قازاقستان - ءسىزدىڭ ەلىڭىز. ولاردا نەمىستەردەگىدەي تۋرا ۋاقىتىندا كەلۋ مىندەتتەلمەگەن. مۇنىمەن قوسا، الماتىدا تاكسي جۇرگىزۋشىسى كوشەنى دۇرىس بىلمەي جاتسا تاڭ قالماڭىز. ولار ءسىزدى اي دالاعا اپارىپ، اداستىق دەسە دە عاجاپ ەمەس. بۇل ورايدا كەزدەسۋگە كەشىگىپ جاتساڭىز، حالقىنىڭ مۇنى سابىرمەن قابىلدايتىندىعى قۇتقارادى»، - دەپ ايەل ويىمەن ءبولىستى.
داۆيدەنكو سۇحبات سوڭىندا قازاقستاننىڭ قوناقجايلىلىعىن دا ءسوز ەتتى.
«قوناقتاردى بۇل جەردە ابدەن تويدىرادى. ءتىپتى، قاتتى تويدىرىپ جىبەرەدى دەسەم دە ارتىق بولماس. تاماقتان از الساڭ كادىمگىدەي رەنجيدى. ەگەر سالماق جيناۋدان قورىقساڭىز، قازاقستاندا سىزگە اۋىر تيەدى. ءسىزدى "وتكەن جولى دۇرىس جەمەدىڭ» دەپ ەكى ەسە تويدىراتىندارى دا تابىلادى»، - دەپ ەسكەرتتى اتقارۋشى ديرەكتور.
دەرەككوز: NUR. KZ
