بالاعا ساقا سىيلاپ، اسىق اتۋدى ۇيرەتەيىك

 استانا. قازاقپارات - قازىرگى جاستار تۋرالى ءسوز بولا قالسا «باياعىدا ءبىزدىڭ بالا كەزىمىزدە...» دەگەن اڭگىمەنى باستاپ جىبەرەتىنىمىز بار. بۇل ءبىر جاعى وتكەندى ەسكە ءتۇسىرۋ، سول كۇندەردى ساعىنۋ، اڭساۋ، بۇگىنگى بالالاردىڭ تىرلىگىنە كوڭىل تولماۋدان تۋىندايتىنى انىق.

ايتسە دە، ءار زاماننىڭ ءوز بوياۋى، ءوز جولى بار. اعا بۋىن وكىلدەرى بالالىق شاعىن ەسكە العاندا اسىق ويناۋ مىندەتتى تۇردە ايتىلادى. ءبىر كەزدەرى «اسىق ويناعان ازار...» ، دەپ بالا بىتكەندى اسىق اتىپ، ۋاقىتتارىن بوسقا وتكىزبەۋگە، ەڭبەك ەتۋگە شاقىرعانىمىز راس. ءقازىر، قايتا ۇلتىمىزبەن بىرگە جاساسىپ، بىتە قايناسىپ كەتكەن بۇل ويىندى ەرمەك قىلعان بالالاردان اينالاتىن بولدىق قوي. ازاننان- كەشكە دەيىن كومپيۋتەرگە تەلمىرىپ، دەنساۋلىقتى قۇرتقاننان بۇل ويىن بالانى شىنىقتىرادى ەمەس پە؟ اسىق اتۋ، لاڭگى تەبۋ تۇنىپ تۇرعان سپورت. مامانداردىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، بالانىڭ كورۋ قابىلەتىن جاقسارتادى. وي ءورىسىن دامىتۋعا دا سەپ. ەپتى، شىمىر، مەرگەن، شاپشاڭ، ەسەپكە جۇيرىك بولۋعا ۇيرەتەدى. بالانىڭ بارلىق دەنە ءبىتىمى قوزعالىسقا تۇسەدى. ۋىسىنداعى اسىعىن اۋەلەتىپ تاستاعاندا الشىسىنان تۇسسە قولى ءجۇرىپ، تىرلىگى وڭعا باسادى دەپ ىرىمداعان حالىق ەمەسپىز بە؟ مىنە، جامبىل وبلىستىق اكىمدىگىنىڭ قولداۋىمەن وبلىستىق دەنەشىنىقتىرۋ جانە سپورت باسقارماسىنىڭ تۇرعىندار اراسىندا ۇمىتىلىپ كەتكەن اۋلا ويىندارىن قايتا جانداندىرۋدى قولعا الۋى -  ۇلتتىق ويىنىمىزدى قايتا جاڭعىرتۋ ەكەنى انىق.

ءسويتىپ، كوكتەمنىڭ كوزى جىلت ەتىپ، ناۋرىز ايى ەسىگىمىزدەن ەنگەلى بەرى كونە قالادا اسىق، قالاشىق جانە لاڭگى ويىندارىنىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى باستالدى. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ 20  جىلدىعىنا ارنالىپ وتىرعان بۇل ويىندار 3 كەزەڭگە ءبولىنىپ، الدىمەن اۋلا، كوشە كوماندالارى بويىنشا، ودان اۋدان، قالالاردا جالعاسىن تاۋىپ، اقتىق باسەكە ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىندا وبلىس كولەمىندە جەڭىمپازداردى انىقتاۋمەن اياقتالادى. اتالعان جارىستاردىڭ وتكىزۋ ەرەجەسى بەكىتىلگەن. -  وتكەن جىلى اۋىل جاسوسپىرىمدەرى ويىندارى تاراز قالاسىندا ۇيىمداستىرىلىپ، 14 وبلىستان تالاپكەر قاتىسقان بولاتىن، -  دەيدى «اسىق اتۋ» فەدەراتسياسىنىڭ ۆيتسە- پرەزيدەنتى جومارت سابىرجانوۆ. -  ول باسەكەدە جامبىلدىق جاستار ءبىرىنشى ورىن الدى. سوڭعى جىلدارى ۇمىتىلا باستاعان بۇل ويىنداردىڭ ەرەجەسىن جاساۋ وڭايعا تۇسكەن جوق. مىسالىعا، اسىق ويىنىنىڭ بىرنەشە ءتۇرى بار جانە ءار وڭىردە ءار قالاي وينايدى. مىنە، وسىلاردىڭ ءبارىن ءبىر ىزگە تۇسىردىك. شىنىن ايتۋ كەرەك، اسىق ويىندارى سوڭعى كەزدەرى قىرعىزستاندا قاتتى دامىپ كەلەدى. بۇل ويىندى ولار سپورت تىزىمىنە ەنگىزگەن. سودان اسىق اتۋدان سپورت شەبەرلەرى دە بار. ءبىزدىڭ ەلدە دە جىل سايىن ارنايى تۋرنيرلەر ۇيىمداستىرىلۋدا. بيىلعى جىلدىڭ جوسپارىنا ساي 9 جارىس ەنگىزدىك. بۇل اسا كوپ شىعىندى تالاپ ەتپەيتىن ويىن ءتۇرى. استانا كۇنىنە وراي وتەتىن حالىقارالىق جارىسقا وزبەك، تۇرىك، تاجىك، قىرعىز ەلدەرىنىڭ اسىق ويناۋشىلارىن شاقىرساق دەگەن ويىمىز بار. بۇگىندە ەلىمىزدىڭ 78 مەكتەبىندە اسىق ويىندارى ۇيىرمەسى جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ 63- ءى اۋىل مەكتەپتەرى. باس- اياعى 2 مىڭنان استام جاس وسى ويىندار تۇرىمەن شۇعىلدانادى. ءدال قازىر وبلىستاردان فەدەراتسيا اشۋ ماسەلەسىمەن اينالىسىپ جاتىرمىز. تالاپ بويىنشا 8 فەدەراتسيا اشىلعاننان كەيىن اسىق ويىندارى كادىمگى سپورت ءتۇرى بولىپ تىركەلەدى. «بەستاس» ، «شەكەمتاس» ، «بەس تابان» ، «الشى شىر» ويىندارىن دا جاڭعىرتۋ قولعا الىنۋدا. اسىق جيناۋ ماسەلەسىنە كەلەتىن بولساق، ءقايبىر جىلى ءبىر كاسىپكەرلەر پلاستماسسادان اسىق قۇيىپ، سونى ويىنعا ەنگىزۋگە كۇش سالدى. ءبىراق ماماندار ول دۇنيەلەردى قابىلداماي، كادىمگى تابيعي اسىقتارمەن ويناۋدى دۇرىس دەپ شەشتى. جاقىندا تارباعاتايدا بولات تاعاباي دەگەن كىسىنىڭ 45 مىڭ اسىق جيناعانىن تەلەديداردان كورسەتتى. ەكسپو كورمەسىنە دەيىن 100 مىڭعا جەتكىزەمىن دەپ وتىر ەكەن. مىنە، وسىنداي جاناشىر جانداردىڭ ارقاسىندا اسىقتان جوقشىلىق كورىپ وتىرعانىمىز جوق. سونداي- اق، اسىق ويناۋشىلاردىڭ بىركەلكى كيىم كيۋىن دە ويلاستىرۋدامىز. ...

تارازدىڭ تورىندە وتكەن العاشقى سىندا قالا شەتىندەگى بەساعاش اۋىلىنان كەلگەن جاس ورەن بەكسۇلتان اقىلبەكوۆ اسىق اتۋدان ءبىرىنشى ورىندى جەڭىپ الدى. ال ءسالىمجان عالىمجان ۇلى مەن الان سەرىك ودان كەيىنگى جۇلدەلى ورىنداردى ءبولىستى. قالا بالالارىنىڭ قولى ۇيرەنىپ، اجەپتاۋىر قالىپتاسىپ قالعانى بايقالىپ تۇردى. -  اسىق ويناۋ جوعالىپ بارا جاتىر دەپ تۇڭىلە بەرۋگە بولمايدى، -  دەيدى بىزبەن اڭگىمەسىندە جامبىل وبلىستىق دەنەشىنىقتىرۋ جانە سپورت باسقارماسىنىڭ ءبولىم مەڭگەرۋشىسى نازاربەك ىزىمبەتوۆ. -  قايتا بۇل ويىندار جاڭاشا سەرپىن الۋدا. اسىرەسە، قالا بالالارىنىڭ اراسىندا كەڭ ناسيحات جۇرۋدە. جانە بۇل ماسەلەدە جاس ۇرپاقتى كىنالاي بەرۋگە دە بولماس. اسىق ويىندارىنىڭ جوعالىپ بارا جاتقانىنا ۇلكەندەردىڭ وزدەرى كىنالى. ويتكەنى، نەمەرەسى ءۇشىن اسىق جيناپ جۇرەتىن قاريالار ازايدى. ءبارى وزىمىزگە بايلانىستى. راسىندا بۇل ويىندى جاس بالاعا ەڭ الدىمەن ءوزىمىز جارنامالاۋىمىز قاجەت ەمەس پە؟ «باياعىنىڭ بالاسى ونداي ەدى، مۇنداي ەدى...» بوس اڭگىمەنى سۋشا اعىزا بەرگەنشە ءار قازاق ىسكە كوشسە، قانە! ەندەشە،  ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىندە بالالارىڭىزعا، نەمەرەلەرىڭىزگە ساقا سىيلاپ، اسىق اتۋدى ۇيرەتىڭىز، اعايىن! ورالحان ءداۋىت، «ەگەمەن قازاقستان» . جامبىل وبلىسى.