ناعىز بايلىقتى كورمەي ءجۇرمىز

ءوز باسىم كونە كىتاپتارعا قاتتى قىزىعامىن. ەل اراسىنان سۇراستىرىپ جۇرەمىن. شىركىن ەل اراسىندا نەبىر بايلىعىمىز جاتىر عوي.
وتارلاۋشىلار رەپرەسسيا ارقىلى بار قۇندى كىتابىمىزدى وتقا جاعىپ، اسىلداردىڭ ۇرپاعىنىڭ كوزىن قۇرتىپ - ەندى ءبىز بابالارىمىزدىڭ نەبىر ىلىمىنەن قۇر قالدىق قوي. ودان قالسا ءقارىپتى كيريلليتساعا وزگەرتىپ، كونە ءىلىم-ءبىلىم قالدىرىلعان كىتاپتاردىڭ ءبارى ىستەن العىسىز بوپ جوعالدى، نە ءار ءۇيدىڭ ساندىعىندا "قۇران" دەپ ساقتاۋلى.
ونى «اتامنىڭ كوزى» دەپ ماماندارعا وقۋعا دا بەرمەيدى ءبىزدىڭ قازاق، ءوزى دە ىشىندەگىسىن بىلۋگە تىرىسپايدى. ۋنيۆەرسيتەتتە 2 جىل اراب ءتىلىن وقىعان سوڭ جۇرگىزىپ وقيمىن، ناعىز اراب ءتىلىنىڭ ماعىناسىن تۇسىنبەسەم دە. ءپان رەتىندە اپتاعا 1 رەت، بەت جاعىن قالقىتىپ وقىتتى عوي، تەك سوزدىكپەن ءايتىپ-ءبۇيتىپ ەڭبەكتەنۋگە بولادى دەمەسەڭ.
ال قازاق تىلىندەگى توتە جازۋمەن باسىلعان كىتاپتاردى وقۋعا تىرىسسا، ەركىن مەڭگەرۋ ءار قازاقتىڭ قولىنان كەلەر ەدى. مىسالى ءبىزدىڭ ۇيدەگى سىرتى قالىڭ ماتامەن قاپتالعان كونە كىتاپ "قۇران" ەمەس بولىپ شىقتى. ءبىزدىڭ قازاق ارابشا جازىلعان كىتاپ كورسە بولدى، "قۇران" دەيدى عوي. ءبىزدىڭ ءۇي دە اتالاردان قالعان كىتاپتى سولاي ساقتاپ كەلگەن.
بىردە سىنىپتاسىم اسەتتىڭ ۇيىنەن قابىرعادا قالىڭ ەتىپ سىرتى قاپتالىپ ءىلۋلى تۇرعان كىتاپتى كورگەم. قىزىقتىم. سۇرادىم. ءازىلقوي اكەسى: «بىلمەيمىن، نە كىتاپ ەكەنىن. وقۋعا قولىم تيمەي ءجۇر» دەگەنى بار. تاپساڭ دا ونداي قۇندى دۇنيەنى ەشكىم بەرمەيدى عوي، تەك سۋرەتكە تۇسىرۋگە بەرسە قالاي؟ سۋرەتىن ارابشا ساۋاتتى ارىپتەسىم قابجانوۆ قازبەك اعاعا كورسەتەمىن، قانداي كىتاپ ەكەنىن ايتىپ بەرەدى.
بابالاردىڭ ءىلىمى مىقتى بولعان عوي. ونىڭ قازىر جۇرناعى دا جوق قوي. (ءبىز «ءبىلىم» دەپ جۇرگەن، ويدان شىعارىلعان تەوريالار جاتتاۋدى ايتپايمىن) مىسالى ەرەكشە ءىلىمنىڭ ەڭ شىڭى - گاۋس دارەجەسىنە احمەت ياسساۋي مەن ءپىر بەكەت يە بولعان دەلىنەدى.
بەكەت اتانىڭ اققۋ بولىپ ۇشاتىنى، پىراقپەن سامعاي جونەلەتىنى، تاڭ نامازىنىڭ سۇننەتىن ۇيىندە، ال پارىزىن كوزدى اشىپ-جۇمعانشا حيۋادا وقيتىنى، جىل ارالاتىپ مەككەگە ۇشىپ باراتىنى تۋرالى اڭىز جەتەرلىك. سەن مەيلى، سەنبە مەيلى. ارينە، قاراپايىم ادام سەنبەستەي جاعداي.
ءبىراق اكادەميك اندرەي ساحاروۆ: «...مەن اتوم ەنەرگياسىمەن بەكەر اينالىسىپپىن. مەن سوپىلىقتىڭ كراتوۆىي نارا تەورياسىمەن شۇعىلدانۋىم كەرەك ەدى. ونى مەڭگەرگەندەر ءبىر قۇرلىقتان ەكىنشى قۇرلىققا، ءبىر پلانەتادان ەكىنشى پلانەتاعا كوزدى اشىپ جۇمعانشا بارا الادى. قۇرلىقتىڭ ءار جەرىندە ءبىر مەزگىلدە كورىنۋگە بولادى. ومىردەگى وكىنىشىم وسى» دەگەنى كوپ نارسەنى اڭعارتسا كەرەك. سول عۇلاما اتا-بابالاردىڭ ءىلىمىن الىپ قالعان ۇرپاعى بولسا، قازاعىمىز ەندىگى الەمدى بيلەر ەدى. وتارلاۋشىلاردىڭ قازاقتان قورقۋى، قۇرتۋعا تىرىسۋى دا وسىنداي ەرەكشە ءبىلىمدى حالىق ەكەنىنەن دەپ ويلايمىن. سونىمەن، ناعىز بايلىق - كونە كىتاپ، ونىڭ ىشىندەگى قازىر ۇمىت قالعان ءىلىم، عىلىم-ءبىلىم دەر ەدىم.
blogtime.kz