فاميلياڭا جاۋاپ بەرە الاسىڭ با؟ - جاتىپ اتار
ىشكى ساياسات بولىمىنە دەيىن جەتكەن ارىزدىڭ قايدان بارىپ قالعانىن ءبىلۋ ءۇشىن الگى ارىزقويدىڭ ادۆوكاتى ادەيى شاقىرتسا كەرەك.
قىزىق قىلعاندا سۋديانىڭ فاميلياسى ادىلەتسىزوۆ ەكەن. مۇنى ءبىلىپ العان قۋ ءتىلدى سابىربەك:
- جولداس سۋديا! وتىرىك ايتسام، ءولىپ كەتەيىن. ءبىراق ادام دەگەن اتى- جونىنە جاۋاپ بەرە الۋى كەرەك قوي. مەن ءوز فاميلياما جاۋاپ بەرە الامىن. سىز شە؟ - دەپتى.
سۋديا سۇرلانىپتى. ارتىنشا سوت ءماجىلىسىن كەلەسى كۇنگە قالدىرىپتى. سودان كەيىن سابىربەكتى سوت وتىرىسىنا مۇلدەم شاقىرماي قويىپتى.
سابىربەكتىڭ سۇرانۋى
بىردە جۋرناليست ءارى ساتيريك سابىربەكتى اكىمنىڭ ورىنباسارى شاقىرادى. ەكەۋى دوس- جاران ەكەن. اڭگىمەلەسىپ وتىرىپ قالسا كەرەك. بۇل ەكى ارادا سابىربەكتەن «ورنىمدى الىپ قويادى» دەپ ءوز كولەڭكەسىنەن ءوزى قورقىپ جۇرەتىن باستىعى «جۇمىستان سەبەپسىز كەتكەنى» جونىندە سالاقۇلاش اكتى تولتىرىپ قويسا كەرەك. مۇنى وقىپ كورگەن ساكەڭ باستىققا كىرىپ:
- ەندى پاتشالاردىڭ ءوزى جاياۋ باراتىن جەرگە دە سۇرانىپ كەتۋىمىز كەرەك پە؟ سىنىقتان سىلتاۋ ىزدەگەنشە، «جۇمىستان كەت، سەنىمەن ىستەسە المايمىن» دەپ نەگە بەتىمە ايتپايسىڭ؟ - دەيدى رەنجىپ.
جۇمىستىڭ بارلىعىن ساكەڭە جۇكتەپ قويىپ، ءوزى «كوڭىل كوتەرەتىن» جەرلەرگە كەتىڭكىرەپ قالاتىن باستىعى كۇمىلجىپ، تومەن قارايدى.
سودان بىلاي اجەتحاناعا شىقسا دا باستىقتىڭ حاتشىسىنا ەسكەرتىپ جۇرەدى ەكەن. كۇندەردىڭ كۇنىندە سۇرانايىن دەپ كەلسە، حاتشى جوق، سودان باستىقتىڭ وزىنەن «وسىلاي دا وسىلاي، 5-10 مينۋتقا جىبەرە تۇرىڭىز» دەپ سۇرانباي ما؟ باستىقتىڭ جانىندا بوتەن ادامدار وتىرسا كەرەك.
- ادام دەگەن سونداي جەرگە دە سۇرانا ما ەكەن؟ - دەپتى وزىنشە اشۋلانىپ.
- قايدام، ءسىزدىڭ اكتىقۇمارلىعىڭىز بەن فاكتىقۇمارلىعىڭىزدى ەل گۋلەپ ايتىپ ءجۇر عوي، - دەپتى شايان ءتىلدى سابىربەك.
- تىلىڭە شوق ءتۇسسىن! - دەپ باستىعى ورنىندا وتىرىپ قالىپتى.
«اۋىرساق، بىرگە اۋىرامىز»
سابىربەك ۇيدە شاي ءىشىپ وتىرسا ءبىر جەزدەسى تەلەفون سوعىپتى. جاعداي سۇراسىپتى. ساكەڭ «بەلىم اۋىرىپ ءجۇر» دەپتى.
- وي، ساكە، سەندەرگە نە بولعان؟ سەندەر اعايىن- تۋىس بولىپ بىرگە اۋىراسىڭدار ما؟ اپكەڭنىڭ دە بەلى اۋىرىپ ءجۇر، - دەپتى.
- ءيا، جەزدەكە، اۋىرساق، بارىمىز بىرگە اۋىرامىز. سەندەرگە ۇقساپ دارا- دارا اۋىرمايمىز. ويتكەنى ءبىزدىڭ جۇرەگىمىز جاقىن، - دەپتى سوندا سابىربەك.
«بۇدان بىلاي استىما قاراپ جۇرەمىن»
ەكى قاباتتى عيماراتتىڭ استىڭعى قاباتىندا باسقا مەكەمەنىڭ قىزمەتكەرلەرى وتىرادى. ەكىنشى قاباتتا «جاڭا قازاقستان» گازەتى باس رەداكتورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، مەنىڭ دوسىم سابىربەك ولجاباي جانە باسقا قىزمەتكەرلەر ماتەريال دايىنداپ وتىرعانبىز. كەنەت تەلەفون شىر ەتە قالدى. تۇتقانى سابىربەك كوتەردى.
- اللو، كىم ەكەن؟ - دەگەن.
تەلەفوننىڭ ارعى جاعىنان ايەل داۋىسى ەستىلدى. ەستىپ وتىرمىز، قوڭىراۋ شالۋشى:
- استىڭىزداعىلار بار ما؟ - دەدى. سابىربەك اياعىنىڭ استىنا قارادى دا:
- وي، قىزدار، استىمدا ەشتەڭە كورىنبەيدى. وسى ۋاقىتقا دەيىن استىما قاراماپپىن. بۇدان بىلاي ەستە بولسىن، ەندى استىما قاراپ جۇرەمىن، - دەدى.
وسى كەزدە وتىرعانداردىڭ ءبارى جۇمىستارىن قويا سالىپ، دۋ كۇلدى.
سابىربەكتىڭ سابىرى
قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 20 جىلدىعى قارساڭىندا جازۋشى سابىربەك ولجاباي، جۋرناليستەر قابىلجان رىسبايەۆ، حابيدين راحمانبەرديەۆ، ءنازيپا مامىقوۆا بولىپ ءبىر ءدامحانادا باس قوسىپ وتىرعانبىز. ءازىلىمىز جاراسىپ، اڭگىمە- دۇكەن قۇردىق. تاماق ءىشىپ بولعان سوڭ سابىربەك:
- ءبارىمىز ۋنيۆەرسيتەتكە جينالىسقا بىرگە بارايىق، - دەدى. سول كەزدە حابيدين:
- سوتقا بارۋىم كەرەك، - دەدى. ال قابىلجان:
- مەن تويعا بارۋىم كەرەك، - دەپ جينالا باستادى. سابىربەكتىڭ سابىرى تاۋسىلا باستادى- اۋ، شاماسى:
- جىگىتتەر مەن قىزدار!
سوتقا كەتەتىندەر سوتقا،
وتقا كەتەتىندەر وتقا،
سايعا كەتەتىندەر سايعا،
بايعا كەتەتىندەرىڭ بايعا كەتىڭدەر!
وڭشەڭ ارامدار،
تاراقانداي تاراڭدار! - دەسىن.
جاڭا عانا بىرلىك، ىنتىماق تۋرالى شۋىلداسىپ وتىرعان ءبىز جىم بولدىق.
سودان جينالىستان سوڭ تاعى دا ءبىر جەردە مەرەكەلەپ، تاراستىق.
«بۇل ەلدە جوق پا باسقا سۋ؟»
س. گورباچيەۆتىڭ سالاۋاتتى ءومىر سالتىن ورنىقتىرعان كەزەڭى. اراق دەگەن قاسقالداقتىڭ قانىنداي. ۇشپايدى.
بىردە «وڭتۇستىك قازاقستان» گازەتىندە قىزمەت ىستەيتىن سابىربەك تولەبي اۋدانىنداعى قاسقاسۋ اۋىلىنا ءىس- ساپارمەن بارا قالادى. وندىرىستىك كووپەراتيۆ ءتوراعاسى دىلدابەك قۇشاق جايا قارسى العانىمەن، داستارقانعا ء«زامزام» سۋىن اكەلە قويماپتى. ۇلكەن ءدام دە كەلىپ قالادى. سول كەزدە سىڭارەزۋ ساكەڭ:
- كەلگەن جەرىمىز قاسقاسۋ،
بۇل ەلدە جوق پا باسقا سۋ؟ - دەپتى.
اراقتى قالاي اكەلەرىن بىلمەي اڭتارىلىپ وتىرعان ءۇي يەسى تەز قيمىلداپ، كوكمويىنداردى قوزىداي كوگەندەپ ۇلگەرىپتى.
شىلاۋ مەن سۇراۋ
بىردە ساتيريك دوسىم سابىربەك شىمكەنتتەگى ءبىر ءدامحانادا وتىرىپتى. داياشى قىز سوڭىنان كەلگەن ولارعا كەشتەۋ قىزمەت كورسەتىپتى. ءبىرازدان سوڭ مۇلدە توبە كورسەتپەي قويىپتى. تاماقتانىپ بولعان سوڭ سابىربەك الگى داياشىنى شاقىرىپتى. ول ءبىر قۋتىڭداپ قالعان قىز كورىنەدى.
- اعاي، تاعى قانداي سۇراۋ بولادى؟ - دەپتى.
ساكەڭ وزىنشە ءسوز سويلەۋ جۇيەسىن وزگەرتىپ:
- قارىنداس، توبەدەن جالبىراپ تۇرعان مىناۋ - شىلاۋ بولادى. وسىنى باستىعىڭ كورسە، سوندا ەبىل- دەبىل جىلاۋ بولادى. سوندا «ءدامحانا نەگە لاس؟ » دەگەن سۇراۋ بولادى. سەنىڭ ەكى كوزىڭ ءىسىنىپ، بۇلاۋ بولادى. مۇنى ساعان ايتىپ وتىرعان سابىربەك دەگەن جىراۋ بولادى، - دەپ تاقپاقتاتىپ توقتاپتى.
شىنىندا، وڭاشا بولمەنىڭ توبەسىنە شىلاۋ كادىمگىدەي جينالىپ قالعان ەكەن. ءدامحانا مەڭگەرۋشىسى ەكى بىردەي قالامگەردەن «مىنا ولەڭىڭىزدى ۇلكەن باستىعىمىز ەستىپ قويماسىن» دەپ كەشىرىم سۇراپ قۇتىلىپتى.
اۆتور: نۇرقاسىم وماربەك
سۋرەتتى سالعان نۇرلان تازابەكوۆ
«ايقىن»
